Từ "cơm mẹ nấu" đến "trà sữa nhà làm", trào lưu "nhà làm" có vẻ được tin tưởng, cổ vũ. Nhưng "của nhà trồng được" có phải chỉ mang ý nghĩa cổ vũ, động viên, còn giá trị thì cũng... thường thường bậc trung? Những sản phẩm "nhà làm", "của nhà trồng được" hay "Made in Vietnam" tuần qua muốn chứng minh điều ngược lại.
Vaccine COVID-19 "nhà làm" Nanocovax: Ờ mây zing gút chóp!
Sáng 17/12, 3 tình nguyện viên đã được tiêm mũi vaccine Nanocovax đầu tiên. Khi bắt đầu thực hiện thử nghiệm lâm sàng, Việt Nam là một trong 40 quốc gia đã thử nghiệm vaccine ngừa COVID-19 trên người.
Phát biểu trước khi bắt đầu tiêm thử nghiệm, Trung tướng Đỗ Quyết, Giám đốc Học viện Quân y, nhấn mạnh: "Sản phẩm này do người Việt Nam sản xuất, dành cho người Việt Nam".
Nên nhắc lại một chút để thấy rằng đây là một niềm tự hào của Việt Nam, vì báo chí vẫn ví von cuộc chạy đua phát triển vaccine ngừa COVID-19 phụ thuộc nhiều vào cái tủ lạnh.
Hãng Pfizer có loại vaccine phải bảo quản ở dưới -70 đô C, còn ở 2-8 độ của tủ lạnh chỉ thọ được 5 ngày, bởi thế người ta tính có đến 1/4 vaccine phải vứt bỏ trên đường đi ship, và sẽ là nỗi đau của những quốc giá nóng ẩm không có nhiều tiền sắm tủ trữ đông loại xịn. Tất nhiên hãng Pfizer cũng nghĩ ra kế bán kèm thùng trữ đông kèm vaccine. Hãng Moderna đã khắc phục được điểm bất lợi trong cạnh tranh này khi sẵn sàng tung ra vaccine có thể ổn định ở nhiệt độ tủ lạnh tiêu chuẩn từ 2-8 độ C trong 30 ngày.
Thật may mắn là vaccine "nhà làm" Nanocovax cũng giống như Moderna, là có thể bảo quản được trong nhiệt độ tủ lạnh bình thường (2-8 độ C), chúng ta đã không phải rơi vào tình trạng phải mua "bia kèm lạc". Rất nhiều người đang chờ đợi kết quả thử nghiệm và cầu mong cho vaccine nhà làm sẽ làm nên chuyện, người Việt dùng hàng Việt, vừa túi tiền mà lại chẳng phải cầu cạnh ai, chấm dứt những tháng ngày đảo lộn cuộc sống vì đại dịch.
Những tình nguyện viên thử nghiệm vaccine cũng đã làm được một việc xứng đáng với lời khen: "Ờ mây zing gút chóp!".
Đó không chỉ là sự dũng cảm, mà bản thân tình nguyện viên ý thức rất rõ: đó là trách nhiệm của công dân với Tổ quốc mình.
Tất nhiên, nếu cho rằng đã có vaccine rồi nên chủ quan lơ là trong công tác phòng chống dịch bệnh thì công sức của mọi nỗ lực cũng xuống sông xuống bể.
Thành tích "nhà làm" trong một năm 2020 khắc nghiệt
Tuy năm 2020 đang chậm rãi trôi qua những ngày cuối cùng mà không ai cảm thấy tiếc nuối, thế nhưng, giá trị của một năm vất vả này lại chứng minh thật nhiều thứ "nhà làm" hay "của nhà trồng được".
Chúng ta không sớm tôn vinh những gì đã làm được vì cuộc chiến vẫn còn dài, nhiều quốc gia luôn bật tắt chế độ phong toả liên tục nhưng những nỗ lực trong suốt 1 năm qua của Việt Nam xứng đáng để mỗi người Việt tự hào. Hãy thử nhắc qua một chút những thành tích "nhà làm" trong những ngày cuối cùng của một năm thế giới đúng nghĩa "nín thở".
Theo IMF, trong bối cảnh dịch bệnh, kinh tế Việt Nam vẫn tăng trưởng 2,4% trong năm 2020 (bắn chữ: tăng trưởng 2,4%). Đây là tỉ lệ tăng trưởng thuộc loại cao nhất thế giới, trong khi tất cả các cường quốc đều lâm vào suy thoái vì đại dịch.
Việt Nam là một trong 4 nền kinh tế trên thế giới có được sự tăng trưởng về GDP bình quân đầu người cùng Đài Loan (Trung Quốc), Ai Cập và Trung Quốc.
Năm 2020, Việt Nam có thể lần đầu tiên trở thành nền kinh tế đứng thứ 4 ASEAN. Thành công của Việt Nam trong việc kiểm soát đại dịch COVID-19 có ý nghĩa quan trọng đối với vai trò dẫn dắt ASEAN năm nay, ký kết thành công Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).
Trí Nhân - chàng trai robot "Made in Vietnam"
Robot Sophia dựa trên công nghệ trí tuệ nhân tạo được tấm tắc khen về sự duyên dáng, hiểu biết trong giao tiếp với con người. Sophia cũng vừa có một người bạn mới từ Việt Nam - một robot "nhà làm", cậu ấy có tên là Trí Nhân.
