Ở Việt Nam, khoảng 8 triệu hecta đất đã được giao cho các nông trường, lâm trường quốc doanh quản lý và sử dụng. Tuy nhiên, trong nhiều năm qua, việc quản lý và sử dụng quỹ đất này lại kém hiệu quả. Nhiều nơi sử dụng sai mục đích, chuyển nhượng bất hợp pháp dẫn đến lãng phí đất. Trong khi đó, người dân thiếu đất canh tác còn đơn vị quản lý là các nông trường, lâm trường quốc doanh lại để đất hoang hóa. Thậm chí, tình trạng này còn diễn ra khá phổ biến ở hầu hết các địa phương trong nước.
Trước tình trạng đó, Quốc hội cũng đã thành lập đoàn giám sát và xử lý đất đai từ năm 2004 đến năm 2014. Hôm qua (10/11), Quốc hội đã nghe báo cáo của Ủy ban thường vụ Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật trong vấn đề quản lý, sử dụng đất đai tại các nông trường, lâm trường quốc doanh giai đoạn 2004 – 2014. Bản báo cáo giám sát đã được trình bày trước Quốc hội với nhiều vấn đề đặt ra, nhận được ý kiến bày tỏ bức xúc.
Tình trạng các nông trường, lâm trường quốc doanh quản lý kém hiệu quả đất đai diễn ra khá phổ biến trong nhiều năm qua.
Bàn về tình trạng này, TS Đặng Kim Sơn – một chuyên gia trong lĩnh vực nông nghiệp, đánh giá: “Việc quản lý đất của các nông trường, lâm trường quốc doanh đã diễn ra trong nhiều năm. Nhưng có thể thấy, tình trạng đáng nói nhất là các nông lâm trường trước đây và các công ty hiện nay của Nhà nước cho thuê khoán hợp đồng và quản lý kém hiệu quả. Bên cạnh đó, đất địa tô chênh lệch được các cá nhân của các nông trường, lâm trường quản lý, nhưng lại không được nộp thuế và không có tiền thuế đất trả cho Nhà nước. Ngoài ra, đối với người nhận khoán hay được sử dụng đất, họ phải chịu điều kiện ràng buộc về quyền sử dụng hoặc phải trả các phí dịch vụ cho các nông trường, lâm trường đó”.
TS Đặng Kim Sơn còn khẳng định, tình trạng này gây ra sự lãng phí nghiêm trọng: “Nhìn chung, cả doanh nghiệp lẫn người dân thường sử dụng đất như vậy kém hiệu quả hơn khi so với mức trung bình của người dân sử dụng đất bình thường ở trong vùng. Đây chính là hiện tượng lãng phí tài nguyên nghiêm trọng với cả hai phía. Trong khi, người dân trong vùng không chỉ thiếu đất canh tác mà Nhà nước còn thiếu quỹ đất để dùng cho các hoạt động công ích”.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam TV Online!