Trong tuyên bố mới đưa ra, ông Akio Toyoda cho biết sẽ rời chiếc ghế CEO tập đoàn Toyota và từ 1/4 tới sẽ đảm nhận vị trí Chủ tịch Hội đồng quản trị.
Kế nhiệm ông là ông Koji Sato, 53 tuổi, hiện là chủ tịch Lexus và Gazoo Racing - bộ phận đua xe thể thao của Toyota.
Ông Akio Toyoda sẽ không còn là CEO của Toyota từ tháng 4 năm nay
Theo nhận định của hãng thông tấn Reuters, mặc dù rút lui khỏi vị trí CEO, ông Akio Toyoda sẽ vẫn là "thế lực lớn" bên trong nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới trong nhiều năm tới. "Ông sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến chương trình nghị sự của Toyota sau tháng 4", theo nhận định của nhiều chuyên gia.
Trong những năm gần đây, Toyota đã trở thành mục tiêu của các nhà hoạt động và nhà đầu tư xanh. Nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đã từng đi trước về công nghệ hybrid, nhưng bị đánh giá là bắt đầu với xe điện (EV) một cách muộn màng.
Khi Tesla thu hút sự chú ý trên toàn cầu với các mẫu xe điện, Toyota và bản thân ông Toyoda, thường tỏ ra lạc lõng với các mẫu xe hybrid chạy bằng pin và xe chạy bằng nhiên liệu hydro.
Phản ứng của thị trường đối với thông báo thay đổi nhân sự của Toyoda không mấy hào hứng. Giá cổ phiếu của nhà sản xuất Nhật Bản ít thay đổi vào phiên ngày kế tiếp vì các nhà đầu tư đặt cược rằng công ty sẽ không có một "cuộc đại tu lớn" trong tương lai gần.
Theo nhiều chuyên gia, sự chuyển giao này sẽ chưa tạo ra nhiều đột biến trong thời gian ngắn
Julie Boote, nhà phân tích tại Pelham Smithers Associates ở London, cho biết: "Việc bổ nhiệm mới không liên quan đến việc thay đổi hướng đi mà thiên về việc cân nhắc cẩn thận, tìm ra cách tốt nhất có thể để tổ chức việc bàn giao, tránh gây gián đoạn và hỗn loạn".
"Có khả năng ông ấy (Akio Toyoda0 sẽ tiếp tục công việc với tư cách là chủ tịch trong một thời gian dài và tiếp tục ghi dấu ấn của mình tại Toyota". Julie Boote cho biết.
Ở tuổi 53, ông Sato sẽ trở thành một trong số ít "người ngoài cuộc" - không phải thành viên của gia đình Toyoda - giữ vị trí cao nhất tại một hãng ô tô có vị trí và ảnh hưởng to lớn trong số các công ty Nhật Bản. Chuỗi cung ứng của Toyota đã mở rộng tới khoảng 60.000 nhà cung cấp, khiến công ty có vị trí quan trọng trong nền kinh tế lớn thứ ba thế giới.
"Giai đoạn học hỏi"
Phản ứng trước thông tin về nhân sự mới của Toyota, các nhà phân tích cho biết, ông Sato vẫn cần thời gian để phát huy ảnh hưởng, trong bối cảnh nhiều giám đốc điều hành xung quanh ông lớn tuổi hơn. Tuổi tác vẫn là một yếu tố quan trọng tại ở Nhật Bản.
Koji Endo, nhà phân tích cấp cao của SBI Securities, cho biết ban đầu ông Sato có thể không đưa ra được nhiều thay đổi chiến lược và vài năm tới có thể là "thời kỳ học việc".
Các nhà phân tích cho biết, ông Sato vẫn cần thời gian để phát huy ảnh hưởng.
Ở Nhật Bản cũng có tiền lệ về việc những người sáng lập công ty hoặc thành viên gia đình sáng lập tiếp tục có ảnh hưởng lớn đối với hoạt động quản lý ngay cả sau khi đã trở thành chủ tịch.
Năm ngoái, chủ tịch kiêm người sáng lập hãng sản xuất động cơ điện Nidec Corp (6594.T) đã trở lại vai trò giám đốc điều hành (CEO) chưa đầy một năm sau khi rút lui.
Một giám đốc điều hành giấu của Toyota, cho biết nhà sản xuất ô tô này đang hướng tới một thời kỳ "cai trị khép kín". Cụm từ này đề cập đến một giai đoạn trong lịch sử Nhật Bản khi một vị hoàng đế đã nghỉ hưu tiếp tục đóng vai trò lớn trong những quyết định quan trọng.
Toyota bị đánh giá là bắt đầu với xe điện khá muộn màng
Trong cuộc họp báo hôm thứ Năm, được phát sóng trên nền tảng truyền thông nội bộ của Toyota, ông Toyoda trông vẫn như hoàn toàn nắm quyền kiểm soát, thỉnh thoảng đưa ra hướng dẫn và nhắc nhở cho ông Sato.
Tuy nhiên, những người bên ngoài vẫn có thể đặt dấu ấn lên sự phát triển của công ty. Chủ tịch sắp mãn nhiệm, Takeshi Uchiyamada, được ghi nhận là người đi đầu trong việc phát triển mẫu xe hybrid Prius.
"Toyota là một công ty đại chúng thích giả vờ là một công ty gia đình", ông John Shook, cựu quản lý của Toyota cho biết.
"Việc chọn một người trẻ hơn nhiều và có hoàn cảnh xuất thân như ông Sato cho thấy ông Akio nhận ra rằng đã đến lúc phải thay đổi".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!