Cảnh giác các bệnh hô hấp đồng nhiễm cùng COVID-19 trong mùa lạnh

Đừng coi thường nguy cơ "dịch kép" mùa lạnh

Cùng với ô nhiễm môi trường không khí, ô nhiễm do khói thuốc lá, tình trạng đề kháng kháng sinh và sự già đi của dân số khiến tỷ lệ mắc bệnh lý hô hấp tại Việt Nam ngày càng gia tăng. COVID-19 vẫn đang là mối nguy thường trực, đe dọa sức khỏe và tính mạng người dân, khiến tỷ lệ mắc bệnh hô hấp, đặc biệt là các bệnh lý liên quan phổi ngày càng cao với nhiều ca bệnh nặng.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hàng năm có hơn 4 triệu trẻ em tử vong vì bệnh viêm hô hấp cấp (chủ yếu do viêm phổi), trẻ dưới 5 tuổi có thể bị viêm đường hô hấp cấp 4 – 6 lần/ 1 năm. Đặc biệt, trời lạnh đột ngột khiến người cao tuổi, người có bệnh nền,... không đủ sức đề kháng để kịp thích ứng với nhiệt độ, đường thở dễ bị cảm nhiễm và dẫn đến các đợt kịch phát hơn so với các mùa khác.

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Quỳnh Hương, Trưởng khoa Nhi, BVĐK Tâm Anh, Hà Nội cho biết, thời tiết giao mùa, miền Bắc đã và đang đón đợt không khí lạnh, số lượng bệnh nhi nhập viện điều trị các bệnh hô hấp như: cúm mùa, viêm phổi do phế cầu khuẩn, viêm phổi do virus hợp bào hô hấp (RSV), viêm phế quản, hen suyễn, ho gà,... tăng cao.

Chị H. (30 tuổi, Long Biên, Hà Nội) có con trai 5 tháng tuổi đang điều trị tại khoa Nhi, BVĐK Tâm Anh Hà Nội cho biết, trước khi nhập viện 3 ngày bé xuất hiện ho, ngạt mũi, gia đình cho bé uống thuốc điều trị tại nhà nhưng không đỡ. Khi thấy bé có biểu hiện thở nhanh, sốt, khò khè, bé được gia đình đưa đến bệnh viện. Sau khi tiến hành xét nghiệm chẩn đoán thì kết quả bé bị viêm phổi do phế cầu khuẩn. Sau 5 ngày điều trị và chăm sóc đặc biệt, hiện tình trạng sức khỏe của bé tiến triển tốt, tuy nhiên vẫn cần phải theo dõi thêm.

Tương tự, ông N.H.D (62 tuổi, Thanh Xuân, Hà Nội) cũng đang điều trị ở ngày thứ 10 tại khoa Nội Hô hấp, BVĐK Tâm Anh Hà Nội, ông kể, cứ mỗi đợt thời tiết thay đổi thì cúm mùa sẽ "ghé thăm". Trước khi nhập viện ông bị sốt, nghẹt mũi, khó thở, cổ họng có nhiều đờm, nặng ngực, không chỉ các vấn đề về hô hấp ông cũng gặp nhiều khó khăn trong vận động. Trước đó, ông có bệnh nền phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) từ năm 2005. Việc mắc "bệnh chồng bệnh" ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của ông.

Theo BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC, bệnh hô hấp đang được xem là bệnh thời đại, mặc dù vậy nhiều người vẫn chưa chú tâm vào việc phòng ngừa các bệnh hô hấp đang có sẵn vắc xin. Bất cứ ai cũng có thể đồng nhiễm COVID-19 và các bệnh như viêm phổi, viêm mũi họng, viêm phế quản, viêm tai giữa, cúm mùa, ho gà… cùng lúc. Việc bội nhiễm khiến sức đề kháng kiệt quệ, lá phổi không đủ sức chống chọi với virus, vi khuẩn gây bệnh. Đặc biệt, nhóm người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), tim mạch, tiểu đường, béo phì, cao huyết áp… khi đồng nhiễm COVID-19 tỷ lệ nhập viện, tiến triển nặng dẫn đến suy hô hấp và tử vong là rất cao.

Bảo vệ lá phổi người cao tuổi trong mùa lạnh

Virus SARS-CoV-2 sau khi vào cơ thể người sẽ cơ tấn công phổi đầu tiên và nặng nề nhất. Phần lớn người lớn, người cao tuổi, người có sức khỏe kém, suy giảm miễn dịch (mắc bệnh ung thư, HIV), người có bệnh lý nền (tim mạch, tiểu đường, huyết áp, COPD, hen suyễn, lao…) tử vong do COVID-19 là do tổn thương phổi nặng dẫn đến suy hô hấp cấp tính. Chính vì vậy, việc bảo vệ và tăng cường đề kháng cho hệ hô hấp, bảo vệ lá phổi cho tất cả mọi người bằng vaccine - đặc biệt là người lớn, người có bệnh nền mạn tính là vô cùng quan trọng.

