"Ping". Đó là âm thanh của email, Microsoft Teams hoặc thông báo Slack của bạn làm gián đoạn bạn trong những gì được cho là một kỳ nghỉ thư giãn của gia đình hoặc một chuyến đi vui vẻ, thoải mái với bạn bè... Bạn biết mình không nên trả lời (thôi nào, bạn vắng mặt ở văn phòng là có lý do phải không?) nhưng bạn không thể ngăn mình nhìn trộm (có lẽ điều đó quan trọng!). Vì vậy, bạn trả lời, và điều tiếp theo bạn biết là bạn đang dành thời gian nghỉ ngơi của bạn cho công việc.
Việc thiết lập các ranh giới vững chắc giữa công việc và cuộc sống ngày càng trở nên khó khăn trong thế giới hiện đại - khi công nghệ giúp bạn dễ dàng nắm thông tin với đồng nghiệp - ngay cả sau nhiều giờ làm việc. Cộng với đại dịch đã biến WFH trở thành một chuẩn mực mới, biến không gian cá nhân của nhiều người từ nơi trú ẩn an toàn thành văn phòng từ xa. Nhưng đơn giản như việc lướt qua tin nhắn đó trong khi bạn đang tắm nắng trên bãi biển chẳng hạn, hoặc trả lời chỉ một email nữa từ sự thoải mái của chiếc Airbnb ấm cúng bên sườn núi của bạn, những thói quen tưởng chừng như vô hại này thực sự có thể phá hoại kỳ nghỉ của bạn - Dawna Ballard, Tiến sĩ, phó giáo sư truyền thông tại Đại học Texas ở Austin nói với Self.
Tiến sĩ Ballard nói: "Không nên coi việc nghỉ làm là điều 'xa xỉ' dành riêng cho một số người. Niềm tin phổ biến của người Mỹ rằng nghỉ ngơi là một điều gì đó ‘phụ trội’, trái ngược với điều cần thiết đối với sức khỏe thể chất và tinh thần của chúng ta, là một tư duy độc hại".
Nếu bạn không tin cô ấy, hãy xem những sự thật khá thuyết phục này: Nghiên cứu gần đây cho thấy rằng những ngày nghỉ phép có thể ngăn ngừa căng thẳng, mệt mỏi và kiệt sức, cũng như giúp bạn làm việc hiệu quả hơn về lâu dài. Lưu ý quan trọng: Không phải ai ở Hoa Kỳ cũng được nghỉ phép có lương, và do mạng lưới an sinh xã hội còn thiếu nghiêm trọng, một số người không có lựa chọn nào khác ngoài làm việc không ngừng nghỉ - những vấn đề chỉ có thể được khắc phục bằng những thay đổi lớn về cơ cấu chính sách.
Bạn có thể nghĩ rằng mình đang đa nhiệm và hiệu quả hơn khi sử dụng thời gian chết của mình để bắt đầu bài thuyết trình đó? Có thể bạn tin rằng nhóm của mình sẽ tan rã nếu không có sự hướng dẫn 24/7 của bạn hoặc bạn còn quá nhiều việc phải làm trong danh sách việc cần làm đến mức bạn cảm thấy bắt buộc phải hoàn thành một số nhiệm vụ trong chuyến đi của mình. Tuy nhiên, cho dù bạn nghĩ mình là người không thể thay thế hay bạn choáng ngợp đến mức nào khi nghĩ đến việc phải quay trở lại với một núi công việc được giao, thì bạn vẫn xứng đáng được tận hưởng thời gian rảnh rỗi mà không cảm thấy lo lắng hay tội lỗi.
Tuy nhiên, việc chuyển bộ não của bạn sang chế độ nghỉ thường nói dễ hơn làm, vì vậy các chuyên gia đưa ra một số mẹo rút phích cắm thiết thực cho cả những người kiểm tra email khó tính nhất.
Bạn có thể cảm thấy không thể thực sự ngắt kết nối với công việc khi điện thoại của bạn kêu hoặc máy tính xách tay của bạn phát ra tiếng bíp - một lời nhắc nhở liên tục rằng, này, sếp hoặc đồng nghiệp của bạn cần bạn giúp đỡ ngay bây giờ, bất kể trạng thái ngoại tuyến của bạn là gì. Đó là lý do tại sao Tiến sĩ Natalie Christine Dattilo, giảng viên tâm lý học tại Trường Y Harvard, gợi ý tạm thời ngừng phục kích các tin nhắn và email phiền phức cho đến khi kết thúc chuyến đi của bạn bằng cách tạm dừng thông báo.
