Chính quyền và nhân dân cùng phối kết
Theo thống kê của Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, trên địa bàn có khoảng 1.935 cơ sở liên quan chăm sóc da, spa và 196 phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ được cấp phép. Trong năm 2020, Thanh tra sở đã xử lý trên 40 cơ sở vi phạm với số tiền hơn 1,8 tỷ đồng, trong đó có 11 trường hợp hoạt động "chui" đã bị cho ngưng hoạt động.
Tuy nhiên, dường như không có gì chuyển biến, thậm chí hoạt động thẩm mỹ "chui" còn lộng hành hơn, chỉ trong vòng 20 ngày đầu của tháng 3/2021, hàng chục cơ sở thẩm mỹ "chui" tiếp tục bị cơ quan chức năng phát giác. Theo bà Nguyễn Thị Huỳnh Mai - Chánh Văn phòng Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, đó là kết quả phối hợp chặt chẽ của công nghệ, ý kiến phản ánh của người dân và quyết tâm dẹp nạn phẫu thuật thẩm mỹ "chui" của lãnh đạo Sở này.
Và để phát hiện sớm các cơ sở này, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã chủ động tạo nhiều kênh để tiếp nhận thông tin chủ động từ người dân điển hình như app Y tế trực tuyến hay các đầu số điện thoại đường dây nóng và qua thông tin dư luận xã hội phản ánh.
"Trước đây, chúng tôi còn có khái niệm làm việc giờ hành chính, chỉ làm việc từ thứ 2 đến thứ 6. Nhưng từ khi có app Y tế trực tuyến, thì bất cứ khi nào chúng tôi nhận được thông tin phản ánh từ người dân, bất kể ngày đêm, lực lượng phản ứng nhanh sẽ ngay lập tức phân cấp xử lý.
Quy trình xử lý đã có, một ngày đối với các sự vụ đơn giản, hai ngày xử lý các sự việc cần có sự phối hợp giữa các đơn vị và không quá 72 giờ nếu sự việc có tính chất phức tạp hơn. Và cuối cùng là có sự thông tin ngược trở lại cho người dân phản ảnh", bà Mai khẳng định.
Ngoài ứng dụng Y tế trực tuyến, người dân có thể gọi điện thoại qua các số 0967.771.010 (đường dây nóng Sở Y tế), 0963.926.974 và 0283.9309.672 (số điện thoại của Thanh tra Sở Y tế) để báo tin những cơ sở nghi ngờ có biểu hiện vi phạm pháp luật trong hành nghề khám, chữa bệnh.
Khi tiếp nhận, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh sẽ kích hoạt quy trình phản ứng nhanh ngăn chặn và xử lý nghiêm các cơ sở trá hình trong cung ứng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe người dân.
Để quy trình được đảm bảo thực hiện đúng và lâu bền, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh còn có văn bản tham mưu UBND TP Hồ Chí Minh chỉ đạo 24 quận, huyện, thành phố tăng cường quản lý các cơ sở thẩm mỹ trên địa bàn. Nếu địa bàn nào để trình trạng thẩm mỹ "chui", thẩm mỹ núp bóng, để các cơ sở tổ chức quảng cáo thẩm mỹ sai quy định thì lãnh đạo chính quyền địa phương sẽ là người chịu trách nhiệm trước UBND thành phố.
Ngoài ra, bà Mai cũng đánh giá cao vai trò của người dân trong công tác "dẹp loạn" thẩm mỹ "chui". Thứ nhất, theo bà Mai, nhu cầu làm đẹp là có thật, nhưng trước khi quyết định mỗi người dân cần phải tìm hiểu thông tin thật kỹ và tỉnh táo trước những quảng cáo "đường mật", tuyệt đối không thực hiện tại các cơ sở không đủ chuẩn tránh làm tổn hại đến sức khỏe bản thân. Thứ hai, cộng đồng dân cư là kênh giám sát hữu hiệu đối với các cơ sở thẩm mỹ "chui", nhằm kịp thời "tai mắt" cho cơ quan chức năng, xử lý triệt tiêu vấn nạn này.
Hình phạt chưa đủ sức răn đe?
