Thị trường tài chính Anh thường gọi 4 cái tên lớn nhất trong ngành kiểm toán nước này, gồm: PWC, Erns & Young, Deloitte và KPMG là nhóm Big Four (4 ông lớn). 4 hãng này chi phối gần như toàn bộ hoạt động kiểm toán đối với doanh nghiệp Anh, là 4 cái tên thống trị thị trường, theo Thời báo Tài chính Financial Times. Mới đây, các nhà chức trách Anh đã đưa ra đề xuất hướng đến mục tiêu tăng tính cạnh tranh trong ngành kiểm toán, chấm dứt thời kỳ độc quyền, thống trị của 4 ông lớn.
Đề xuất can thiệp vào ngành kiểm toán không ngẫu nhiên mà có. Nó đến sau những tai tiếng lớn của các hãng như PwC, KPMG quanh 2 vụ sụp đổ của các nhà khổng lồ trong lĩnh vực bán lẻ và xây dựng là BHS, Carrilion.
Cơ quan cạnh tranh và thị trường Anh đưa ra 2 giải pháp đề xuất rất cụ thể. Một là, các hãng phải tách hoạt động kiểm toán và hoạt động tư vấn của mình ra thành 2 bộ phận độc lập nhau. Yêu cầu này nhằm tránh hiện tượng vừa đá bóng vừa thổi còi, va chạm không minh bạch về lợi ích của các tập đoàn này. Hai là, nhà chức trách cũng sẽ yêu cầu các doanh nghiệp niêm yết ở Anh phải sử dụng 2 công ty kiểm toán khác nhau và một trong số đó phải là một công ty nhỏ hơn nằm ngoài nhóm 4 ông lớn.
Thời báo Tài chính trích dẫn phát biểu tỏ rõ thái độ sốt ruột của Chủ tịch Cơ quan cạnh tranh và thị trường Anh, ông Andrew Tyrie nói: "Chỉ rà soát đi rà soát lại hoạt động của họ cũng chẳng đưa chúng ta tiến thêm được bước nào. Cần phải có hành động cụ thể và cần sự hỗ trợ của pháp luật".
Cũng theo ông Tyrie, hoạt động kiểm toán không chỉ là công việc giữa doanh nghiệp thuê dịch vụ và công ty kiểm toán, nó ảnh hưởng đến quyết định phân bổ giữa tiền tiết kiệm, tiền đầu tư, sinh kế và công việc của hàng triệu người bình thường.
Xung quanh đề xuất mới này, Financial Times cũng tổng hợp ghi nhận không ít ý kiến trái chiều. Đại diện một quỹ đầu tư lớn cho rằng, các hành động mới là cần thiết để giảm sự phụ thuộc của thị trường vào 4 ông lớn kiểm toán, giúp thị trường cân bằng hơn nếu xảy ra tình trạng 1 hay 2 ông lớn không đảm bảo chất lượng công việc. Nhưng một giáo sư ngành tài chính kế toán tại đại học Sheffield lại cho rằng, đề xuất mới vẫn chưa giải quyết được thực trạng đáng ngại nhất mà ngành kiểm toán đang đối diện - tình trạng xói mòn văn hóa tổ chức và thiếu đi những cam kết trách nhiệm mạnh mẽ. Trái lại, Liên đoàn Công nghiệp Anhlại lo lắng đề xuất mạnh tay này có thể phá hỏng danh tiếng hoạt động quản trị doanh nghiệp hiệu quả bấy lâu của nước Anh.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!