Ảnh minh họa.
Theo Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Việt Nam góp mặt trong top 30 nền kinh tế xuất khẩu hàng hóa lớn nhất thế giới khi đứng ở vị trí 23, với tổng kim ngạch xuất khẩu trong năm ngoái đạt 354 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 1,5% toàn cầu.
Đáng chú ý, xuất khẩu một số nhóm hàng trong năm 2023 đạt mức tăng cao so với năm trước. Cụ thể, hàng rau quả tăng 2,24 tỷ USD; phương tiện vận tải và phụ tùng tăng 2,17 tỷ USD; gạo tăng 1,22 tỷ USD; hạt điều tăng 558 triệu USD.
Bất chấp sự gia tăng chủ nghĩa bảo hộ và các rào cản thương mại toàn cầu, Trung Quốc tiếp tục khẳng định vị thế là quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới.
Năm 2023, Trung Quốc xuất khẩu 3,4 nghìn tỷ USD hàng hóa, vượt Mỹ gần 1,4 nghìn tỷ USD. Đặc biệt, xuất khẩu sang thị trường Mỹ đạt 500 tỷ USD.
Dù giá trị xuất khẩu giảm trung bình 10%, Trung Quốc vẫn duy trì sản lượng ở mức gần cao nhất mọi thời đại. Nền kinh tế sản xuất quy mô lớn này đã chứng tỏ sức bền khi vượt qua làn sóng thuế quan và sự bất ổn trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Khoảng 20 trong số 30 quốc gia xuất khẩu hàng đầu thế giới ghi nhận sự sụt giảm giá trị xuất khẩu trong năm qua. Số lượng các hạn chế thương mại toàn cầu tăng gần gấp 5 lần kể từ năm 2015, đạt gần 3.000 biện pháp hạn chế trong năm 2023.
Dù không còn giữ ngôi vị quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới từ năm 1979, Mỹ vẫn là một cường quốc thương mại với sự thay đổi tích cực trong xuất khẩu năng lượng. Năm 2023, Mỹ đạt thặng dư năng lượng ròng 65 tỷ USD, một phần nhờ vào sự gia tăng sản xuất năng lượng nội địa. Điều này đã giúp Mỹ tránh được các cú sốc giá dầu toàn cầu, như cuộc xung đột Nga-Ukraine, vốn ảnh hưởng nặng nề đến các nền kinh tế châu Âu.
Tuy nhiên, thâm hụt thương mại vẫn là một thách thức lớn đối với Mỹ. Dù vậy, nước này vẫn giữ vị trí thứ hai trên thế giới về kim ngạch xuất khẩu, với tổng giá trị xuất khẩu hàng hóa đạt gần 2 nghìn tỷ USD.
Đức, quốc gia xuất khẩu lớn thứ ba thế giới, ghi nhận kim ngạch xuất khẩu tăng nhẹ 1% trong năm 2023, đạt 160 tỷ USD hàng hóa xuất sang Mỹ - thị trường lớn nhất của nước này. Tuy nhiên, nền kinh tế Đức gặp khó khăn bởi giá năng lượng tăng cao, khiến một số doanh nghiệp tạm ngừng sản xuất.
Đức xuất khẩu 160 tỷ USD hàng hóa sang Mỹ trong năm ngoái, Mỹ cũng đồng thời là thị trường xuất khẩu lớn nhất của nước này. Tuy nhiên, con số này có thể giảm tới 15% nếu các đề xuất tăng thuế quan của ông Trump có hiệu lực. Trong đó, ngành ô tô và dược phẩm sẽ bị tác động lớn nhất, với kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ được dự báo sẽ lần lượt giảm 32% và 35%.
Danh sách các quốc gia xuất khẩu nhiều nhất không chỉ phản ánh sự phân bổ sức mạnh thương mại toàn cầu mà còn cho thấy những thách thức do biến động địa chính trị và chính sách thương mại. Trong khi Trung Quốc và Mỹ vẫn là những người chơi lớn, các quốc gia khác như Đức đang phải đối mặt với áp lực cạnh tranh và biến động kinh tế. Sự thay đổi trong dòng chảy thương mại toàn cầu đòi hỏi các quốc gia phải thích nghi và tìm kiếm các cơ hội mới để duy trì lợi thế cạnh tranh.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!