Có thể hiểu một cách đơn giản rằng khi người phụ nữ mang thai là họ đang xây dựng, nuôi dưỡng và phát triển một con người hoàn toàn khác trong cơ thể họ. Và việc tạo ra một con người mới như thế là một vấn đề lớn đối với cơ thể của một con người. Theo một nghiên cứu mới đã tiết lộ rằng chi phí năng lượng cho quá trình sinh sản của người phụ nữ trên thực tế lớn hơn nhiều so với những gì người ta đưa ra trước đây.
Một nhóm các nhà sinh vật học tại Đại học Monash đã nghiên cứu năng lượng được sử dụng để sinh sản và mang thai chứ không chỉ là năng lượng mà em bé hấp thụ. Tiến sĩ Sam Ginther, trưởng nhóm nghiên cứu này cho biết: "Đối với động vật có vú, năng lượng cần thiết để tổng hợp và mang thai chiếm khoảng 90% tổng năng lượng tiêu hao cho quá trình sinh sản, do đó, chỉ có khoảng 10% năng lượng có thể đo được ở con cái của họ".
Mặc dù giai thoại "ăn cho hai người" đã được bác bỏ nhưng những phát hiện mới này cho thấy phụ nữ có thể cần ăn nhiều hơn khi mang thai.
Bao nhiêu năng lượng được sử dụng trong khi phụ nữ mang thai?
Người ta hiểu rằng phụ nữ mang thai sử dụng nhiều năng lượng hơn và do đó cần nhiều thức ăn hơn. Nhưng dựa trên nghiên cứu mới, Tiến sĩ Ginther cho biết việc sử dụng năng lượng có thể đã bị đánh giá thấp. Ông nói: "Hầu hết các lý thuyết sinh học mô tả việc phân bổ năng lượng cho quá trình sinh sản đều chỉ xem xét đến con cái".
Nghiên cứu của Tiến sĩ Ginther đưa ra một góc nhìn toàn cảnh về lượng năng lượng cơ thể sử dụng trong thai kỳ. Bằng cách xem xét chi phí năng lượng gián tiếp (chẳng hạn như năng lượng cần thiết để phát triển và mang thai), nghiên cứu cho thấy việc mang thai sử dụng nhiều năng lượng hơn những gì các chuyên gia hiểu trước đây.
Nghiên cứu này xem xét tải lượng trao đổi chất trong thai kỳ đối với con người và nhiều loài động vật, đồng thời là điểm khởi đầu cho nghiên cứu trong tương lai. Tiến sĩ Ginther cho biết: "Chúng tôi nghĩ rằng nghiên cứu của chúng tôi định hình lại sự hiểu biết cơ bản của chúng ta về cách động vật phân bổ năng lượng cho sự tăng trưởng và sinh sản".
Có nên "ăn cho hai người" khi mang thai?
Không ai phủ nhận sự khao khát mang thai của người phụ nữ, nhưng bác sĩ sản phụ khoa từ Melbourne Mothers, Phó giáo sư Vinay Rane, nói rằng phụ nữ không cần phải tăng gấp đôi lượng tiêu thụ của họ. Ông nói: "Mặc dù mang thai là thời điểm nhu cầu dinh dưỡng tăng lên nhưng điều đó không đảm bảo cho việc tăng gấp đôi lượng thức ăn của một người".
Thay vào đó, PGS Rane cho rằng mang thai là cơ hội để tạo ra những thói quen lành mạnh hỗ trợ sức khỏe của mẹ và con. Ông nói: "Khái niệm "ăn cho hai người" có thể được coi là thuận lợi khi nhìn từ một góc độ hơi khác. Mang thai mang đến cho các cá nhân cơ hội tối ưu hóa sức khỏe của chính họ, cho dù đó là điều chỉnh lối sống như bỏ hút thuốc, giảm uống rượu hay giải quyết thói quen ngủ của họ".
Phụ nữ có cần thêm calo khi mang thai?
