Tính đến tháng 9/2013, số tiền nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế là trên 9.900 tỷ đồng, bằng 7,37% tổng số thu. Nguyên nhân của tình trạng trên là do cơ chế, chính sách còn nhiều bất cập, đại bộ phận doanh nghiệp cố tình nợ bảo hiểm xã hội, chấp nhận chịu phạt để chiếm dụng quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, một trong những khâu yếu hiện nay là khâu chế tài, mức xử phạt đối với các doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội quá thấp, thủ tục xử phạt phức tạp, trong khi luật không quy định xử lý hình sự khi doanh nghiệp chiếm dụng tiền đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế của người lao động.
Để khắc phục những bất cập của chính sách, cơ chế, Phó Thủ tướng yêu cầu sớm sửa đổi, bổ sung các Luật Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế cho phù hợp với thực tiễn, rà soát kỹ dự án Luật Bảo hiểm y tế, khắc phục ngay những điểm thiếu thuyết phục để trình Quốc hội thông qua vào kỳ họp thứ 7 năm 2014.