TP Hồ Chí Minh: Nhiều công trình hạ tầng triển khai chậm
Nhiều công trình hạ tầng ở Thành phố Hồ Chí Minh đang triển khai rất chậm, dù là những công trình trọng điểm, có vốn lớn, ảnh hưởng đến nhiều người dân. Điều này dẫn đến việc chậm giải ngân vốn đầu tư công.
Một trong những chỉ tiêu rất quan trọng mà Thủ tướng Chính phủ giao cho các địa phương theo kế hoạch năm. Vấn đề tưởng như vĩ mô, nhưng lại liên quan mật thiết đến đời sống dân sinh.
Cầu Tân Kỳ, Tân Quý ở quận Bình Tân - một dự án đã được khởi công cách đây 5 năm, lúc trước là dự án BOT, sau được chuyển qua đầu tư công. Nhưng đến nay vẫn bỏ không nằm phơi mưa nắng.
Thành phố Hồ Chí Minh đang có rất nhiều công trình hạ tầng gặp phải tình trạng tương tự. Được phê duyệt, khởi công, nhưng chậm trễ ì ạch, không thể giải ngân vốn. Thực đúng là nghịch lý, vì không có tiền không làm được đã đành. Đằng này có tiền, có vốn rồi, mà không thể giải ngân theo tiến độ.
Hàng loạt công trường đình đốn, chính quyền thành phố thì đau đầu vì không tiêu được tiền - khi mà tiến độ giải ngân đầu tư công của Thành phố Hồ Chí Minh đang ở nhóm thấp nhất cả nước.
Theo các chuyên gia, chậm giải ngân đầu tư công sẽ dẫn tới 3 lần thất thoát lãng phí. Thứ nhất là lãng phí từ việc dự án, công trình chậm đưa vào khai thác. Thứ hai là trong vốn đầu tư công có vốn vay, tiền để đấy nhà nước phải trả lãi. Thứ ba nhà thầu cũng phải đi vay ngân hàng.
Chậm giải ngân, thì ảnh hưởng trực tiếp là người dân. Ở gần dự án thì kẹt xe, ô nhiễm, chịu thiệt đủ đường. Ở trong dự án mà bị treo, bị bỏ không nhiều năm thì càng khổ sở, thiếu thốn vì chất lượng sống thấp. Thế nên giải ngân đầu tư công, nghe thì vĩ mô xa xôi, thực tế là câu chuyện dân sinh ảnh hưởng đến mỗi người dân. Nó liên quan mật thiết đến tiến độ thực hiện các dự án hạ tầng mà hàng ngày người dân vẫn sinh sống bên cạnh.
Liên quan đến những vấn đề nhạy cảm như đền bù đất đai, giải phóng mặt bằng. Chậm giải ngân còn là lãng phí nguồn lực và cơ hội, bởi sớm hoàn thành các dự án ngày nào là đóng góp cho dân sinh, cho phát triển kinh tế ngày đó…
Phối hợp sở ngành để tăng hiệu quả giải ngân
Theo Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh. Năm 2023, thành phố đã phân bổ 68.490 tỉ đồng vốn đầu tư công. Tuy nhiên, đến giữa tháng 10, các đơn vị, địa phương, chủ đầu tư mới giải ngân được 24.199 tỉ đồng (chỉ đạt 35% kế hoạch).
Bài toán đặt ra trong 2 tháng còn lại, 60 ngày đêm từ nay đến cuối năm, thành phố đặt mục tiêu chạy nước rút giải ngân đầu tư công. Hiện, đã có 18/22 quận huyện cam kết giải ngân từ 95% trở lên. 4 địa phương còn lại gồm Hóc Môn, Gò Vấp, Tân Bình, TP Thủ Đức cam kết giải ngân 80-95%.
Theo Lãnh đạo UBND Thành phố Hồ Chí Minh, việc chậm giải ngân đầu tư công có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan. Từ cơ chế chính sách, vướng mắc thủ tục, cho đến giải phóng mặt bằng, năng lực nhà thầu. Nhưng đáng tiếc, có cả sự phối hợp thiếu đồng bộ của các đơn vị thực thi.
Nút giao Nguyễn Văn Linh, Nguyễn Hữu Thọ là dự án giao thông trọng điểm của Thành phố Hồ Chí Minh. Thế nhưng đã trễ hẹn hơn 1 năm. Lý do lại không nằm ở những khó khăn thường thấy như vốn hay mặt bằng.