"Tốt hơn hết là bạn nên trì hoãn các thông báo để chúng diễn ra cùng một lúc khi bạn quay lại, thay vì xuất hiện lẻ tẻ trong suốt thời gian bạn nghỉ, bởi vì chúng ta thường không được thiết kế để phân chia sự chú ý của mình theo cách đó" - Tiến sĩ Dattilo giải thích.
Rất may, điều này khá dễ thực hiện (ngay cả khi bạn không rành về công nghệ) và hầu hết các ứng dụng của bạn có thể có cài đặt tắt thông báo đẩy. Ví dụ: với Slack, bạn có thể truy cập hồ sơ của mình, chọn tùy chọn và tắt tất cả các thông báo theo cách thủ công cho đến một ngày bạn chọn.
Nếu bạn sử dụng Microsoft Teams, hãy nhấp vào cài đặt để tạm dừng mọi DM hoặc cuộc gọi đến. Gmail cũng vậy, cho phép bạn điều chỉnh trạng thái của mình trong cài đặt thành chế độ không làm phiền trong bao lâu bạn cần.
"Các ứng dụng truyền thông và mạng xã hội được thiết kế để gây nghiện khiến bạn liên tục nhấp và kiểm tra chúng. Đó là lý do tại sao việc thiết lập ranh giới để đảm bảo rằng bạn không phải lúc nào cũng bị làm phiền là rất quan trọng" - Tiến sĩ Ballard cho biết thêm.
Điều tuyệt vời về công nghệ? Bạn có thể truy cập rất nhiều công việc của mình trên chiếc điện thoại thông minh nhỏ cầm tay. Mặt tối? Bạn có thể truy cập rất nhiều công việc của mình trên chiếc điện thoại thông minh nhỏ cầm tay.
Về cơ bản, bản chất thứ hai vào thời điểm này là vô thức kiểm tra các "ping" mới khi bạn vắng nhà - ngay cả khi bạn không có ý định đó. Có thể bạn đang buồn chán và giết thời gian bằng cách lướt nhanh màn hình.
Nếu điều này giống bạn, Tiến sĩ Ballard khuyên bạn nên tạm thời xóa mọi ứng dụng liên quan đến công việc. Bằng cách đó, bạn không thể hành động theo ý muốn đăng nhập vào WiFi miễn phí và trả lời email trong khi đợi ở sảnh khách sạn, chẳng hạn như kiểm tra thông báo Slack của bạn trong bữa nửa buổi với cha mẹ.
Và nếu bạn cần một cú huých mạnh mẽ hơn để ngắt kết nối, bạn cũng có thể thay thế những ứng dụng hấp dẫn đó bằng những ứng dụng nhắc nhở bạn lý do bạn đi nghỉ ngay từ đầu: để có mặt và tận hưởng chính mình.
Tiến sĩ Ballard nói: "Bạn có thói quen nhấp vào vị trí từng là ứng dụng email hoặc công việc của bạn, vì vậy tôi khuyên bạn nên hoán đổi nó với Kindle, Headspace hoặc bất kỳ tùy chọn nào khác giúp bạn thư giãn".
Chúng tabiết điều này là không thể đối với tất cả mọi người, đặc biệt nếu "điện thoại công ty" của bạn cũng là điện thoại di động hàng ngày của bạn. Tiến sĩ Ballard nói rằng lý tưởng nhất là cách tốt nhất để ngừng suy nghĩ về công việc là không mang theo công việc bên mình. Tuy nhiên, hầu hết chúng ta không thể từ bỏ hoàn toàn công nghệ. (Những người thân yêu của bạn có thể muốn có một số cách liên lạc với bạn và việc không sử dụng công nghệ có thể gây ra rủi ro về an toàn cá nhân, đặc biệt nếu bạn đi du lịch một mình.)
