Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) kêu gọi tăng gấp đôi nguồn tài chính toàn cầu lên 120 tỷ USD vào năm 2030 để phát triển ngành năng lượng hạt nhân, đáp ứng nhu cầu năng lượng sạch ngày càng cao.
IEA cho biết, hiện có 63 lò phản ứng đang được xây dựng, dự kiến đưa sản lượng điện hạt nhân toàn cầu đạt mức kỷ lục vào năm 2025, chiếm gần 10% tổng sản lượng điện. Trong số 52 lò phản ứng xây dựng từ năm 2017, Trung Quốc dẫn đầu với 25 lò và dự kiến vượt Mỹ, châu Âu về công suất vào năm 2030. Động lực mới của ngành đến từ các chính sách, dự án và công nghệ tiên tiến như lò phản ứng mô-đun nhỏ. Báo cáo cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của đầu tư tư nhân để thúc đẩy mở rộng quy mô ngành điện hạt nhân. Tại Saudi Arabia, Dự án Năng lượng Nguyên tử Quốc gia được triển khai nhằm giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Bộ trưởng Năng lượng nước này gần đây công bố kế hoạch làm giàu và bán uranium để hỗ trợ chiến lược này.
Báo cáo của IEA đánh giá cả đầu tư công và đầu tư tư nhân là cần thiết để đáp ứng nhu cầu tài chính ngày càng lớn của ngành năng lượng hạt nhân. Theo IEA, việc đánh giá và dự báo được nguồn tài chính trong tương lai là chìa khóa để giảm chi phí và thu hút vốn đầu tư tư nhân vào ngành điện hạt nhân. Báo cáo phân tích của IEA được đưa ra giữa lúc các quốc gia như Saudi Arabia đang tích cực tìm cách tăng cường các chương trình hạt nhân để đa dạng nguồn năng lượng của mình. IEA nêu rõ: "Chỉ riêng vốn đầu tư công sẽ không đủ để xây dựng một kỷ nguyên mới cho ngành vực năng lượng hạt nhân. Nguồn đầu tư từ khu vực tư nhân sẽ là cần thiết để mở rộng quy mô đầu tư. Khu vực tư nhân ngày càng coi năng lượng hạt nhân là một nguồn năng lượng đáng để đầu tư, vì đây là nguồn năng lượng sạch và cạnh tranh". IEA cũng chỉ ra rằng một khung pháp lý có tính hỗ trợ là rất quan trọng đối với hoạt động đầu tư vào ngành năng lượng hạt nhân.
Trong một báo phân tích riêng rẽ công bố ngày 15/1, Hội đồng Đại Tây Dương, một tổ chức tư vấn của Mỹ, cho biết mục tiêu tăng gấp ba lần công suất năng lượng hạt nhân được đưa ra tại Hội nghị lần thứ 28 các Bên tham gia công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP28) có thể đạt được, nếu các khoản đầu tư được triển khai một cách thỏa đáng và đầy đủ. Bà Amy Drake, Trợ lý Giám đốc Sáng kiến Chính sách Năng lượng Hạt nhân của Trung tâm Năng lượng Toàn cầu thuộc Hội đồng Đại Tây Dương, nói rằng việc tăng gấp ba lần công suất năng lượng hạt nhân toàn cầu sẽ đòi hỏi nguồn đầu tư hơn 150 tỷ USD mỗi năm vào năm 2050. Theo bà Drake, đầu tư tư nhân là yếu tố rất quan trọng để đẩy nhanh việc triển khai các dự án năng lượng hạt nhân quy mô lớn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!