![](https://cdn-images.vtv.vn/zoom/320_200/66349b6076cb4dee98746cf1/2024/07/04/z5601360680746-a7f79388b56aac6143e6f9ac4f9b6629-84862561295252352802316-93006882827839396845551.jpg)
Khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ đã hội chẩn, điều trị nhiều trường hợp người bệnh có hội chứng Cushing do lạm dụng thuốc kèm theo các rối loạn chuyển hóa, tăng huyết áp. Đây là hồi chuông cảnh báo đối với những người tự ý dùng corticoid gây nguy hiểm đến sức khỏe.
Mới đây nhất là trường hợp người bệnh nam L.B.T. (69 tuổi, trú tại huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ) nhập viện tại Khoa Cơ xương khớp. Người bệnh có tiền sử đái tháo đường, tăng huyết áp, suy thận mạn, gout hơn 10 năm nay.
Tuy nhiên, khoảng 5 năm trở lại đây, người bệnh không tuân thủ điều trị theo hướng dẫn của cán bộ y tế mà thường xuyên tự dùng các thuốc, tự ý tiêm khớp để điều trị các đợt gout cấp. Nhưng bệnh chưa thấy thuyên giảm thì người bệnh đã xuất hiện tăng cân, mặt to, bụng to, chân tay teo, rạn da, đường máu cao, huyết áp cao khó kiểm soát, đau khớp chân nhiều.
Sau khi khám và thực hiện các cận lâm sàng, kết quả cho thấy người bệnh có đường máu rất cao (39,23 mmol/l), rối loạn điện giải (Natri 129), urê máu cao (15.89 mmol/l). Hội chẩn chuyên khoa Nội tiết, người bệnh được chẩn đoán: Suy thượng thận do thuốc; phụ thuộc corticoid, đái tháo đường type 2, tăng huyết áp, biến chứng bệnh thận mạn giai đoạn 3A - đợt cấp gout mạn.
Người bệnh được điều trị bằng glucorticoid theo phác đồ giảm liều, cùng các thuốc điều trị triệu chứng. Hiện tại, người bệnh đã ổn định, đỡ đau khớp, cân nặng có cải thiện, đã kiểm soát được đường máu, huyết áp. Người bệnh được ra viện và tiếp tục khám lại tại phòng khám nội tiết theo hẹn.
Hội chứng Cushing là một bệnh lý lâm sàng do tiếp xúc kéo dài với tình trạng tăng quá mức hay dư thừa glucocorticoid từ nguồn gốc ngoại sinh hay nội sinh. Nguyên nhân hay gặp nhất của hội chứng này là do lạm dụng thuốc glucocorticoid ngoại sinh gây ra. Một số dấu hiệu gợi ý của hội chứng này bao gồm: béo phì trung tâm, teo da, rạn da, rối loạn đường máu, tăng huyết áp, rối loạn sinh dục, teo yếu cơ, loãng xương, rối loạn tâm thần kinh…
Chẩn đoán hội chứng Cushing do thuốc cần dựa vào tiền sử người bệnh có dùng các thuốc có thành phần corticoid kéo dài bằng đường uống, tiêm, xịt, hít, bôi… Ngoài da, thời gian dùng thuốc, lâm sàng có kiểu hình Cushing, mệt mỏi, chán ăn, hay xuất huyết bầm tím dưới da… cùng các xét nghiệm nội tiết đánh giá trục dưới đồi - tuyến yên - tuyến thượng thận.
Trong điều trị hội chứng Cushing do thuốc, việc giảm dần glucocorticoid rất quan trọng vì hầu hết người bệnh đã sử dụng dài ngày glucocorticoid sẽ có tình trạng ức chế trục dưới đồi - tuyến yên - tuyến thượng thận ở một mức độ nào, cần ngừng ngay các thuốc chứa corticoid đang dùng và đổi sang loại thuốc nhẹ nhất, ít gây ức chế tuyến yên nhất là Hydrocortisone với liều vừa đủ cho cơ thể cần.
Lạm dụng thuốc corticoid dẫn đến nhiều bệnh lý nghiêm trọng
Corticoid là loại thuốc làm giảm tình trạng viêm trong cơ thể nhưng cũng làm giảm hoạt động của hệ thống miễn dịch. Corticoid hay được sử dụng trong điều trị lâm sàng các bệnh như dị ứng, ngứa, mẩn đỏ, suy thận, lupus, hen suyễn, viêm khớp… Do thuốc thường làm giảm nhanh các triệu chứng nên nhiều người đã lạm dụng corticoid. Bên cạnh những lợi ích mang lại còn rất nhiều tác dụng phụ bất lợi có thể xảy ra nếu dùng thuốc không đúng cách, như: Đái tháo đường, tăng huyết áp, loãng xương, suy tuyến vỏ thượng thận…
Việc lạm dụng corticoid diễn ra thường xuyên trong điều trị nhiễm cúm và các bệnh xương khớp (được trộn lẫn trong các thành phần thuốc cổ truyền không rõ nguồn gốc). Hành động dùng thuốc bừa bãi làm suy giảm khả năng đề kháng và rất dễ bội nhiễm vi khuẩn.
