Google từng dùng khẩu hiệu "don't be evil" (tạm dịch là "đừng làm điều xấu") để phân biệt mình với các đối thủ cạnh tranh, song hiện nay, ngày càng nhiều công ty khởi nghiệp ủng hộ quyền riêng tư đang tập hợp thành làn sóng "don't be Google" (đừng như Google).
Marko Saric, một người Đan Mạch sống ở Bỉ, sáng lập công ty Plausible Analytics ở Estonia vào năm 2019, nhấn mạnh, Google đã tạo ra nhiều công cụ hữu ích cho người dùng. Tuy nhiên, qua nhiều năm, "gã khổng lồ" này đã thay đổi cách tiếp cận, không thực sự xem xét đúng, sai cũng như xác định điều gì là xấu và điều gì không.
Saric và nhiều người khác đang hưởng lợi từ Quy định bảo vệ dữ liệu chung (GDPR) được Liên minh châu Âu (EU) đưa ra hồi năm 2018 nhằm kiểm soát truy cập dữ liệu cá nhân. Tuần trước, Pháp "theo bước" Áo tuyên bố hoạt động của Google truyền dữ liệu cá nhân từ EU sang các máy chủ tại Mỹ là bất hợp pháp theo GDPR do nước này không có các biện pháp bảo vệ thích hợp. Google đã bác bỏ cáo buộc trên.
Các công ty khởi nghiệp hiện đang nhắm tới Google Analytics - một sản phẩm được hơn 50% các trang web trên trên thế giới sử dụng để nắm được thói quen lướt web của người dùng. Theo nhóm khảo sát W3Techs, Google đang thống trị thị trường phân tích, với 57% số trang web trên toàn thế giới đang sử dụng dịch vụ của "gã khổng lồ" này. Trong khi đó, công cụ Matomo - một nền tảng phân tích trang web mã nguồn mở, cho người dùng toàn quyền kiểm soát dữ liệu cá nhân - chỉ được 1% số trang web sử dụng.
Tất nhiên, những người chơi nhỏ hơn đều biết khó có thể lật đổ "sự thống trị" của Google, do đó, mục đích của họ là đưa sự công bằng và cơ hội lựa chọn vào thị trường.
Thời điểm các nhà phát triển phần mềm ủng hộ quyền riêng tư tăng mạnh là vào năm 2013, khi cựu nhân viên Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) Edward Snowden tiết lộ cách thức các cơ quan an ninh Mỹ giám sát dữ liệu cá nhân hàng loạt. Snowden đã chỉ ra cách thức CIA thu thập dữ liệu cá nhân của người dùng các website, trong đó có Google, Facebook và Microsoft. Các tiết lộ của Snowden đã giúp củng cố sự ủng hộ trên khắp châu Âu đối với các quy định về quyền riêng tư và các nhà phát triển phần mềm đã đưa quyền riêng tư trở thành trung tâm trong các sản phẩm của mình.
Trong quá trình cạnh tranh, điều đầu tiên mà các công ty khởi nghiệp nhắm đến là sự phức tạp của Google Analytics. Không giống như Google, các sản phẩm tập trung vào quyền riêng tư không sử dụng cookie để theo dõi người dùng trên website và cung cấp mảng dữ liệu đơn giản hơn nhiều, giúp duy trì hoạt động trong khuôn khổ GDPR.
Cuộc đối đầu giữa các công ty khởi nghiệp và Google được ví như cuộc đối đầu giữa David và người khổng lồ Goliath được ghi lại trong Kinh Thánh. Một trở ngại lớn đối với các công ty khởi nghiệp là Google có khả năng cung cấp miễn phí các công cụ, trong khi các công ty nhỏ cần khách hàng trả tiền, thậm chí chỉ một vài USD trong 1 tháng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!