Nghiên cứu tại Anh chỉ ra, bệnh nhân COVID-19 không được tiêm phòng cúm có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn 45-58%, khả năng bị đông máu cao hơn khoảng 40% và khả năng bị nhiễm trùng huyết cao hơn 36-45%. Đồng thời, họ cũng có nhiều khả năng phải điều trị tại phòng chăm sóc đặc biệt ICU (tăng 20%) và phòng cấp cứu (cao hơn 58%).

Theo WHO, bệnh nhân bị mắc đồng thời COVID-19 và bệnh phế cầu (các bệnh viêm phổi, viêm tai giữa, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết…) có tỷ lệ tử vong cao gấp 7 lần ở nhóm mắc đồng thời 2 bệnh so với nhóm chỉ mắc bệnh phế cầu xâm lấn. Đặc biệt ho gà, bạch hầu là các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe như suy hô hấp, viêm phổi, viêm não (đối với bệnh ho gà); viêm cơ tim và viêm thần kinh (đối với bệnh bạch hầu)… Đây là những bệnh nền khiến cơ thể bị biến chứng nặng khi mắc COVID-19.

Sau hơn 1 tháng vaccine cúm Tứ giá Vaxigrip Tetra (Pháp) được đưa vào sử dụng, tin vui là Việt Nam tiếp tục có thêm 1 loại vaccine cúm Tứ giá thế hệ mới thứ 2 có tên Influvac Tetra (Abbott – Hà Lan), đây là vaccine cúm Tứ giá thế hệ mới phòng được 4 chủng cúm gồm A/(H3N2), A/(H1N1) và chủng cúm B/Yamagata, B/Victoria. Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC là đơn vị đầu tiên đưa vào triển khai tiêm chủng rộng rãi vaccine này cho người dân.

"Sự xuất hiện liên tục của các loại vắc xin cúm Tứ giá thế hệ mới trong thời điểm cuối năm, khi các bệnh đường hô hấp đang trở thành mối lo chung của toàn xã hội một lần nữa khẳng định nỗ lực quyết tâm của VNVC trong việc mang về nhiều hơn các loại vaccine an toàn, chất lượng cao nhằm bảo vệ sức khỏe, tính mạng của người dân." BS.CKI Bạch Thị Chính chia sẻ.

Căn cứ trên hiệu lực bảo vệ của vaccine đối với hệ hô hấp, căn cứ trên chứng minh của một số loại vaccine có vai trò quan trọng trong việc tạo "miễn dịch chéo không đặc hiệu", trẻ em và người lớn cần được tiêm các loại vaccine phòng bệnh như: cúm mùa, phế cầu khuẩn, bạch hầu - ho gà - uốn ván,... để tránh nguy cơ bội nhiễm nhiều bệnh cùng lúc, giảm gánh nặng y tế, tiền bạc điều trị, bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình và tạo sức đề kháng vững chắc để hàng triệu trẻ em chuẩn bị quay trở lại trường học sau thời gian giãn cách.

Ngoài ra, thời điểm này, người dân cũng cần nâng cao "đề kháng hô hấp" bằng nhiều vaccine khác tăng cường bảo vệ, phòng các bệnh truyền nhiễm mùa Đông - Xuân như vaccine thủy đậu, sởi - quai bị - rubella, viêm màng não, viêm não Nhật Bản, tiêu chảy cấp, thương hàn, tả…

Với mong muốn lan tỏa, cập nhật kiến thức về các loại vắc xin quan trọng phòng bệnh hô hấp, tăng miễn dịch chéo trong mùa dịch Covid-19, 20h thứ năm, ngày 18/11/2021, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC phối hợp với Báo điện tử VTV.VN, Đài Phát thanh Truyền hình Vĩnh Long, báo điện tử Vnexpress, báo Thanh niên tổ chức chương trình Tư vấn trực tuyến: "Vaccine thế hệ mới phòng cúm tứ giá & các vắc xin phòng viêm đường hô hấp" với sự tham gia 4 chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực Y học dự phòng, Vắc xin, Nhi khoa và Hô hấp tại Việt Nam:

- BS.Trương Hữu Khanh - Nguyên trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng I.

- TP.HCM. BS.CKI Bạch Thị Chính - Giám đốc Y khoa, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC.

- TTND.GS.TS.BS Ngô Qúy Châu, Giám đốc chuyên môn, kiêm cố vấn chuyên môn khoa Nội hô hấp, BVĐK Tâm Anh, Hà Nội.

- PGS.TS.BS Nguyễn Thị Quỳnh Hương, Trưởng khoa Nhi, BVĐK Tâm Anh, Hà Nội.

Bạn đọc có thể gửi thắc mắc tại đây để được các chuyên gia giải đáp.

Chương trình diễn ra vào 20h Thứ Năm, 18/11/2021 tại website: thanhnien.vn, vnvc.vn, tamanhhospital.vn, nutrihome.vn. Livestream trên ứng dụng VTVGo của Đài Truyền hình Việt Nam và các fanpage: Trung tâm Tin tức VTV24, VTV8 - Tin nóng miền Trung, THVL - Đài Phát thành Truyền hình Vĩnh Long, VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Nutrihome - Hệ thống Phòng khám dinh dưỡng, Báo Thanh thiên, Báo điện tử VnExpress.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!