Phó Giáo sư Rane khuyến nghị một chế độ ăn uống cân bằng và ăn uống từ từ để có lợi cho một số chất dinh dưỡng nhất định. Ông nói: "Mang thai đòi hỏi một chế độ ăn uống cân bằng, giàu chất dinh dưỡng và tăng lượng calo vừa phải khi quá trình mang thai diễn ra".
"Chúng tôi khuyến khích các bà mẹ tối ưu hóa việc hấp thụ các chất dinh dưỡng khác nhau như sắt, vitamin C và folate ngay cả trước khi bắt đầu mang thai".
Trong ba tháng đầu tiên, PGS Rane cho biết phụ nữ nhìn chung có thể tuân thủ chế độ ăn kiêng hiện tại của mình. Ông nói: "Tuy nhiên, khi quá trình mang thai diễn ra, việc tăng thêm lượng calo vừa phải khoảng 400 calo mỗi ngày là hợp lý".
Theo chuyên gia dinh dưỡng về sức khỏe sinh sản Bianca Woger, sự gia tăng này có thể khác nhau giữa các tam cá nguyệt vì các giai đoạn phát triển khác nhau của thai nhi xảy ra. Cô nói: "Nên bổ sung thêm 335 calo mỗi ngày để hỗ trợ thai nhi đang phát triển trong tam cá nguyệt thứ hai và con số này tăng thêm lên tới 454 calo trong tam cá nguyệt thứ ba".
Nhưng chất lượng thực phẩm cũng quan trọng như số lượng. Hướng dẫn Chế độ ăn uống của Úc khuyến nghị nên bổ sung thêm 2,5 khẩu phần carbohydrate và một khẩu phần protein so với phụ nữ không mang thai.
Chuyên gia dinh dưỡng Bianca nói: "Điều này có thể cho chúng ta ý tưởng tốt hơn về những lĩnh vực cần tập trung khi tăng khẩu phần ăn tổng thể".
Đối với những món ăn nhẹ giàu chất dinh dưỡng, Bianca gợi ý các loại hạt, trái cây và sữa chua Hy Lạp, hoặc rau củ và món hummus tự làm.
Tại sao phụ nữ cần thêm calo khi mang thai?
PGS Rane cho biết, thức ăn bổ sung giúp người mẹ có năng lượng để tạo nguồn dự trữ cho mẹ chuẩn bị cho việc cho con bú.
"Người mẹ mang thai còn sử dụng dinh dưỡng bổ sung để tạo thêm máu, sản xuất nước ối và phát triển nhau thai cũng như đáp ứng nhu cầu của một hoặc đôi khi nhiều em bé".
Thực phẩm lành mạnh cho bà bầu
Bên cạnh việc giúp người phụ nữ no lâu và tràn đầy năng lượng, chế độ dinh dưỡng phù hợp có thể mang lại một thai kỳ dễ chịu. Chuyên gia Bianca cho biết: "Có đủ dinh dưỡng trong thai kỳ có thể cải thiện mức năng lượng, hỗ trợ nhu động ruột thường xuyên và chống lại các tác dụng phụ khi mang thai như trào ngược, buồn nôn và ói mửa".
"Kiểm soát các tác dụng phụ trong thai kỳ, tập trung vào việc bổ sung chất dinh dưỡng có thể khiến quá trình mang thai trở nên thú vị hơn một chút".
Bianca khuyến nghị một chế độ ăn uống đa dạng và bao gồm những chất dinh dưỡng không thể thiếu này:
Folate/Axit Folic: Folate rất quan trọng để ngăn ngừa khuyết tật ống thần kinh ở trẻ sơ sinh. Nó được tìm thấy trong các loại thực phẩm như rau xanh, trái cây họ cam quýt và ngũ cốc tăng cường.
Sắt: Sắt hỗ trợ tăng lượng máu khi mang thai và chuẩn bị cho em bé trong sáu tháng đầu đời. Các nguồn chính bao gồm thịt đỏ, thịt gia cầm, cá, đậu lăng, ngũ cốc nguyên hạt và rau bina.
Axit béo omega-3: Axit béo omega-3 rất quan trọng cho sự phát triển trí não của bé. Các nguồn bao gồm cá, hạt lanh và quả óc chó.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!