Tuy nhiên, bạn có thể thử để điện thoại trong phòng khách sạn trong vài giờ khi bạn đang thư giãn bên hồ bơi với bạn bè hoặc gia đình của mình, chẳng hạn, hoặc trong khi bạn đang duỗi người trong lớp yoga phục hồi sức khỏe. Nhược điểm chính của chiến lược này là bạn không thể chụp ảnh hoặc quay video, nhưng đó cũng là một ưu điểm: Bạn có thể cảm thấy trẻ lại khi tắt điện thoại và sống trong khoảnh khắc, bởi vì thậm chí một hoặc hai giờ tách khỏi thiết bị của bạn ở đây và ở đó có thể giúp bạn chánh niệm hơn và đánh giá cao những gì ở ngay trước mặt bạn.
Chắc chắn, sẽ là lý tưởng nếu bạn bỏ qua mọi thứ liên quan đến công việc khi bạn đang đi nghỉ, nhưng đó không nhất thiết là bước đi đúng đắn cho tất cả mọi người: Chẳng hạn như cha mẹ ở nhà vẫn cần liên lạc được trong trường hợp có bất kỳ điều gì xảy ra với con cái của họ và không biết chuyện gì đang xảy ra với công việc hoặc đồng nghiệp của bạn, cũng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng lo lắng.
Nếu việc xóa ứng dụng hoặc bỏ thiết bị không phù hợp với bạn, thay vào đó, hãy thử đặt điện thoại hoặc máy tính xách tay của bạn ở chế độ không làm phiền. Tiến sĩ Dattilo cho biết chế độ này có thể tạm thời tắt tiếng thông báo nhưng vẫn cho phép các cuộc gọi quan trọng từ những người thân yêu đi qua. Sau đó, chỉ định một khoảng thời gian mỗi ngày một lần để bắt kịp mọi thứ, nhưng tốt nhất là chỉ trong 30 phút, tối đa, cô ấy nói thêm. (Và nghiêm túc xem xét việc sử dụng đồng hồ bấm giờ nếu bạn cần tự kiểm soát.) Nửa giờ là đủ để xem qua các tin nhắn của bạn và trả lời bất kỳ tin nhắn nào cực kỳ quan trọng, nhưng không nhiều đến mức bạn sẽ quay trở lại chế độ làm việc. Tiến sĩ Dattilo giải thích.
Tất cả nhân viên văn phòng chúng ta đều hiểu cảm giác hoảng sợ nhẹ khi ai đó không trả lời ngay một tin nhắn khẩn cấp. Và có lẽ bạn đang đặt mình vào vị trí của người gửi khi bạn OOO: Nếu họ nghĩ rằng tôi đang phớt lờ họ thì sao? Tốt hơn là tôi nên gửi thứ gì đó ngay bây giờ để họ không phải đợi tôi!
Đặt phản hồi vắng mặt tự động là một cách tuyệt vời để thông báo trước rằng không, bạn sẽ không trả lời bất kỳ ai đang cố gắng liên hệ với bạn. Tiến sĩ Ballard cho biết, đó cũng là một cử chỉ lịch sự giúp người gửi không phải đoán xem bạn có đang đánh lừa họ hay không. Bạn có thể tùy chỉnh email của mình để bao gồm ngày trở lại cũng như một hoặc hai đồng nghiệp khác có thể trả lời khi bạn vắng mặt thay thế. Một số người chỉ cần câu trả lời từ ai đó - không nhất thiết là bạn.
Ngay cả khi bạn làm theo từng bước trong bài viết này, thì việc bạn muốn dành những ngày nghỉ ngơi thư giãn hay căng thẳng về chính điều mà bạn phải tránh xa là tùy thuộc phần lớn vào bạn. Trên thực tế, bạn luôn có thể tải xuống lại ứng dụng công việc đó chẳng hạn hoặc thay đổi lại bất kỳ cài đặt nào đang tắt tiếng cảnh báo của bạn.
Tiến sĩ Ballard nói: "Bước quan trọng nhất là suy nghĩ về lý do tại sao bạn lại đi nghỉ. Bạn đã yêu cầu một tuần nghỉ vì công việc của bạn đã lấy đi thời gian chất lượng, không bị gián đoạn với gia đình của bạn? Chuyến đi nhiệt đới của bạn có phải là cơ hội để thư giãn và giảm bớt căng thẳng liên quan đến công việc không? Bất kể lý do là gì, bạn đã chọn nghỉ ngơi, và đó chính xác là điều bạn nên làm, tốt nhất có thể".
"Tận hưởng chuyến cắm trại của bạn thay vì tập trung vào cuộc họp sắp tới vào tuần tới".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!