Thậm chí, việc loại bỏ khoản tín dụng thuế này có thể được áp dụng hồi tố từ đầu tháng 1/2025, đồng nghĩa với việc người mua xe điện (EV) chỉ còn khoảng một tuần để chắc chắn nhận được ưu đãi.
Theo đó, một số người cho rằng bây giờ là thời điểm tốt nhất để mua xe điện trước khi khoản tín dụng thuế liên bang trị giá 7.500 USD có thể không còn được áp dụng.
Ông Ivan Drury, Giám đốc phân tích tại trang web mua bán xe Edmunds, cho biết dù chưa rõ chính xác ông Trump sẽ loại bỏ tín dụng này bằng cách nào, song ông Drury dự đoán nó sẽ không tồn tại lâu sau khi chính phủ mới của Mỹ bắt đầu điều hành đất nước. Việc này có thể được thực hiện thông qua luật thuế mà đảng Cộng hòa đang hứa hẹn vào đầu năm 2025. Hoặc Sở Thuế vụ Liên bang (IRS) dưới sự kiểm soát của ông Trump có thể đơn giản ban hành quy định mới, khiến khoản tín dụng này không còn hiệu lực.
Tuy nhiên, tín dụng thuế chỉ là một phần lý do thúc đẩy người tiêu dùng mua xe sớm hơn bởi tình hình doanh số bán hàng ảm đạm cùng ưu đãi thuế liên bang có thể tạo ra thời điểm lý tưởng để mua xe điện.
Nhu cầu yếu đi từ người mua Mỹ, cùng với việc có nhiều mẫu xe điện hơn, đã dẫn đến tình trạng lượng xe điện tồn kho cao kỷ lục tại các đại lý vào đầu năm 2024. Ông Drury cho biết 64% số xe điện đang ở các đại lý là mẫu xe năm 2023, gần gấp đôi tỷ lệ xe động cơ đốt trong truyền thống. Các nhà sản xuất ô tô thường ra mắt mẫu xe của năm sau vào mùa Thu thay vì đợi đến năm mới.
Dây chuyền sản xuất xe ôtô điện tại nhà máy của hãng General Motors ở Detroit, Michigan, Mỹ. (Ảnh: AFP/TTXVN)
Tình trạng dư thừa xe điện và sự cạnh tranh gia tăng đã khiến các nhà sản xuất ô tô lâu đời phải đưa ra những điều khoản tài chính hấp dẫn để cố gắng bán các mẫu xe điện cũ hơn. Dữ liệu từ Edmunds cho thấy khoản thanh toán chi phí thuê xe trung bình đối với các mẫu xe điện không phải thương hiệu Tesla đã giảm 40% so với đầu năm 2023, mức giảm này lớn hơn nhiều so với mức giảm giá giao dịch của xe. Sự khác biệt này là do lãi suất trung bình cho các hợp đồng thuê đã giảm hơn một nửa.
Ông Drury cho biết: "Nếu bạn mua xe điện ngay bây giờ, bạn không chỉ chắc chắn nhận được tín dụng thuế có thể không còn hiệu lực trong thời gian ngắn nữa, mà còn nhận được ưu đãi từ các nhà sản xuất ô tô đang không bán được hàng".
Ông Drury cho biết thêm việc không còn tín dụng thuế, và sự sụt giảm nhu cầu không thể tránh khỏi sau đó, có thể khiến các nhà sản xuất ô tô lâu đời phải thu hẹp sản lượng xe điện nhiều hơn so với hiện tại. Do đó, những ưu đãi đang được cung cấp hiện tại cũng có thể không còn.
Ngành công nghiệp ô tô có khả năng sẽ đấu tranh để bảo vệ khoản tín dụng thuế này. Liên minh Đổi mới Ô tô, một nhóm thương mại bao gồm hầu hết các nhà sản xuất ô tô (trừ Tesla), đã gửi thư tới Quốc hội hồi tháng 10/2024, trước cuộc bầu cử, kêu gọi giữ nguyên tín dụng thuế.
Bức thư cho biết các nhà sản xuất Mỹ phụ thuộc vào khoản tín dụng này để cạnh tranh với ngành công nghiệp xe điện của Trung Quốc. Các nhà sản xuất ô tô toàn cầu đã đầu tư hàng tỷ USD vào quá trình chuyển đổi từ xe chạy bằng xăng sang xe điện và việc buộc phải thu hẹp sản xuất có thể dẫn đến những tổn thất lớn.
Tuy nhiên, nhóm này và các nhà sản xuất ô tô riêng lẻ từ chối bình luận về kế hoạch của họ hoặc quan điểm của họ về những gì sẽ xảy ra nếu tín dụng thuế không còn được áp dụng.
Trong khi đó, Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk, người đã quyên góp hàng trăm triệu USD để giúp ông Trump đắc cử và thường xuyên gặp gỡ Tổng thống đắc cử, lại khuyến khích ông Trump chấm dứt tín dụng này. Ông Musk cho rằng nó "giúp ích cho Tesla".
Việc tín dụng thuế không còn có thể sẽ tác động tiêu cực đối với những nhà sản xuất ô tô lâu đời đang có kế hoạch ra mắt thêm nhiều xe điện trong những năm tới, như General Motors, Ford và Stellantis, hoặc những công ty khởi nghiệp về xe điện nhỏ hơn như Rivian, tất cả đều chưa thu được lợi nhuận từ doanh số bán xe điện do chi phí khởi nghiệp lớn. Nếu nhu cầu xe điện giảm cùng với việc tín dụng thuế không còn được áp dụng, các nhà sản xuất ô tô này có thể bị buộc phải thu hẹp sản lượng xe điện để giảm lỗ, làm giảm sự cạnh tranh trên thị trường xe điện.
Mặc dù nhu cầu xe điện đang chậm lại, song nhiều chuyên gia vẫn dự báo rằng tổng doanh số bán xe điện ở Mỹ có thể tiếp tục tăng, nhưng với tốc độ chậm hơn nhiều so với trước đây.
Ông Chris Hopson, nhà phân tích chuyên về thị trường ô tô của S&P Global, cho biết: "Chúng ta vẫn có khoảng 20 mẫu xe điện mới ra mắt thị trường vào năm 2025". Sự gia tăng các mẫu xe này sẽ thu hút người mua mới và sẽ có nhiều xe điện được bán hơn.
Cạnh tranh thị trường xe điện VTV.vn - Kế hoạch sáp nhập giữa Honda và Nissan, có thể thêm cả Mitsubishi là hệ quả của cạnh tranh gay gắt từ thị trường xe điện.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!