Canh tập tàng: Hương vị mát lành

Thời bao cấp, trải qua nhiều mùa giáp hạt thiếu đói, tuổi thơ của nhiều người gắn bó với một món canh không hề tốn kém mà lại vô cùng bổ dưỡng, mát lành: canh tập tàng. Giờ đây, trong cuộc sống phố thị với đủ loại sơn hào hải vị nhưng nhiều người vẫn yêu thích món này bởi nó giản đơn mà ngon ngọt. Trong bát canh rau tập tàng của ngày nay không chỉ có những dưỡng chất mà còn chất chứa cả những hoài niệm về những ngày xưa gian khó.

Canh tập tàng còn gọi là canh thập cẩm - tức canh của mọi loại rau cộng dồn lại. Ở mỗi tô canh tập tàng có đủ vị thơm, cay, chua, ngọt, béo, bùi của nhiều loại rau khác nhau. Để được gọi là canh rau tập tàng thì trong nồi canh phải có ít nhất 3 - 4 loại rau trở lên, mà nhất thiết phải là những rau dại mọc tự nhiên. Cũng có khi canh rau tập tàng là sự kết hợp của mấy thứ rau dại ấy, cộng vài lá bầu, lá mướp non vò nát, rau má, rau ngót, hay thêm mấy bông hoa bí, hoa thiên lý... Càng có nhiều thứ rau nấu lẫn thì nồi canh càng ngon ngọt, bổ dưỡng.

Rau dền cơm

Thời xưa gian khó, canh rau tập tàng trở thành món canh của mọi người, mọi nhà, hay nói đúng hơn là món ăn của nhà nghèo. Mâm cơm đạm bạc lúc nào cũng có bát canh rau tập tàng vì nguyên liệu không mất tiền mua. Chỉ cần ra sau vườn nhà, hoặc đi men theo ven bờ ruộng, một loáng là đã có một rổ đầy ắp các thứ rau dại mọc hoang như: rau dền, rau sam, rau vòi voi, rau chay, rau muối... Tất cả các thứ rau lộn xộn đó được rửa sạch sẽ rồi mang nấu chung vào một nồi. Loài rau tập tàng mọc dại, chẳng cần ươm giống, cũng chẳng cần tưới tắm. Đến mùa chúng tự mọc, tự ra hoa, hạt rụng xuống đất đợi ngày mọc mầm rồi lớn lên.

Khó có thể có một công thức chung để nấu canh tập tàng, vì mỗi thời, mỗi mùa món canh này sẽ có một vị khác nhau. Món canh tập tàng mùa Xuân khác với món canh tập tàng mùa Thu, mùa Đông, mùa Hạ, vì mỗi mùa lại có những loài rau dại khác nhau. Xưa kia, khi còn thiếu thốn, các bà, các mẹ nấu món canh rau tập tàng chỉ nêm chút muối, chút bột ngọt, sang hơn thì vài con tôm khô giã mềm, hoặc một vài nhúm con tép cất vó được ngoài ao, nếu bắt được vài con cua đồng giã lấy nước thì càng ngon tuyệt. Ngày nay, nhiều người nấu rau tập tàng với tôm hoặc thịt băm, ăn với cà ghém muối chua, trở thành thực đơn đưa cơm trong những ngày hè oi ả.

Rau tập tàng

Canh rau tập tàng nghe có vẻ đơn giản nhưng không phải ai nấu cũng ngon. Để có món canh ngon thì lúc nấu phải liệu độ nêm nếm sao cho khéo để canh ăn vừa miệng, không có mỡ, dầu. Khi nước sôi, bỏ rau vào nấu phải đun lửa to để rau không bị vàng úa mà luôn giữ màu xanh non bắt mắt. Không nên cắt rau quá nhỏ vì khi bỏ vào nấu thì rau sẽ trở nên mềm và dễ bị nát, sẽ làm cho món ăn trở nên thiếu đẹp mắt và không ngon.

Đây là loại canh thanh mát cho cơ thể, lại dễ dàng chế biến. Một món ăn tuy "dân dã" nhưng lại chứa nhiều vitamin như: A, C, E... canxi, chất xơ. Đây quả thật là một loại "thực phẩm chức năng" bổ sung dưỡng chất cho cơ thể mà lại thanh mát cho những ngày nắng nóng.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!