Quý I ấn tượng
Số liệu từ Tổng cục Thống kê, kinh tế Việt Nam tăng trưởng 4,48% trong quý I (so với cùng kỳ năm 2020). Theo PGS.TS Phạm Thế Anh - Chuyên gia kinh tế vĩ mô, đây là con số tăng trưởng rất ấn tượng.
“Trong quý I/2021, kinh tế Việt Nam bị ảnh hưởng lớn bởi đại dịch COVID-19. Lệnh phong toả tại một số địa phương như Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Ninh… không chỉ ảnh hưởng đến các địa phương này, mà còn tác động chung đến hoạt động tiêu dùng, du lịch… trên cả nước nói chung.
Ngoài ra, cần biết rằng quý I/2020, kinh tế Việt Nam không chịu ảnh hưởng nhiều bởi đại dịch COVID-19. Do đó, mức tăng trưởng 4,48% trong quý I/2021 là một con số ấn tượng", PGS.TS Phạm Thế Anh cho biết tại buổi Toạ đàm công bố Báo cáo kinh tế vĩ mô quý I/2021 của VEPR.
GDP Việt Nam tăng trưởng 4,48% trong quý I/2021
Theo VEPR, những yếu tố có thể hỗ trợ tăng trưởng trong thời gian tới gồm: Chính phủ kiểm soát tốt dịch bệnh giúp duy trì hoạt động kinh tế trong nước; Kỳ vọng về triển vọng kinh tế do hoàn tất ký kết Hiệp định thương mại tự do và bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và EU (EVFTA và IPA) đem lại; Tiến độ giải ngân và thi công các dự án đầu tư công trọng điểm được đẩy nhanh hơn; Làn sóng chuyển dịch đầu tư và thương mại nhằm phân tán rủi ro từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung; Môi trường vĩ mô ổn định….
Dự báo tăng trưởng 6-6,3%
Bên cạnh nhưng điểm tích cực, VEPR cũng cho rằng Việt Nam đang gặp nhiều rủi ro và thách thức trong một môi trường kinh tế thế giới bất trắc.
Cụ thể, sự tái bùng phát của COVID-19 tại nhiều nước đi kèm với các biện pháp phong toả tiếp tục kéo dài thời gian đứt gãy của chuỗi cung ứng trong năm 2021 khiến sức chịu đựng của doanh nghiệp ngày càng yếu hơn; Xung đột địa chính trị giữa các nước lớn có thể khiến một nền kinh tế có độ mở lớn như Việt Nam đối diện những rủi ro bất ngờ.
Bên cạnh đó, VEPR còn cho rằng điểm yếu của kinh tế Việt Nam còn đến từ những rủi ro nội tại như: Mất cân đối tài khoá lớn; Tốc độ và mức đầu tư phát triển, đặc biệt là hạ tần còn chậm và cho hiệu quả quản lý thấp; Sức khoẻ hệ thống ngân hàng - tài chính tuy dần được củng cố nhưng còn dễ tổn thương; Sự phụ thuộc nặng nề của tăng trưởng vào khu vực FDI; thiếu tự chủ công nghệ và nguyên liệu…
“Cân nhắc những yếu tố tích cực cũng như tiêu cực đang tác động lên nền kinh tế Việt Nam, chúng tôi dự báo kinh tế Việt Nam năm 2021 có thể tăng trưởng trong khoảng 6-6,3%”, Báo cáo kinh tế vĩ mô quý I/2021 của VEPR cho biết.
PGS.TS Phạm Thế Anh cho rằng mức tăng trưởng 6-6,3% là dự báo thận trọng
“Dự báo trên là thận trọng so với các tổ chức quốc tế. Mức tăng trưởng này được xây dựng trên giả định rằng Việt Nam chưa thể mở cửa hoàn toàn với thế giới (du lịch, dịch vụ…). Và Việt Nam vẫn duy trì được tốc độ xuất khẩu ấn tượng hiện nay”, ông Phạm Thế Anh nói.
Cảnh báo “bong bóng” tài sản
Trong bức tranh chung của nền kinh tế, VEPR cảnh báo tình trạng tài sản của nhiều dấu hiệu bong bóng tài sản đang hình thành trên thị trường chứng khoán và bất động sản.
Theo VEPR trong năm 2020, các thị trường tài sản đã có sự tăng trưởng đáng kể. Điều này chủ yếu vì đó là nơi trú ẩn cho khoản tiền nhàn rỗi của các nhà đầu tư và hộ gia đình. Song VEPR nhấn mạnh rằng việc hạ lãi suất huy động tiền gửi liên tục do nhu cầu tín dụng giảm, đang đẩy dòng tiền tiết kiệm ra khỏi ngân hàng đang ngày càng nhanh hơn.
VEPR cảnh báo tình trạng bong bóng chứng khoán và bất động sản
“Khi mức tăng giá trên các thị trường tài sản đủ lớn để tạo ra hiệu ứng của cải thì mức tiêu dùng sẽ tăng đối với các mặt hàng không phải thiết yếu”, VEPR cảnh báo.
VEPR cho rằng dù lạm phát chưa trở thành một mối đe doạ vĩ mô, nhưng rủi ro đang tiếp tục tích luỹ.
Trọng cung
Dựa trên tình hình hiện tại, VEPR cho rằng, chính sách hữu ích nhất trong bối cảnh hiện này là chính sách trọng cung, nhằm củng cố các yếu tổ nền tảng của nền kinh tế.
Cụ thể, đó là các chính sách cải cách hành chính, nâng cao chất lượng bộ máy quản lý nhà nước, đặc biệt ở địa phương, nhằm cải thiện môi trường kinh doanh cho doanh nghiệp và người dân.
VEPR cho rằng các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp cũng cần tiếp tục được thực hiện theo hướng khẩn trương (Ảnh: NLĐ)
Các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp cũng cần tiếp tục được thực hiện theo hướng khẩn trương, tập trung, đúng đối tượng và thực chất hơn, theo sát nhu cầu của doanh nghiệp. Việc khoanh/ngưng, miễn giảm chi phí tài chính cho doanh nghiệp như lãi vay, tiền thuế đất cần tiếp tục được triển khai.
Ngoài ra các chính sách an sinh xã hội vẫn cần được ưu tiên hàng đầu và cần phải được tiếp tục triển khai nhanh chóng, đúng đối tượng. Việc thực thi chính sách cần quan tâm hơn đến lao động trong khu vực phi chính thức bởi nhóm này chiếm một tỷ trọng lớn, dễ tổn thương và chịu tác động nặng nền nhất và đang khó tiếp cận các chính sách hỗ trợ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!