Theo ước tính đến cuối năm 2015, số tu nghiệp sinh tại Nhật Bản đã lên đến gần 200.000 người. Tuy nhiên, tu nghiệp sinh chưa giải quyết được tình trạng thiếu hụt lao động và Nhật Bản đang chịu sức ép mở cửa hơn nữa thị trường lao động phổ thông.
Anh Trần Cường - một tu nghiệp sinh Việt Nam - đã ký hợp đồng học tập và làm việc 3 năm cho Công ty công nghiệp Kyowa của Nhật Bản. Công việc hàng ngày của anh là đúc các sản phẩm làm từ thép. Đây là công việc đòi hỏi sức khỏe, sự tập trung và kỹ năng nghề nghiệp cao. Trước đây, những tu nghiệp sinh như anh Trần Cường sẽ không được giao nhiệm vụ tại các công đoạn khó như thế này. Tuy nhiên, do không tuyển được đủ số lao động trẻ người Nhật, Công ty Kyowa phải chuyển sang tuyển hàng loạt tu nghiệp sinh từ Việt Nam và Philippines và giao các công việc đòi hỏi kĩ năng phức tạp sau thời gian ngắn đào tạo.
20 năm qua là giai đoạn khó khăn của ngành chế tạo công nghiệp Nhật Bản, trong đó vấn đề nghiêm trọng nhất là thiếu lao động. Các công ty Nhật Bản đang tìm cách tuyển thêm lao động trẻ từ nước ngoài.
Nhu cầu đối với lao động nước ngoài tại Nhật Bản hiện nay rất lớn do thị trường lao động trong nước không đáp ứng đủ nhu cầu. Theo các cuộc khảo sát, có đến 63% các công ty sản xuất công nghiệp bị ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu lao động. Do tu nghiệp sinh chỉ được ký hợp đồng tối đa là 3 năm nên các công ty phải thường xuyên tuyển người mới thay thế lao động hết hạn về nước và điều này ảnh hưởng đến chất lượng công việc.
Nhật Bản vẫn đang tìm cách cân bằng giữa việc duy trì an sinh xã hội và mở cửa thị trường lao động phổ thông để phát triển kinh tế. Tuy nhiên, Chính phủ Nhật Bản đang chịu sức ép lớn trong việc đơn giản hóa tiếp nhận lao động phổ thông nước ngoài để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vào thời điểm dân số nước này vẫn đang sụt giảm mạnh.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!