Được khai sinh bởi nhà khoa học, chuyên gia về trí tuệ nhân tạo Phạm Thành Nam, Trí Nhân là một robot nam được in 3D với năm giác quan và các yếu tố mô phỏng sinh học như tim phổi nhân tạo và chuỗi ADN.
Có một điều đặc biệt ở Trí Nhân, là cậu ấy hiếm khi biết nói dối. Ai đấy mà hỏi Trí Nhân: "Này, Trí Nhân: Tôi có đẹp trai hay không?" Robot sẽ trả lời: "Bạn mà đẹp trai số hai, không ai là số ba". Vâng, Trí Nhân sẽ trêu là số 3, chứ không phải số 1 như thường lệ.
Trí Nhân chỉ là một trong nhiều sản phẩm "nhà làm" gây ấn tượng về trình độ của người Việt Nam. Trí tuệ của người Việt trong năm qua, tất nhiên, không thiếu những tấm huy chương Olympic trong các kỳ thi khoa học Toán Lý Hoá Sinh Tin, giỏi thôi chưa đủ, mà còn đẹp. Vẻ đẹp của người Việt cũng thăng hạng bằng chứng là đất nước ngày càng có nhiều hoa hậu từ du lịch đến nữ doanh nhân, quý bà. Nhưng có một câu chuyện tin chắc là nhiều người sẽ phải thốt lên: người Việt này xứng đáng có một kịch bản phim viết về anh ta.
Hieupc - Từ hacker đến chuyên gia an ninh mạng
"Tôi là Ngô Minh Hiếu. Tôi là người đã hack và lấy dữ liệu số an sinh xã hội của 200 triệu người Mỹ. Ngày nhận án, tôi cảm giác mình là một tên sát nhân" - Đó là cách Hieupc, người từng là tên tội phạm mạng nguy hiểm giới thiệu về bản thân sau khi đánh cắp và bán dữ liệu cá nhân hàng triệu con người.
Trong thời gian ở tù, nhân vật này học tâm lý học, marketing, quản lý kinh doanh, kỹ năng mềm, được hơn 25 chứng chỉ, càng học thì càng được giảm án. Hieupc còn đi chia sẻ kinh nghiệm sống, kể lại câu chuyện của mình để truyền cảm hứng cho hàng nghìn tù nhân khác.
Tháng 12 năm 2020, sau khi thi hành án 7 năm, Hiếu trở về nước và trở thành chuyên gia giám sát của Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng Việt Nam. Tuần vừa qua, nhân vật này đã đánh sập hai trang web mạo danh hãng hàng không trong nước lừa gạt người tiêu dùng sau một thời gian dài theo dõi.
Trong một hội nghị tuần qua về an ninh mạng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng có phát biểu: "Cuộc di chuyển vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại là cuộc di chuyển từ thế giới thực sang thế giới ảo, nhưng tất cả các quốc gia đều lo lắng về an ninh mạng trong thế giới ảo".
An ninh mạng Việt Nam cần cá nhân xuất sắc. Vì công cụ chỉ xử lý được các lỗ hổng đã biết. Những lỗ hổng chưa biết chỉ có các chuyên gia mới xử lý được. Ví dụ như khi kẻ địch tung ra một loại virus mới thì công cụ đã có không thể xử lý được. Chỉ có chuyên gia giỏi mới ra được "vaccine" mới để xử lý. Nước nào ít người giỏi, ra chợ "vaccine" thì sẽ gặp nguy hiểm.
Mạng 5G "Make in Vietnam"
Bộ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cũng nhấn mạnh, Việt Nam và Singapore dự kiến sẽ là hai quốc gia đầu tiên triển khai công nghệ 5G ở khu vực Đông Nam Á vào năm 2020-2021. Mạng 5G của Việt Nam, sẽ rất nhiều yếu tố "nhà làm":
- Thay vì một giá cước đắt đỏ như cách nhiều nước thương mại hoá 5G vẫn làm, các nhà mạng tại Việt Nam dự kiến để giá cước 5G ngang với 4G hiện tại, đồng thời không yêu cầu người dùng đổi sim.
- Trong ba nhà mạng, Viettel vừa là nhà cung cấp dịch vụ mạng, vừa phát triển thiết bị. Còn việc sản xuất điện thoại 5G, theo Viettel, là thế mạnh của các nhà sản xuất Việt Nam như Bkav, VinSmart.
- Mục tiêu của Việt Nam là đến năm 2025 sẽ xây dựng hạ tầng số đạt trình độ tiên tiến khu vực ASEAN; năm 2030 mạng 5G phủ sóng toàn quốc, mọi người dân truy nhập Internet băng rộng với chi phí thấp.
Hoá ra những lầm tưởng về thứ "nhà làm", "của nhà trồng được" chỉ có giá trị thấp, chẳng bằng ai vốn ăn sâu vào tâm trí nhiều người lại là một sự tự ti tưởng tượng.
Câu chuyện vaccine, robot Trí Nhân, trí tuệ Việt Hieupc và hạt gạo á hậu của Việt Nam đều là những minh chứng sống động nhất cho một năm mà những sản phẩm của Việt Nam, của "nhà làm", vốn bị lẫn trong những lúc thăng hoa và bình yên của thế giới, đang làm nổi bật sâu sắc những giá trị Việt Nam trong những thử thách, dù trong quá khứ hay hiện tại.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!