Chuyện bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng không hẳn là mới. Tuy nhiên, do đại dịch COVID-19, trẻ em nghỉ ở nhà hay học trực tuyến và thời gian dường như gắn chặt trên không gian mạng. Do đó, vấn đề này lại càng là chuyện cấp thiết.
Dù là vấn đề không mới nhưng việc chọn giải pháp nào với các mạng xã hội vẫn chưa có câu trả lời triệt để ở bất kỳ quốc gia nào trên thế giới. Các quy định và chế tài hiện vẫn đang được tiếp tục củng cố. Những đạo luật kiểm soát bước đầu đã có và dự báo sẽ ngày càng siết chặt trong tương lai.
Cơ quan Giám sát truyền thông Vương quốc Anh OfCom ngày 6/10 đã công bố quy định nghiêm ngặt mới. Theo đó, các ứng dụng chia sẻ video trực tuyến như Snapchat, TikTok có thể đối mặt với khoản tiền phạt lên tới hàng triệu bảng Anh nếu không ngăn chặn được những phát ngôn kích động thù địch và nội dung không phù hợp lan truyền trên nền tảng của mình.
Theo các đạo luật có hiệu lực ở Anh hồi năm ngoái, nền tảng chia sẻ video đặt tại Anh phải thực hiện các biện pháp phù hợp để bảo vệ người dùng trước các nội dung bất hợp pháp, tập trung vào đối tượng dưới 18 tuổi. Trong trường hợp cần thiết, Ofcom thậm chí có thể yêu cầu các công ty dừng hoạt động tại Anh nếu không tuân thủ.
Ngày 25/10 vừa qua, Chính phủ Australia đã công bố kế hoạch siết chặt quy định với các công ty truyền thông mạng xã hội. Người dùng dưới 16 tuổi tham gia mạng xã hội phải được sự đồng ý của cha mẹ và các công ty này sẽ bị phạt tiền lên tới 7,5 triệu USD, 10% doanh thu hằng năm hoặc gấp ba lần lợi ích tài chính, nếu bị phát hiện vi phạm.
Theo dự luật về quyền riêng tư trực tuyến của Australia, các công ty truyền thông mạng xã hội, bao gồm Facebook, các diễn đàn ẩn danh như Reddit và nhiều ứng dụng khác, sẽ được yêu cầu thực hiện tất cả các bước xác minh để xác định độ tuổi của người dùng, và ưu tiên quyền lợi của trẻ em khi thu thập dữ liệu. Với quy định mới này, Australia sẽ là một trong số các quốc gia nghiêm ngặt nhất về kiểm soát độ tuổi đối với phương tiện truyền thông xã hội. Ngoài ra, các quy định mới còn nhằm kiềm chế quyền lực của các nhà khổng lồ công nghệ, tăng cường luật pháp để chống lại thông tin sai lệch và nói xấu trên mạng xã hội.
Các chính trị gia Mỹ cũng cam kết sẽ siết chặt quản lý. CEO Mark Zuckerberg của Facebook và Tổng Giám đốc điều hành Alphabet, công ty mẹ của Google, giữa năm nay đã phải đối diện với các nghị sĩ trong hàng giờ, chịu hàng loạt chỉ trích với cáo buộc họ không thể bảo vệ trẻ em trên các nền tảng mạng xã hội.
Giờ đây, môi trường mạng cũng đã thành một phần cuộc sống thực tế, không còn là thế giới ảo. Trong khi đó, trẻ em chưa thể tự bảo vệ mình, cũng không thể hoàn toàn biết chắc mình sẽ tiếp cận nội dung nào trong hàng nhiều giờ trên Internet và sẽ có ảnh hưởng ra sao. Trách nhiệm bảo vệ trẻ em thuộc về những người lớn và quan trọng trong đó là những người lớn đang sở hữu, thiết kế, làm chủ những mạng xã hội đó.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!