Nhiều ý kiến cho rằng, việc xử phạt hành chính các cơ sở thẩm mỹ "chui" hiện còn quá nhẹ, chưa đủ sức răn đe. Cho nên các cơ sở thẩm mỹ "chui" cứ dẹp nơi này lại mọc lên ở nơi khác, vẫn vô tư vi phạm, chấp nhận nộp phạt để tiếp tục hoạt động.
Trao đổi về vấn đề này, PGS. TS. BS Đỗ Quang Hùng - Trưởng Ban pháp chế Hội tạo hình thẩm mỹ Việt Nam cho rằng, thời gian vừa qua Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã rất quyết liệt trong công tác thanh kiểm tra các cơ sở thẩm mỹ hoạt động "chui", nhưng chỉ mới dừng lại ở góc độ ngăn chặn khi đã có một số trường hợp gây biến chứng nặng cho khách hàng.
PGS. TS. BS Đỗ Quang Hùng trăn trở về tình trạng phẫu thuật thẩm mỹ "chui" đang hoành hành tại TP Hồ Chí Minh
"Đã đến lúc cần một phong trào chống tiêu cực và bảo vệ sức khỏe nhân dân trong ngành thẩm mỹ. Để làm được điều đó, thì cần thêm những quy chế, những điều luật cụ thể hơn về những hành vi trong ngành thẩm mỹ cần xử lý hình sự nếu vi phạm. Đặc biệt là đối với những trường hợp bác sĩ giả danh, bác sĩ "tay ngang" ngang nhiên hành nghề thẩm mỹ gây biến chứng cho khách hàng", BS Đỗ Quang Hùng nhấn mạnh.
Còn theo bà Nguyễn Thị Huỳnh Mai - Chánh Văn phòng Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, việc xử lý hành chính hay xử lý hình sự đối với các cơ sở thẩm mỹ "chui" được pháp luật quy định.
"Trong thời gian qua, để phân định ngay từ đầu xử lý vi phạm hình sự hay hành chính đối với các cơ sở thẩm mỹ "chui" bị phát hiện, thì Thanh tra Sở Y tế đã cùng với cơ quan cảnh sát điều tra - PC03, công an TP Hồ Chí Minh phối hợp giải quyết. Chúng tôi sẽ giải quyết trên tinh thần nghiêm minh, triệt để và nhanh chóng", bà Mai nói.
Ngành đào tạo bác sĩ thẩm mỹ bát nháo
Theo TS. BS Nguyễn Phan Tú Dung, Giám đốc bệnh viện JW - yếu tố con người, tay nghề, kinh nghiệm của bác sĩ thẩm mỹ góp phần quan trọng vào thành công của mỗi ca phẫu thuật. Nhưng hiện nay, yếu tố này đang bị buông lỏng quản lý.
Ngày 15/3, Thanh tra Sở Y tế TP Hồ Chí Minh phát hiện cơ sở thẩm mỹ "Diễm Nguyễn - Academy" đang tổ chức dạy trái phép cho nhiều học viên phun xăm.
"Việc đào tạo bác sĩ thẩm mỹ hiện nay đang rất bát nháo, đào tạo thì rất nhiều nhưng chất lượng đầu ra thì không có, vì học viên không có môi trường thực tập, đa phần chỉ được nhìn mà không có cơ hội trực tiếp thực mỗ, thì làm sao giỏi được, làm sao có kinh nghiệm... nhưng tất cả vẫn được ra trường, được cấp bằng hành nghề", BS Tú Dung nhận định.
Hiện nay cũng có tình trạng nhiều bác sĩ "tay ngang" xuất hiện ở ngành thẩm mỹ, họ chuyển hướng từ nhiều ngành khác như Tai - Mũi - Họng, Răng - Hàm - Mặt, Mắt, Da liễu... sang làm "bác sĩ thẩm mỹ". Hoặc có tình trạng các cơ sở thẩm mỹ lén lút nhận đào tạo cho những những người không phải bác sĩ để mổ, chích kim, tiêm filler, cắt mắt, phun xăm dưới da... Từ không có chức năng đào tạo, các cơ sở này trở thành "lò" của những "bác sĩ" thẩm mỹ dỏm.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!