Xuất khẩu thủy sản trong 6 tháng đầu năm nay đem về trên 4,4 tỷ USD, tăng gần 7% so với cùng kỳ năm 2023. Nhiều điểm nhấn trong bức tranh xuất khẩu thủy sản nửa đầu năm nay.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản, kim ngạch xuất khẩu thủy sản của cả nước trong tháng 6 ước đạt 875 triệu USD, tăng 14% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây cũng là tháng có kim ngạch xuất khẩu cao nhất từ đầu năm tới nay.
Trong đó, xuất khẩu tôm mang về hơn 1,6 tỷ USD. Riêng xuất khẩu tôm hùm tăng mạnh gấp 57 lần so với cùng kỳ, đạt hơn 130 triệu USD. Xuất khẩu cá tra nửa đầu năm nay đạt 922 triệu USD. Điểm nổi bật nhất trong tháng 6 là mức tăng trưởng đột biến 40% của thị trường EU. Hai thị trường xuất khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam là Hoa Kỳ và Trung Quốc vẫn ghi nhận tăng trưởng cao trong tháng 6, lần lượt ghi nhận mức tăng trưởng là 14% và 18%.
Nhiều đơn hàng xuất khẩu thủy sản được ký kết
Xuất khẩu thủy sản Việt Nam đang ghi nhận nhiều gam màu sáng khi bước sang đầu quý III, các nhà máy đã ký được nhiều đơn hàng mới. Hoạt động thu mua, chế biến và xuất khẩu cũng diễn ra sôi động hơn.
Hơn nửa tỷ USD là kim ngạch xuất khẩu mà thủ phủ tôm Bạc Liêu đạt được trong 6 tháng qua. Để cán mốc 1,1 tỷ USD trong năm nay, 40 nhà máy thủy sản của tỉnh này đang đẩy mạnh chế biến và tăng cường xuất khẩu.
Ông Trần Bé Sáu - Giám đốc Điều hành Nhà máy Chế biến Thủy sản Việt Úc cho biết: "Đẩy mạnh vào thị trường Hàn Quốc tôm nguyên con, tươi. Đặc biệt, sắp tới đây, chúng tôi sẽ xuất hàng tươi sang Úc".
Ông Phạm Văn Thiều - Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu nhận định: ""Phải liên kết chặt chẽ với người nuôi tôm để giữ nguyên liệu ổn định, có đủ nguyên liệu thì nhà máy mới đủ công suất chế biến. Bạc Liêu có 48 nhà máy chế biến thủy sản nhưng vẫn chưa đáp ứng nhu cầu nguyên liệu của Bạc Liêu".
Bên cạnh những tín hiệu tích cực từ thị trường, ngành thủy sản Việt Nam vẫn đang đối mặt với rất nhiều khó khăn và thách thức
Ngoài thị trường khởi sắc, việc đầu tư chế biến sâu cũng đang là ưu thế để giá tăng giá trị xuất khẩu cho ngành thủy sản.
Ông Huỳnh Văn Tấn - Tổng Giám đốc Công ty Camimex Group chia sẻ: "Mình làm hàng giá trị gia tăng thì nó cạnh tranh so với các nước như Ấn Độ, Bangladesh hay Ecuador. Những nước đó chuyên làm hàng thô".
Những con tôm tẩm bột đang chuẩn bị xuất khẩu đi Châu Âu. So với tôm đông lạnh nó có giá bán cao hơn 2-3 USD. Đặc biệt, khi chế biến sâu, những sản phẩm dễ dàng chinh phục các kênh tiêu thụ hiện đại như nhà hàng, khách sạn.
Theo các doanh nghiệp thủy sản, cuối năm là thời điểm có nhiều sự kiện, lễ hội nên mức tiêu thụ mặt hàng này sẽ tăng mạnh. Việc đảm bảo chất lượng, sản lượng và khai thác tốt dư địa từ các thị trường sẽ giúp xuất khẩu thủy sản nước ta sớm đạt 10 tỷ USD trong năm nay.
Ngành thủy sản với nhiều thách thức
Bên cạnh những tín hiệu tích cực từ thị trường, ngành thủy sản Việt Nam vẫn đang đối mặt với rất nhiều khó khăn và thách thức. Đáng lo ngại nhất là chi phí đầu vào tăng kỷ lục và tình trạng thiếu hụt nguồn lao động có tay nghề, đặc biệt là khi vào mùa thu hoạch rộ, nhu cầu chế biến của các nhà máy tăng cao.
Hơn 90 triệu USD là doanh thu xuất khẩu mà doanh nghiệp cá tra này thu được trong 6 tháng qua. So với cùng kỳ năm ngoái tăng khoảng 15%. Ký được nhiều đơn hàng, nhưng đơn vị khá lo vì thiếu lao động chế biến.
Ông Trần Văn Hùng - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Hùng Cá cho biết: "Mình làm được bao nhiêu là người ta nhận bấy nhiêu. Đó là điều tốt đẹp cho công ty. Sự thật là ở đây mình thiếu người lao động, còn khó khăn về người lao động".
Ông Dương Việt Trung - Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thủy sản Tài Kim Anh nêu ý kiến: "Bởi vì có xu hướng chạy theo thành phố Bình Dương là nhiều. Còn một số ở lại do hoàn cảnh gia đình gần như người ta thích làm bán thời vụ hơn".
Hiện giá cước của nhiều hãng tàu quốc tế đã tăng từ 50 -75% so với các tháng đầu năm. Cùng với đó, tỷ giá tăng, nhiều khoản chi phí đầu vào cũng tăng khiến các nhà máy thủy sản gặp khó, giảm đi khả năng cạnh tranh xuất khẩu.
Ông Huỳnh Văn Tấn - Tổng Giám đốc Công ty Camimex Group cho biết: "Xuất một container hàng trung bình từ 100.000 – hơn 100.000 USD thì cước tàu 10.000 USD cũng chiếm 10% số đó".
Môi trường ô nhiễm, dịch bệnh tấn công, thiếu vốn sản xuất cũng là những thách thức đối với ngành thủy sản hiện nay. Nếu không sớm được tháo gỡ, những khó khăn đó có thể làm đứt gãy chuỗi sản xuất của ngành hàng tỷ đô này.
Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam dự báo kim ngạch xuất khẩu thủy sản 6 tháng cuối năm sẽ cao hơn khoảng 15% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt trên 5,5 tỷ USD, đưa kết quả xuất khẩu cả năm tới gần mức 10 tỷ USD. Muốn vậy, các địa phương và doanh nghiệp cũng mong muốn tìm cho mình nguồn tín dụng dành cho lĩnh vực này, sẽ được hỗ trợ mạnh mẽ hơn nữa để doanh nghiệp và người nuôi có thể tiếp cận từ đó thêm nguồn lực thúc đẩy ngành hàng quan trọng này.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!