Ô liu là loài cây có nguồn gốc từ các vùng ven biển và lưu vực sông Địa Trung Hải và Tây Á. Sau này, ô liu được nhiều nước đưa về trồng và tạo nên một ngành công nghiệp chế biến. Dầu ô liu là một nguyên liệu không thể thiếu trong đời sống người phương Tây. Dẫu vậy, COVID-19 đang khiến ngành công nghiệp chế biến ô liu điêu đứng.
Lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên thế giới bị đình trệ hoặc phải đóng cửa do ảnh hưởng của dịch bệnh đã làm cho ngày càng ít khách hàng mua dầu ô liu, trong khi việc thu hoạch tại Italy đang vào mùa cao điểm.
Hiện đang là thời điểm thu hoạch ô liu ở vùng Lazio, miền Trung Italy. Các nông dân dùng chiếc cào để gạt những quả ô liu rơi xuống.
Cứ vào tháng 10, tháng 11 hàng năm, trên những quả đồi ở Lazio, các nông dân lại đổ lên đồi để cần mẫn thu lượm quả ô liu trong các lùm cây sau biến chúng thành dầu ô liu. Nó thường được người dân trong vùng gọi là "vàng lỏng" do loại dầu này có màu vàng và có giá trị dinh dưỡng cao.
Dịch COVID-19 đe dọa sản xuất dầu ô liu của Italy. (Ảnh: QZ)
Dầu ô liu là loại thực phẩm không thể thiếu trong chế độ ăn lành mạnh ở Địa Trung Hải. Dầu ô liu được xuất khẩu cho người dùng trên toàn cầu và được đánh giá cao về chất lượng.
Việc thu hoạch dầu ô liu năm nay vẫn diễn ra sôi động, song không ít người tỏ ra lo lắng. "Những năm trước sản lượng dầu ô liu thường rất lớn, như năm ngoái chẳng hạn, chúng tôi sản xuất được 320.000 tấn dầu. Nhưng năm nay, con số này giảm khoảng 30%. Nghĩa là chúng tôi chỉ sản xuất được từ 230.000 - 250.000 tấn", ông Paolo Mariani, Chủ tịch Hiệp hội Sản xuất dầu ô liu, cho biết.
Vào thời điểm này mọi năm, nhà máy ép dầu ô liu Duranti luôn chật kín nông dân đem quả ô liu đến để ép thành dầu. Tuy nhiên, nhà máy này thưa thớt người đến hơn rất nhiều do phải tuân thủ các quy định về giãn cách xã hội để phòng bệnh dịch lây lan nhanh.
Một thách thức nữa đặt ra với các nhà sản xuất dầu ô liu đó là rất nhiều dầu ô liu bị tồn kho do không bán được, trong khi nhà kho để chứa thì có hạn. Nếu dầu ô liu để lâu không bán kịp thời thì chất lượng và giá trị dinh dưỡng của nó sẽ bị giảm dần theo thời gian.
"Năm nay, chúng tôi gặp nhiều khó khăn về kho dự trữ dầu. Hầu như lượng dầu để bán cho các khách sạn, nhà hàng và các cơ sở ăn uống đều bị tồn lại do ảnh hưởng của dịch COVID-19. Hiện chúng tôi đang cố gắng đàm phán với các nhà bán lẻ lớn để đẩy mạnh việc tiêu thụ dầu ô liu", ông Paolo Mariani cho biết thêm.
Ngành sản xuất dầu ô liu của Italy nổi tiếng trên toàn thế giới. Trung bình mỗi năm, ngành này đóng góp cho nền kinh tế của đất nước hình chiếc ủng khoảng 3 tỷ Euro.
Nỗ lực thành nhà sản xuất dầu ô liu ngon nhất thế giới
Trong khó khăn hiện nay, có những quốc gia vẫn tìm ra lối đi riêng cho quả ô liu, như Croatia. Mặc dù không phải là nhà sản xuất dầu ô liu lớn trên thế giới, nhưng quốc gia này lại đang được biết đến với việc sở hữu loại dầu ô liu ngon nhất thế giới. Đâu là lý do giúp Croatia có được thành công này? Câu trả lời nằm ở việc lấy chất lượng thay vì chạy theo số lượng.
Bán đảo Istria nằm ở cực Tây của Croatia. Không chỉ được biết đến là một điểm du lịch nổi tiếng của quốc gia Nam Âu này, mà nơi đây còn sở hữu nhiều loại dầu ô liu ngon hàng đầu thế giới.
Năm nay, dầu ô liu của Istria tiếp tục giành được giải dầu ô liu nguyên chất ngon nhất thế giới trong năm thứ 6 liên tiếp. Đây là bình chọn do các chuyên gia nếm thử hàng đầu thế giới đánh giá.
"Istria là khu vực tốt nhất để trồng ô liu lấy dầu nguyên chất trong 6 năm qua. Chúng tôi đã giành được hầu hết các giải thưởng hàng năm. 70 loại dầu của chúng tôi đều nằm trong top 500 loại dầu ô liu ngon nhất thế giới", ông Denis Ivosevic, Giám đốc Cơ quan Du lịch bán đảo Istrian, chia sẻ.
Ngành sản xuất dầu ô liu của Italy nổi tiếng trên toàn thế giới. (Ảnh minh họa: QZ)
Ông Miroslav Pliso bắt đầu công việc kinh doanh dầu ô liu cách đây 20 năm. Mỗi năm, công ty của ông cho ra thị trường khoảng 2.000 lít dầu ô liu chất lượng cao. Mỗi lít dầu được bán với giá 94 USD, khoảng hơn 2,1 triệu đồng.
"Istria không chỉ một địa điểm du lịch nổi tiếng, mà còn là nơi tập trung các loại dầu ô liu chất lượng hàng đầu thế giới. Việc chúng tôi liên tục giành giải thưởng trong thời gian qua chính là một sự ghi nhận và là động lực để chúng tôi tiếp tục cải thiện chất lượng của các loại dầu ô liu", ông Miroslav Pliso, chủ một doanh nghiệp sản xuất dầu ô liu, cho hay.
Vậy đâu là bí quyết giúp dầu ô liu vùng này liên tục đạt các giải thưởng cao trong thời gian gần đây?
"Đầu tiên, chúng tôi có điều kiện thời tiết cũng như địa hình thuận lợi để trồng cây ô liu. Điều quan trọng thứ hai là chúng tôi có rất nhiều loại ô liu khác nhau. Điều thứ ba quan trọng không kém đó là chúng tôi không sản xuất hàng loạt, chúng tôi chỉ hoạt động sản xuất quy mô nhỏ và hầu hết do các gia đình tự quản lý. Chúng tôi vẫn thu hoạch theo lối thủ công và quả sau khi thu hái đều được đưa đi chế biến ngay lập tức. Số lượng sản xuất ra tương đối ít", ông Manuel Grubic, chủ một cơ sở sản xuất dầu ô liu, cho biết.
Năm 2019, Croatia đã sản xuất được 3.500 tấn dầu ô liu. Tuy vậy con số này vẫn thua xa Tây Ban Nha, nhà sản xuất ô liu và dầu ô liu lớn nhất thế giới. Nước này sản xuất trung bình hơn 1,3 triệu tấn dầu mỗi năm trong 3 năm qua và chiếm một nửa của châu Âu.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!