Có thể nói, đây là 2 phiên tòa đặc biệt, bởi chưa bao giờ có nhiều cán bộ giáo viên của ngành giáo dục bị đưa ra xét xử hoặc có liên đới như vậy trong một vụ án và cũng ít khi có nhiều cán bộ quan chức ở nhiều cấp, trong nhiều lĩnh vực khác nhau của một địa phương cùng liên đới như vậy.
Trong phiên tòa xét xử vụ việc ở Hà Giang, theo cáo trạng, trong Kỳ thi THPT Quốc gia năm 2018, 5 bị cáo, bao gồm 5 cán bộ lãnh đạo ngành giáo dục và 1 cán bộ lãnh đạo ngành công an đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao, cấu kết với nhau thực hiện hành vi nâng điểm cho 107 thí sinh với 309 bài thi; trong đó có thí sinh được nâng đến 29,95 điểm cho 4 môn thi trắc nghiệm. Ngoài các bị cáo trên, tòa còn triệu tập 178 người làm chứng, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án, nhưng chỉ có 86 người có mặt trong phiên tòa.
Hai bị cáo Nguyễn Thanh Hoài và Vũ Trọng Lương đều thừa nhận hành vi bàn bạc, lên kế hoạch thực hiện nâng điểm thi cho 107 thí sinh. Còn lại những người có liên quan, nhân chứng của vụ án đều trả lời Hội đồng xét xử rằng không có việc nhờ vả nâng điểm cho con, cháu, em mình, mà chỉ là "nhờ xem điểm". Ngay cả bị cáo Triệu Thị Chính cũng khai chỉ đưa danh sách 13 thí sinh nhờ xem điểm môn Ngữ Văn, không thống nhất với Hoài về số điểm cần nâng đối với bất kỳ thí sinh nào.
Chủ tọa phiên tòa Vương Thị Thu Hà cho rằng: "Nhờ xem điểm sao kết quả lại nâng điểm? Điều đó có vô lý không? Không quà cáp gì mà bao nhiêu người nhờ để bị cáo phải vào vòng lao lý như thế?".
Ngoài ra, lời khai của các bị cáo và những người có liên can trong quy trình tổ chức kỳ thi cho thấy, việc vi phạm quy chế thi để gian lận được thực hiện dễ dàng, bị cáo Vũ Trọng Lương thậm chí mang cả xe tải đến chở thùng bài thi và máy tính đi. Trong khi cán bộ công an bảo vệ điểm chấm thi có ngay đó nhưng khai là không biết bị cáo làm thế là vi phạm quy chế.
Trong phiên tòa này, phóng viên các báo theo dõi khá sát sao, họ không chỉ thu thập thông tin về phiên tòa mà còn ghi nhận cả ý kiến của người dân các địa phương nơi phiên tòa diễn ra.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!