Để giúp kết nối Bình Phước với sân bay Long Thành cũng như hệ thống cảng biển tốt hơn cho việc phát triển kinh tế trong thời gian tới, mới đây, tỉnh Bình Phước đã xin chủ trương xây cầu nối giữa Bình Phước với Đồng Nai qua sông Mã Đà, trong đó có phương án xây cầu và đường quốc lộ đi thẳng qua đường giữa Khu Bảo tồn Thiên nhiên Văn hóa Đồng Nai. Đây là khu bảo tồn được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới năm 2011. Chính vì vậy, nhiều ý kiến lo ngại, việc xây cầu và đường đi xuyên vùng lõi khu bảo tồn sẽ gây ra rất nhiều hệ lụy, trong đó có việc tác động đến hệ sinh thái tại đây.
Tuyến đường Bà Hào - sân bay Rang Rang - đường ĐT.761 dự kiến sẽ nâng cấp thành quốc lộ 13C đi qua vùng lõi Khu Bảo tồn Thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai đến quốc lộ 1 khi xây cầu kết nối Bình Phước. Với gần 40 km đường xuyên vùng lõi Khu bảo tồn thiên nhiên văn hóa Đồng Nai, dự kiến lưu lượng xe rất nhiều, khó khăn đầu tiên chính là việc kiểm soát, bảo vệ rừng và các giá trị liên quan.
Ông Nguyễn Văn Phước - Hạt trưởng Hạt kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Văn Hóa Đồng Nai lo ngại: "Với một quãng đường dài mà lực lượng mỏng, thì nguy cơ các đối tượng giả danh, trà trộn phá hoại rừng nguy cơ rất cao".
Khu Bảo tồn Thiên nhiên Văn hóa Đồng Nai là một trong ba tỉnh của Việt Nam đang trong diện bảo tồn đặc biệt Voi châu Á, cùng với đó là có số lượng đàn bò tót rất lớn. Nếu con đường đi qua, lo ngại nguy cơ ảnh hưởng đến rất nhiều động vật quý hiếm hiện hữu ở đây.
Từ năm 2014, tỉnh Đồng Nai đã đóng con đường dọc lõi Khu bảo tồn và trước đó đã tiến hành trồng mới rất nhiều loại cây gỗ quý như đinh hương, cây sao, dầu, cẩm lai, cây gõ đỏ, trắc, giáng hương… để phục hồi rừng tự nhiên. Chưa kể đây còn là lá phổi xanh, khu dự trữ nước ngọt cho cả vùng Đông Nam Bộ với hồ Trị An rộng tới hơn 32.000 ha. Trong khi đó, nhiều ý kiến cho rằng, có nhiều phương án để làm đường kết nối Bình Phước với Sân bay Long Thành mà không nhất thiết đi qua vùng lõi Khu bảo tồn.
Đồng Nai cũng đã và đang quyết tâm di dời khoảng 400 hộ dân cuối cùng khỏi lõi Khu bảo tồn để bảo vệ rừng cho hiệu quả. Giờ nếu có con đường quốc lộ đi qua vùng lõi khu bảo tồn, không chỉ các chứng nhận thế giới công nhận bị ảnh hưởng mà toàn bộ nỗ lực giữ rừng vài chục năm qua cũng bị ảnh hưởng nhiều.
Theo tính toán của Sở Giao thông Vận tải Đồng Nai, sau khi phối hợp một số cơ quan khảo sát, kiểm tra thực địa, việc làm cầu và quốc lộ đi qua Khu bảo tồn sẽ lấy khoảng 44 ha rừng, nếu quốc lộ có quy mô 2-4 làn xe. Chính vì vậy, Sở kiến nghị điều chỉnh tuyến bằng việc làm các cây cầu bắc qua sông Đồng Nai và sông Bé ở khu vực gần vị trí tỉnh Bình Phước đề xuất xây cầu Mã Đà.
Phương án này sẽ khiến cho quốc lộ dài hơn so với quy hoạch 20 km song không đi qua khu dự trữ sinh quyển thế giới, mở thêm không gian phát triển các khu đô thị, dân cư, công nghiệp... dọc hai bên đường.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!