Một trong những nguyên nhân gây chậm trễ dự án này là sự phối hợp chưa tốt của các đơn vị quản lý hạ tầng kỹ thuật. Đơn cử như việc di dời 3 tuyến ống cấp nước ở nút giao này đã mất tới 30 tháng lập hồ sơ phê duyệt. Dẫn đến tiến độ của cả dự án bị ảnh hưởng.
Nhiều dự án khác cũng gặp những khó khăn về thủ tục, về sự phối hợp giữa các sở ban ngành. Theo chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh, đây là nguyên nhân chủ quan, phải được khắc phục sớm nhất.
Bà Lê Thị Huỳnh Mai - Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh cho biết: "Sở Kế hoạch và Đầu tư cũng tham mưu Uỷ ban nhân dân TP chỉ đạo quyết liệt các sở ngành, là thời gian trao đổi giữa các sở ngành rút ngắn lại còn 7-10 ngày. Tăng cường cơ chế hội họp để rút ngắn thời gian trao đổi văn bản qua lại. Rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính cho công tác đầu tư công".
Ông Lê Trương Hải Hiếu - Trưởng ban Kinh tế Ngân sách - Hội đồng nhân dân TP Hồ Chí Minh nói: "Thành phố phải có chỉ đạo làm sao có các quy chế phối hợp giữa các đơn vị, xác định từng vướng mắc cụ thể để giải quyết, không còn nói chung chung nữa, phải xác định từng vướng mắc cụ thể để giải quyết".
Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh và Ủy ban Nhân dân thành phố vừa qua đã liên tục có văn bản đôn đốc. Yêu cầu kiên quyết xử lý các tổ chức cá nhân gây khó khăn, cản trở, làm chậm tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Xác định kết quả giải ngân vốn đầu tư công là căn cứ để đánh giá, xếp loại mức độ hoàn thành nhiệm vụ. Cũng như năng lực chỉ đạo, điều hành đối với từng tập thể, cá nhân, cơ quan đơn vị.
Tìm giải pháp từ thực tế
Với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, Thành phố Hồ Chí Minh đang nỗ lực đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công. Nhiệm vụ cho 2 tháng còn lại của năm nay là vô cùng nặng nề. Tuy nhiên thực tế cho thấy, một số quận huyện, đơn vị hoặc các địa phương lân cận đang lan tỏa những cách làm tốt, hiệu quả, có tính đột phá trong giai đoạn này.
Thường trực Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã nhiều lần tới các khu vực người dân bị ảnh hưởng để tìm hiểu, lắng nghe, thuyết phục. Từ đó tạo biến chuyển ở các dự án bị vướng mặt bằng nhiều năm như cầu Nam Lý, cầu Phước Kiển, đường Vành đai 3. Bài học từ hội đồng nhân dân, là giải phóng mặt bằng không chỉ có tiền đền bù, mà phải đảm bảo quyền lợi tổng thể cho người dân.
Thành phố Hồ Chí Minh không xa lạ gì với kinh nghiệm từ các quận huyện, các địa phương lân cận. Vấn đề là làm sao để những điển hình, những điểm sáng đó được phổ biến nhân rộng để tăng hiệu quả giải ngân.
Ông Phan Văn Mãi - Chủ tịch Ủy ban Nhân dân TP Hồ Chí Minh cho biết: "Quán triệt, tổ chức lực lượng phân công, tổ chức lực lượng để chúng ta thi đua 60 ngày đêm thực hiện giải ngân đầu tư công. Đối với nội dung về xây lắp thì chúng ta còn đúng 1 tháng để tiếp tục hoàn thành".
Theo lãnh đạo chính quyền thành phố, trong 2 tháng còn lại thành phố vẫn kiên trì với mục tiêu giải ngân đầu tư công đạt tỷ lệ 95%. Với các dự án có khó khăn khách quan và lý do chính đáng, thì chủ đầu tư cũng cần triển khai giải pháp, để tỷ lệ giải ngân không dưới 80%.
Nhiều công trình hạ tầng triển khai chậm VTV.vn - Nhiều công trình hạ tầng ở Thành phố Hồ Chí Minh đang triển khai rất chậm, dù là những công trình trọng điểm, có vốn lớn, ảnh hưởng đến nhiều người dân.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!