Nghị định này thay thế cho Nghị định số 55/2009/NĐ-CP ngày 10/6/2009 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về bình đẳng giới. Nghị định gồm 4 chương, 23 điều quy định cụ thể về hành vi vi phạm hành chính, hình thức xử phạt, mức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với hành vi vi phạm hành chính, thẩm quyền lập biên bản, thẩm quyền xử phạt, mức phạt tiền cụ thể theo từng chức danh đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bình đẳng giới,... với nhiều điểm mới như sau:
- Sửa đổi, bổ sung các quy định chung nhằm đảm bảo phù hợp với quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính
Tại Chương I, Nghị định quy định những nội dung về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, thời hiệu xử phạt, các hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả, quy định về mức phạt tiền, thẩm quyền phạt tiền đối với cá nhân, tổ chức. So với Nghị định 55/2009, Nghị định 125/2021 có những sửa đổi, bổ sung quan trọng như: Quy định cụ thể hơn về các tổ chức được áp dụng trong Nghị định; bổ sung các quy định về hành vi vi phạm hành chính về bình đẳng giới đang được thực hiện và hành vi vi phạm hành chính đã kết thúc; điều chỉnh mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực bình đẳng giới và bổ sung quy định về nguyên tắc áp dụng mức phạt tiền nhằm đảm bảo phù hợp với quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính. Đặc biệt, Nghị định đã bổ sung biện pháp khắc phục hậu quả "Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do vi phạm" và "Buộc nộp lại giấy phép, chứng chỉ, giấy đăng ký hoạt động bị tẩy xóa, sửa chữa làm sai lệch nội dung cho cơ quan, người có thẩm quyền đã cấp các loại giấy phép, chứng chỉ, giấy đăng ký hoạt động đó".
- Bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ giữa các Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước
Tại Chương II, Nghị định quy định đầy đủ các hành vi vi phạm hành chính và các hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với từng hành vi vi phạm hành chính cụ thể trong lĩnh vực bình đẳng giới liên quan đến: chính trị; kinh tế; lao động; giáo dục và đào tạo; khoa học, công nghệ; văn hóa, thể dục, thể thao; y tế; gia đình theo quy định tại Luật Bình đẳng giới và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan. So với Nghị định 55/2009, nội dung ở Chương này có những sửa đổi, bổ sung nhằm bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ giữa các Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước, cụ thể như: rà soát, loại bỏ các hành vi trùng lặp, bổ sung quy định viện dẫn việc áp dụng sang các Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước có liên quan đối với các nhóm hành vi vi phạm trong lĩnh vực bình đẳng giới liên quan đến một nội dung đã được quy định cụ thể tại các Nghị định xử phạt vi phạm hành chính khác có liên quan như: các hành vi vi phạm quy định riêng đối với lao động nữ và đảm bảo bình đẳng giới; các hành vi quảng cáo có định kiến giới,… Sửa đổi hình thức, mức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với một số hành vi để bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ giữa các Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước.
- Bổ sung hành vi, hình thức và tăng mức xử phạt đối với nhiều hành vi để đảm bảo tính răn đe, phòng ngừa
Nghị định số 125/2021/NĐ-CP đã bổ sung hình thức xử phạt tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với một số hành vi vi phạm; điều chỉnh nâng mức phạt tiền đồng thời bỏ hình thức xử phạt cảnh cáo đối với một số hành vi nhằm bảo đảm phù hợp với thực tiễn, phù hợp điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay và bảo đảm tính răn đe, phòng ngừa chung. Bên cạnh đó, Nghị định cũng đã bổ sung quy định xử phạt đối với một số hành vi vi phạm về bình đẳng giới như: hành vi phân biệt đối xử về giới trong bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động theo quy định; hành vi ép buộc hoặc nghiêm cấm người khác lựa chọn việc làm, nơi làm việc, nghề nghiệp vì định kiến giới; hành vi vận động, xúi giục, ép buộc hoặc cản trở người khác tham gia học tập, đến trường, lựa chọn môn học, ngành, nghề học tập, đào tạo vì lý do giới tính,…
- Điều chỉnh các quy định về thẩm quyền lập biên bản và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bình đẳng giới
Nghị định đã bỏ các quy định liên quan đến thủ tục xử phạt vi phạm hành chính, chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, việc áp dụng biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử phạt vi phạm hành chính, việc chuyển hồ sơ vụ vi phạm có dấu hiệu tội phạm để truy cứu trách nhiệm hình sự,... vì các nội dung này đã được quy định và thực hiện theo quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính. Đồng thời, Nghị định đã bổ sung thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của lực lượng Cảnh sát biển; bổ sung quy định cụ thể các chức danh có thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính và thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của từng chức danh trong lĩnh vực bình đẳng giới nhằm bảo đảm sự phù hợp với quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính. Bên cạnh đó, Nghị định cũng quy định cụ thể việc phân định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính tại Điều 20 dự thảo Nghị định.
Nghị định số 125/2021/NĐ-CP được ban hành đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành và tương thích với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, đặc biệt là Luật Bình đẳng giới, Luật Xử lý vi phạm hành chính, các văn bản hướng dẫn thi hành các luật trên. Nghị định cũng tạo hành lang pháp lý cho cơ quan quản lý nhà nước thực hiện hoạt động thanh tra, xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bình đẳng giới, góp phần đảm bảo và thúc đẩy bình đẳng giới, phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới nói riêng và các vi phạm pháp luật về bình đẳng giới nói chung.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!