Qua đây, bác sĩ khuyến cáo người bệnh khi dùng thuốc điều trị, đặc biệt là các thuốc giảm đau chống viêm hay dùng trong các bệnh về hô hấp, cơ xương khớp, da liễu, miễn dịch dị ứng, tai mũi họng như Medrol, Menison, Hydrocortison, Kacor, Prednisolone, Methylprednisolone, Betamethasone, Dexamethasone… cần phải tuân thủ theo đơn thuốc của bác sĩ chuyên khoa, không lạm dụng thuốc khi không có chỉ định. Không được tự ý mua và sử dụng thuốc theo lời mách hay truyền miệng, không tự điều trị theo đơn thuốc của người khác… vì hậu quả sẽ rất nặng nề.
Người bệnh có các triệu chứng lâm sàng như trên, cần đến khám tại các cơ sở có chuyên khoa nội tiết để phát hiện sớm, điều trị kịp thời hội chứng cushing, tình trạng suy thượng thận do thuốc gây ra.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!
VTV.vn - Người bệnh nữ (46 tuổi, trú tại Hà Nội) bị sốc phản vệ nguy kịch sau khi tiêm chất làm trắng da bằng tế bào noãn thực vật nhưng không rõ thành phần tại một spa ở Hà Nội.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa thành phố Lào Cai vừa cấp cứu thành công một sản phụ đẻ rơi trên đường đến bệnh viện, thai nhi ngôi ngược bị kẹt đầu trong bụng mẹ.
VTV.vn - Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Đắk Lắk, trên địa bàn tỉnh vừa ghi nhận trường hợp thứ 2 mắc bệnh viêm não Nhật Bản tại huyện Ea Kar.
VTV.vn - Bệnh viện Việt Pháp Hà Nội (HFH) đã chính thức trang bị hệ thống EnSite™ X – lập bản đồ 3D giải phẫu tim và điều trị rối loạn nhịp tim thế hệ mới từ hãng Abbott Medical.
VTV.vn - Dưới đây là những quan điểm sai lầm nghiêm trọng và phổ biến nhất về dinh dưỡng mà các chuyên gia muốn đính chính.
VTV.vn - Các nhà khoa học đã tìm ra mối liên hệ giữa thực phẩm siêu chế biến (UPF) và một loạt tình trạng sức khỏe: bệnh tim, tiểu đường , béo phì, bệnh đường tiêu hóa...
VTV.vn - Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê (Phú Thọ) vừa tiếp nhận bệnh nhân nam, 21 tuổi, bị bỏng do điện cao áp phóng qua cần câu khi đang câu cá.
VTV.vn - Tuần qua, Khoa Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc đã tiếp nhận nhiều trường hợp bị chó cắn với nhiều vết thương phức tạp.
VTV.vn - Thời gian gần đây, Bệnh viện Bãi Cháy (Quảng Ninh) tiếp nhận cấp cứu nhiều trường hợp bệnh nhân dưới 18 tuổi bị thủng dạ dày - tá tràng
VTV.vn - Trung tâm Y tế thị xã Quảng Yên (Quảng Ninh) vừa tiếp nhận cấp cứu và điều trị kịp thời cho nam bệnh nhân 26 tuổi, bị ngộ độc thuốc diệt chuột.
VTV.vn - Khi đang ngồi câu cá, bé trai (11 tuổi, ở Tuyên Quang) giật cần câu vô tinh vướng vào dây điện cao thể khiến điện phóng ra gây bỏng.
VTV.vn - Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền (Bộ Y tế) vừa có thông báo về việc phát hiện một loại thuốc điều trị bệnh khớp có tên "Viên hoàn cứng nhức khớp tê bại hoàn" là thuốc giả.
VTV.vn - Các bác sĩ Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí (Quảng Ninh) vừa tiến hành phẫu thuật thành công cho một sản phụ có 2 tử cung hiếm gặp.
VTV.vn - Khoa Bệnh nhiệt đới - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ vừa tiếp nhận và điều trị cho một trường hợp người bệnh bị viêm màng não do liên cầu lợn.
VTV.vn - Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh vừa có thông tin về một trường hợp bị sự cố y khoa sau phẫu thuật hút mỡ, tạo hình thành bụng tại Bệnh viện Thẩm mỹ Kangnam Sài Gòn.