Tại Lễ kỷ niệm ngày Thế giới Phòng chống lao (24/3), Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Văn Thuấn cho biết, có tới 70% người mắc lao ở trong độ tuổi lao động, vì vậy lao đang thực sự là một vấn đề ảnh hưởng đến kinh tế từng gia đình nói riêng và đất nước nói chung. Đầu tư cho chấm dứt bệnh lao là đầu tư cho phát triển bền vững.
"Chấm dứt bệnh lao ở Việt Nam nghĩa là tránh đi cái chết không đáng có của hơn 12.000 người một năm hiện nay và hàng trăm ngàn gia đình không phải lo lắng vì có người mắc lao" - Thứ trưởng Nguyễn Văn Thuấn cho biết.
Theo ông Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương: "Chúng ta đang phải đối mặt nguy cơ bệnh lao bùng phát trong cộng đồng. Đây là một trong những nguyên nhân Chương trình chống lao phải đánh giá lại các mục tiêu của chương trình, thực hiện cập nhật Kế hoạch chiến lược phòng chống lao Quốc gia, và đề xuất điều chỉnh lộ trình chấm dứt bệnh lao vào năm 2035".
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ước tính trong 2 năm 2020-2021, số lượng và tỷ lệ tử vong do lao tăng trở lại so với giai đoạn trước đây, cụ thể, số lượng bệnh nhân tử vong do lao trong năm 2021 được ước tính là 12.000 người, tăng 35,8% với năm 2020. Nếu không được phát hiện và điều trị, tỷ lệ tử vong của bệnh nhân lao rất cao, khoảng 50%.
Trước tình hình bệnh lao đối mặt với nhiều thách thức sau đại dịch COVID-19, Chương trình chống lao Quốc gia dự kiến điều chỉnh thời gian chấm dứt bệnh lao vào năm 2035, phù hợp với Chiến lược Chấm dứt bệnh lao toàn cầu. Chương trình chống lao quốc gia cần được đầu tư rất nhiều nguồn lực để bảo đảm tất cả bệnh nhân lao được khám, phát hiện và điều trị, ưu tiên tăng cường phát hiện bệnh lao trên toàn quốc, đặc biệt là phát hiện chủ động trong cộng đồng, phát hiện tích cực tại cơ sở y tế, kết hợp phát hiện thường quy, tiếp sau đó là đảm bảo chất lượng quản lý điều trị, mở rộng hệ thống xét nghiệm nhanh, chính xác để kịp thời phát hiện sớm bệnh nhân mắc lao và ngăn chặn nguồn lây.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Thuấn, trong giai đoạn tới, Bộ Y tế mà cụ thể là Chương trình phòng chống lao Quốc gia sẽ cần phải tiếp tục thực hiện một số nhiệm vụ quan trọng như:
Thứ nhất: Tăng cường vận động để nhận được sự cam kết mạnh mẽ của Chính phủ và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị hỗ trợ công tác phòng chống lao, thể hiện qua việc cụ thể hóa và hoàn thiện hệ thống văn bản pháp quy nói chung về khám chữa bệnh và văn bản riêng về công tác phòng chống lao. Sự ủng hộ cũng được thể hiện qua việc kiện toàn và nâng cao hiệu quả hoạt động của mạng lưới phòng chống lao từ trung ương tới địa phương.
Thứ hai: Huy động sự hưởng ứng của cả cộng đồng với công tác phòng chống lao, tăng cường tiếp cận của người dân với các dịch vụ y tế, chủ động tham gia tìm kiếm dịch vụ khám và điều trị bệnh lao, vượt qua mọi rào cản từ cả phía người bệnh cũng như thầy thuốc và xã hội. Cần có các chiến dịch, chương trình truyền thông, huy động cộng đồng tích cực tham gia các hoạt động phòng chống lao, nâng cao nhận thức của người dân, giảm mặc cảm, kỳ thị bệnh lao. Cần đẩy mạnh triển khai các tiếp cận mới như phát hiện chủ động, phát hiện tích cực bệnh lao trong các nhóm nguy cơ tại vùng sâu xa nhằm tăng cường sự tiếp cận của người dân với các dịch vụ phát hiện, chẩn đoán, điều trị bệnh lao. Các can thiệp nhằm mở rộng mạng lưới phòng chống lao cũng sẽ được ưu tiên triển khai trong giai đoan tới như: phối hợp y tế công tư; phối hợp giữa chương trình phòng chống lao và HIV; huy động sự tham gia của các tổ chức chính trị, xã hội, dân sự trong công tác phòng chống lao như Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên…
Thứ ba: Vận động đầu tư đa nguồn cho công tác phòng chống lao bao gồm ngân sách Nhà nước, ngân sách địa phương, tài trợ quốc tế, bảo hiểm Y tế, xã hội hoá. Áp dụng chiến lược kết hợp: vận động tăng nguồn lực trong nước cho công tác phòng chống lao với triển khai hiệu quả các can thiệp kỹ thuật, báo cáo kết quả hoạt động và giải trình chi tiêu minh bạch, từ đó có thể tăng huy động được các nguồn tài trợ quốc tế cho công tác phòng chống lao trên toàn quốc.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!