Thời gian gần đây, nhiều người vay vốn phản ánh với báo chí về tình trạng bị ngân hàng ép phạt phí rất cao khi họ trả nợ trước hạn. Qua phản ánh những trường hợp cụ thể, mức phí phạt trả nợ trước hạn có ngân hàng áp tới gần 8%, thậm chí có trường hợp gần 9% dư nợ gốc còn lại…
Đáng chú ý, mức phí này không được nêu cụ thể trong hợp đồng, cũng không được cảnh báo cụ thể cho người vay trước khi đặt bút ký vay vốn. Thông thường, một số ngân hàng thương mại chỉ nêu chung chung là mức phí phạt trả nợ trước hạn được áp dụng theo quy định của ngân hàng, hoặc qua tư vấn của nhân viên tín dụng mà không có cam kết cụ thể.
Cho nên, theo phản ánh của báo chí gần đây, có trường hợp sau khi khách hàng phản ứng và làm “đơn xin xem xét”, mức phí phạt lại được giảm tới một nửa…
Tình trạng áp phí phạt trả nợ trước hạn cao như trên cũng đã được cử tri phản ánh trực tiếp tới Thống đốc Ngân hàng Nhà nước. Gián tiếp, mới đây cử tri tỉnh An Giang đã đề nghị Thống đốc Nguyễn Văn Bình “nên giảm bớt tỷ lệ thu phí 5%/tổng số vốn vay khi khách hàng trả nợ trước hạn như hiện nay, xuống 2 - 3% cho phù hợp”.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng đã có văn bản trả lời đề nghị trên.
Văn bản trả lời cho biết, theo Quy chế cho vay của tổ chức tín dụng đối với khách hàng ban hành theo Quyết định số 1627/2001/QĐ-NHNN ngày 31/12/2001 và Thông tư số 05/2011/TT-NHNN ngày 10/3/2011, tổ chức tín dụng và khách hàng được thỏa thuận về mức phí phải trả trong trường hợp khách hàng trả nợ trước hạn.
“Quy định này là phù hợp với thực tế vì khi cho khách hàng vay, tổ chức tín dụng đã cân đối nguồn vốn huy động của mình (bao gồm tiền gửi của tổ chức, cá nhân, nguồn vốn đi vay và các nguồn vốn khác) cả về lãi suất và kỳ hạn để đáp ứng yêu cầu của khoản vay; đồng thời trong thời hạn cho vay theo hợp đồng tín dụng đã ký với khách hàng, tổ chức tín dụng cũng phải trả lãi, chi phí cho các nguồn vốn mà tổ chức tín dụng đã huy động để cho khách hàng vay”, văn bản trả lời của Thống đốc giải thích.
Tuy nhiên, cũng theo văn bản trên, trong bối cảnh hoạt động sản xuất kinh doanh còn gặp nhiều khó khăn như hiện nay, toàn hệ thống ngân hàng đã và đang thực hiện các giải pháp nhằm chia sẻ khó khăn đối với khách hàng vay. Tại Chỉ thị số 01/CT-NHNN ngày 15/1/2014, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng xem xét áp dụng mức thu phí hợp lý đối với các khoản phí được thu theo quy định của pháp luật; không được thu các loại phí liên quan đến khoản vay, trừ các khoản phí quy định tại Thông tư số 05/2011/TT-NHNN ngày 10/3/2011.
“Vì vậy, trường hợp tổ chức tín dụng áp dụng mức phí trả nợ trước hạn cao, không phù hợp với chỉ đạo của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước về các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất- kinh doanh, đề nghị cử tri phản ánh ngay và cung cấp thông tin đầy đủ cho Ngân hàng Nhà nước chi nhánh trên địa bàn để có ý kiến đề nghị tổ chức tín dụng trên địa bàn xem xét áp dụng mức phí hợp lý”, Thống đốc khuyến nghị.