Chiều 27/11, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi). Trong đó, 1 số nội dung được nhiều đại biểu quan tâm và thảo luận đó là đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường, với máy điều hòa nhiệt độ và với thuốc lá.
Các đại biểu đồng ý cần đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường, để giảm tỷ lệ béo phì, nhưng cần phân loại rõ nước giải khát có đường với những loại đồ uống có đường tự nhiên như nước trái cây tự nhiên, ví dụ như nước dừa.
Bà Nguyễn Thị Lệ Thủy - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bến Tre cho rằng: "Việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt với trái cây nói chung và nước dừa nói riêng chưa chắc giảm được thừa cân béo phì, mà có thể làm thất thu ngân sách của các địa phương trồng dừa".
Các đại biểu cũng góp ý không nên áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng điều hòa nhiệt độ. Bởi vì đây là nhu cầu, mặt hàng thiết yếu của người dân.
Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương cho ý kiến: "Hầu hết các gia đình hiện nay đều sử dụng điều hòa nhiệt độ, ngay cả các phòng trọ cho đối tượng có thu nhập thấp, sinh viên thuê cũng đều trang bị điều hòa nhiệt độ. Điều đó cho thấy đây không còn là mặt hàng được coi là xa xỉ, dành cho đối tượng có thu nhập cao".
Đại biểu Hoàng Văn Cường - Đoàn Đại biểu Quốc hội TP Hà Nội cho rằng: "Chúng ta tăng thuế điều hòa 10% chứ có tăng 50% thì người dân vẫn phải dùng điều hòa, không thay đổi hành vi, không chuyển sang dùng sản phẩm khác được".
Các đại biểu đồng tình với việc cần phải tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá
Các đại biểu cũng đồng tình với việc cần phải tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá, tuy nhiên góp ý nên tăng có lộ trình phù hợp, tránh tăng sốc, khiến cho thuốc lá lậu lên ngôi. Giải trình trước Quốc hội, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết: Đối với thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường, Chính phủ sẽ có tiêu chuẩn về hàm lượng đường cụ thể để đánh thuế với từng loại.
Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết: "Đại biểu lo nước dừa có bị đánh thuế tiêu thụ đặc biệt hay không, hay sữa và sản phẩm từ sữa, sản phẩm lỏng có lợi cho dinh dưỡng, nước hoa quả nguyên chất, ca cao, thì những loại này sẽ không bị đánh thuế tiêu thụ đặc biệt, và chính phủ sẽ có quy định trong nghị định".
Về thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa nhiệt độ, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp thu, sửa đổi bổ sung cho phù hợp. Còn đối với thuốc lá, Phó Thủ tướng cho biết việc tăng thuế nhằm giảm thiểu những tác hại của thuốc lá gây ra, khi mỗi năm phải tốn khoảng 1 tỷ USD để chữa trị các bệnh liên quan.
Việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt tại một số quốc gia
Du thuyền hạng sang đang phải chịu mức thuế lên tới 75% được Indonesia áp dụng.
Không chỉ Việt Nam, áp thuế tiêu thụ đặc biệt cũng là biện pháp mà nhiều quốc gia trên thế giới đang áp dụng, như một cách nhằm hạn chế tiêu thụ các mặt hàng được đánh giá là không thiết yếu, hay không có lợi cho người tiêu dùng. Tổng hợp về thuế tiêu thụ đặc biệt tại một số nước láng giềng châu Á.
Tại Trung Quốc, thuế tiêu thụ đặc biệt được áp dụng cho 15 mặt hàng được xem là có hại cho sức khỏe người tiêu dùng, có hại cho môi trường hoặc các mặt hàng xa xỉ, trong đó có thuốc lá, rượu, mỹ phẩm cao cấp, dầu tinh chế… Tất cả nguồn thu từ việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt đều thuộc về chính quyền trung ương. Hiện chính phủ Trung Quốc đang nghiên cứu mở rộng đối tượng phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và cho phép chính quyền địa phương giữ lại một phần doanh thu để có nguồn vốn hỗ trợ cho các dự án công nghiệp và cơ sở hạ tầng trọng điểm.
Tại Thái Lan, nước này đã lập ban riêng trong Bộ Tài chính nhằm phụ trách việc đánh thuế và quản lý thuế tiêu thụ đặc biệt. Thái Lan áp thuế tiêu thụ đặc biệt lên 19 mặt hàng hoặc hoạt động bao gồm đồ uống có cồn, thuốc lá, câu lạc bộ đêm và vũ trường, sân golf, nước hoa, thuyền buồm.
Cũng giống như Thái Lan, Indonesia đã thiết lập một cơ quan chuyên trách về thuế tiêu thụ đặc biệt trực thuộc Bộ Tài chính. Danh sách chịu thuế tiêu thụ đặc biệt tại Indonesia lên tới 22 mặt hàng, trong đó có các sản phẩm như thảm làm từ lông động vật, du thuyền hạng sang, đồ sứ, các loại nhạc cụ, thiết bị chụp ảnh, quay phim và phụ kiện… Mức thuế cao nhất lên tới 75% với mặt hàng du thuyền hạng sang.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!