Điểm đáng lưu ý nhất trong quyết định của Bộ Nông nghiệp Mỹ là từ ngày 2/8, 100% cá da trơn của Việt Nam trước khi đưa vào lưu thông tại Mỹ, phải đi qua các i-house (các kho bãi mà Bộ Nông nghiệp Mỹ chỉ định) để Bộ này tiến hành kiểm tra chất lượng sản phẩm về an toàn thực phẩm, bao bì… Lô hàng của doanh nghiệp nào vi phạm về an toàn thực phẩm, phía Mỹ sẽ lập tức bắt buộc 100% các lô hàng sau của doanh nghiệp đó phải lấy mẫu phân tích trên 85 chỉ tiêu về kháng sinh và 106 chỉ tiêu về thuốc bảo vệ thực vật.
Thực tế, Bộ Nông nghiệp Mỹ đã chính thức thực hiện Chương trình giám sát cá da trơn, trong đó có cá tra của Việt Nam từ 1/3/2016. Tuy nhiên ban đầu, Bộ này đưa ra thời gian chuyển tiếp 18 tháng, kết thúc vào cuối tháng 8. Trong giai đoạn chuyển tiếp 18 tháng đó, cá da trơn của Việt Nam xuất sang Mỹ đã phải chịu sự kiểm tra giám sát của Bộ Nông nghiệp nhưng chỉ là kiểm tra xác suất, không phải kiểm tra 100% và cũng không phải đưa toàn bộ hàng vào các kho bãi i-house để kiểm tra.
Quyết định của Bộ Nông nghiệp Mỹ được thực hiện sớm hơn 1 tháng so với kế hoạch ban đầu. (Ảnh: Dân trí)
Theo đánh giá của giới phân tích tại Mỹ, việc Bộ Nông nghiệp Mỹ đẩy thời gian kiểm tra toàn bộ cá da trơn từ Việt Nam lên sớm một tháng (từ ngày 2/8 thay vì 1/9) là do tác động và sức ép thông qua Quốc hội của ngành nuôi trồng đánh bắt các da trơn tại Mỹ.
Cuối tháng 7 vừa qua, một đoàn công tác của Việt Nam đã tới Mỹ làm việc với các cơ quan chức năng của nước này và thăm một số kho bãi i-house dự kiến Bộ Nông nghiệp Mỹ sẽ chỉ định làm nơi tiếp nhận và kiểm tra cá da trơn nhập khẩu từ Việt Nam. Qua xem xét thực tế, đại điện đoàn cán bộ đã bày tỏ lo ngại rằng, với năng lực kho bãi và các nguồn lực hiện nay của Bộ Nông nghiệp Mỹ, nếu Bộ này kiểm tra 100% các lô hàng từ 2/8 thì nguy cơ ùn tắc các lô hàng cá tra của Việt Nam vào Mỹ là khá cao, từ đó sẽ phát sinh nhiều chi phí như chi phí lưu kho bãi cho các doanh nghiệp Việt Nam.
Theo đánh giá, những rào cản đến từ chương trình giám sát cá da trơn có thể khiến Mỹ không còn là thị trường xuất khẩu cá tra lớn nhất của Việt Nam trong năm 2017.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!