Thanh long Việt Nam luôn được người Trung Quốc chọn mua bởi thanh long Việt ngon và đậm đà hơn hàng Trung Quốc. Chính vì vậy, tuy đã có diện tích trồng gần bằng Việt Nam với sản lượng tương đương, nhưng Trung Quốc vẫn chấp thuận cho mặt hàng này được hưởng ưu đãi nhập khẩu chính ngạch. Tuy nhiên, nhiều loại hoa quả khác lại không may mắn như thanh long vì nhiều năm qua vẫn phải đi đường tiểu ngạch.
Trong các cuộc trao đổi với Bộ NN&PTNT Việt Nam, lãnh đạo chính quyền các địa phương của tỉnh Quảng Tây và doanh nghiệp Trung Quốc cũng rất bức xúc với những rủi ro khi nhập khẩu nông sản Việt Nam theo đường tiểu ngạch.
Tuy nhiên gần đây, Hải quan Trung Quốc lại yêu cầu tạm dừng nhập khẩu thêm mặt hàng tinh bột sắn Việt Nam theo đường tiểu ngạch. Yêu cầu này được tháo gỡ sau khi lãnh đạo Bộ NN&PTNT Việt Nam có các cuộc làm việc với lãnh đạo tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc.
Cách đây hơn 6 năm, Bộ NN&PTNT đã đề xuất với Tổng cục Hải quan Trung Quốc bổ sung thêm nhiều loại hoa quả tươi và các sản phẩm chăn nuôi như thịt gia súc, gia cầm và thủy sản vào danh mục xuất khẩu chính ngạch của Việt Nam, tuy nhiên đến nay phía Trung Quốc vẫn chưa có câu trả lời chính thức.
Ngoài thanh long, hiện Việt Nam có thêm 7 loại hoa quả tươi khác nằm trong danh mục được xuất khẩu chính ngạch: dưa hấu, chôm chôm, xoài, vải, nhãn, chuối, mít. Trong số này có 4 loại trái cây đang chiếm từ 85 - 98% thị phần tại thị trường Trung Quốc. Bên cạnh đó, một số nông sản, thủy sản khác cũng được xuất khẩu chính ngạch như: cà phê, điều, cao su, gạo, cá tra, tôm...
Tuy nhiên đến nay, nhiều loại hoa quả thế mạnh khác của Việt Nam như: măng cụt, sầu riêng, chanh leo, dừa, bưởi, na... vẫn phải đi theo đường xuất khẩu tiểu ngạch. Ngoài ra, các loại nông sản khác như: thịt lợn, gà, sản phẩm sữa hay nghêu, cá rô phi, rô đồng... cũng trong tình cảnh tương tự.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!