Chính phủ đã chính thức phê duyệt Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030". Đề án thể hiện sự quyết liệt của Chính phủ về mục tiêu phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân phù hợp với khả năng chi trả của hộ gia đình thu nhập thấp trung bình và thấp.
Căn hộ 40 m2 thuộc khu lưu trú trong khu công nghiệp được vợ chồng chị Thanh (công nhân làm việc tại Khu công nghiệp tỉnh Long An) thuê đã được 5 năm. Giá thuê mỗi tháng là khoảng 2,5 triệu đồng đã bao gồm tiền điện, nước. So với việc thuê nhà trọ dân sinh, khu lưu trú này có giá thuê rẻ hơn và điều kiện sống được đảm bảo.
"Khi mình quyết định sinh sống ở khu lưu trú, nó có 3 lợi ích: thứ nhất mình đi lại gần công ty, tiết kiệm thời gian hơn cho mình, thứ hai là an ninh, thứ 3 là trong khu lưu trú có nhiều tiện ích, ví dụ như phòng khám, siêu thị, nhà trẻ và có những khu để mình hoạt động thể thao…", chị Trần Ngọc Đan Thanh, công nhân làm việc tại Khu công nghiệp tỉnh Long An, chia sẻ.
Khu công nghiệp này đã đưa vào hoạt động 600 căn hộ dành cho công nhân theo hình thức trả tiền thuê hàng tháng. Đến nay, tỷ lệ lấp đầy của khu lưu trú đạt trên 95% và đáp ứng nhu cầu nhà ở cho hơn 2.000 lao động. Tuy nhiên, con số này chỉ tương ứng với khoảng 10% lực lượng công nhân toàn khu. Để thu hút và giữ chân người lao động, khu công nghiệp cũng tính đến phương án quy hoạch nhà ở đi đôi với mở rộng hoạt động tại các địa phương khác.
Các chuyên cho rằng, tính sở hữu nhà ở cho công nhân chưa nhiều do nguồn thu nhập vẫn còn mức thấp và các chủ đầu tư chưa mặn mà trong việc xây dựng. (Ảnh minh họa - Ảnh: PLO)
"Chúng tôi đáp ứng đúng nhu cầu của người lao động, vì người lao động luôn luôn mong muốn có nơi ở gần với nơi làm việc, có đầy đủ các tiện ích cơ bản nhất. Các nhà máy cũng đưa ra các chính sách là nhà máy đứng ra thuê khu lưu trú để cung cấp nơi ở cho người lao động của mình thì những nhà máy nào đáp ứng điều kiện như vậy có khả năng giữ chân người lao động tốt hơn", ông Bùi Lê Anh Hiếu, Giám đốc Tiếp thị Kinh doanh, Khu công nghiệp Long Hậu, cho biết.
Theo số liệu của Bộ Xây dựng, những dự án nhà xã hội chỉ đáp ứng khoảng 40% nhu cầu nhà ở cho công nhân trên cả nước. Còn theo Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, tại các khu công nghiệp, khu chế xuất mới chỉ có khoảng 5% số công nhân được ở trong các nhà trọ do các doanh nghiệp sử dụng lao động, chính quyền và các tổ chức đoàn thể xây dựng.
Các chuyên cho rằng, tính sở hữu nhà ở cho công nhân chưa nhiều do nguồn thu nhập vẫn còn mức thấp và các chủ đầu tư chưa mặn mà trong việc xây dựng.
"Hiện nay, tính hấp dẫn đối với doanh nghiệp trong việc đầu tư dành cho khu nhà ở hoặc khu công nghiệp buộc phải có khu lưu trú hoặc nhà ở cho công nhân còn khó khăn. Thứ nhất là chi phí, thứ hai là liên quan đến đặc thù khu công nghiệp, liên quan đến tính sở hữu… dẫn đến người ta thuê lưu trú, ít có tính chất sở hữu, mà việc này làm mất tính hấp dẫn các chủ đầu tư", ông Huỳnh Phước Nghĩa, giảng viên Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh, đánh giá.
Chuyên gia cũng kiến nghị cần cho cơ chế chính sách để ưu đãi chủ đầu tư khi xây dựng các khu nhà ở, giá bán hoặc thuê phù hợp với thu nhập của công nhân; đồng thời, nâng cao vai trò của địa phương đến việc bố trí, phát triển nhà ở cho công nhân hướng đến tính bền vững như khu công nghiệp đô thị, công nghiệp gắn liền với nâng quy mô nhà ở…
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!