Theo quy định tại Nghị định số 86 của Chính phủ vừa ban hành từ ngày 1/12/2015, học phí giáo dục đại học sẽ tăng 10%/ năm cho từng năm học. Bên cạnh đó, mức học phí cũng sẽ tăng ở tất cả các cấp học giáo dục quốc dân, trừ bậc tiểu học được miễn học phí. Từ đây, mức học phí sẽ được điều chỉnh theo chỉ số giá tiêu dùng tăng bình quân hàng năm.
Trước thông tin này, nhiều học sinh, sinh viên và gia đình không khỏi lo lắng. Đằng sau chuyện tăng học phí, một vấn đề được nhiều nhà quản lý quan tâm đó là liệu chất lượng giáo dục, nhất là ở bậc đại học có tăng theo? Đây cũng là câu hỏi được bàn luận trong chương trình Sự kiện & Bình luận tuần này với sự tham gia của 2 khách mời: bà Nguyễn Thu Hương – Phó Trưởng ban Kế hoạch tài chính, Đại học Quốc gia Hà Nội và TS Giáo dục Chu Cẩm Thơ.
Khách mời Nguyễn Thu Hương – Phó Trưởng ban Kế hoạch tài chính, Đại học Quốc gia Hà Nội
Theo hai khách mời bình luận, mức tăng được đưa ra theo quy định của Chính phủ sẽ có tác động tới cả phía trường học và người học. Tuy nhiên, đây không phải là mức tăng quá cao.
TS Giáo dục Chu Cẩm Thơ cho biết: "10% là con số ước lượng và mang tính chất chung. Khi soi vào từng nhóm đối tượng riêng, nhiều đơn vị nhà trường đã có mức trần quá 10% rất nhiều, đặc biệt ở các trường thuộc khu vực thành phố".
"Giáo dục là loại hình dịch vụ công. Nó không giống những loại hình dịch vụ khác bởi Nhà nước vẫn phải có cơ chế kiểm tra giám sát, cơ chế điều hành để vận hành đúng với định hướng của Nhà nước", TS Chu Cẩm Thơ nói.
Bổ sung ý kiến của TS Chu Cẩm Thơ, bà Thu Hương chia sẻ: "Quả thực khi học phí tăng sẽ tác động tới cả phía trường học cũng như người học. Tuy nhiên, học phí chỉ là một phần trong cơ cấu nguồn thu của nhà trường. Khi tăng 10%, nó không tác động nhiều tới hoạt động của nhà trường".
"Mức tăng lần này với tất cả các bậc học. Với bậc Đại học, mức tăng được chia thành cho 2 nhóm trường, nhóm trường tự chủ và không tự chủ. Với các trường đã tự chủ, mức học phí có tăng cao hơn so với mức học phí trường đang thực hiện hiện nay. Tuy nhiên, quy định này là khung tối đa, trên thực tế khi thực hiện các trường cũng sẽ căn cứ vào yêu cầu cụ thể, đặc biệt là khả năng chi trả của người học để quyết định mức hợp lý. Đối với trường chưa tự chủ, Nhà nước vẫn cấp ngân sách".
Học phí tăng sẽ khiến mức đầu tư và chất lượng giáo dục tăng. Tuy nhiên, theo các khách mời, mối quan hệ này khó có thể khẳng định sẽ theo tỷ lệ 1 -1. Đồng thời, câu trả lời cho vấn đề này nằm ở sự tự chủ và minh bạch trong quá trình điều hành hoạt động tại nhà trường.
"Học phí tăng sẽ nảy sinh vấn đề đối với những học sinh nghèo. Tuy nhiên, nếu chỉ trông chờ vào các nguồn học bổng và nguồn vay hỗ trợ 0% thì đó chưa phải là biện pháp giải quyết, vì khát vọng đi học để đổi đời phải đến từ người học. Chúng ta giải quyết đồng bộ vấn đề cơ chế cho sinh viên để họ yên tâm học và có cơ hội tự làm ra học phí của mình chứ không phải bao cấp. Chuyện này cũng liên quan tới câu chuyện về mức sống của giảng viên", TS Chu Cẩm Thơ phân tích thêm.
"Để tăng chất lượng giáo dục đào tạo, không phải chỉ tăng mức lương chi trả cho giáo viên hoặc tăng đầu tư cho cơ sở vật chất mà là sự minh bạch khi sử dụng nguồn tiền. Người tiêu dùng hay khách hàng phải có quyền biết cơ chế để giám sát những hoạt động đó. Ngoài ra, bộ máy điều hành tài chính sẽ tiếp thu và linh hoạt bao nhiêu. Giống như các cụ mình vẫn thường nói, khéo làm thì lo, khéo co thì ấm, chuyện tăng học phí hay không cũng tương tự vậy thôi"
Để lắng nghe những chia sẻ của các chuyên gia xung quanh vấn đề tăng học phí và chất lượng lượng giáo dục, mời quý vị và các bạn theo dõi video dưới đây:
Mời quý độc giả theo dõi Truyền hình trực tuyến các kênh của Đài Truyền hình Việt Nam.