Thời gian gần đây, đường dây nóng của Chuyển động 24h liên tục nhận được lời cầu cứu của nông dân ở một số địa phương như Sơn La, Thanh Hóa, Hòa Bình... phản ánh về tình trạng các thửa đất nông nghiệp của họ thường xuyên bị người lạ sử dụng xung điện để kích giun, ảnh hưởng đến sự phát triển của hoa màu.
Tình trạng đánh bắt giun bằng kích điện vốn đã xuất hiện tại Việt Nam vài năm nay và VTV cũng đã phản ánh trong một số chương trình Chuyển động 24h trước đây. Tuy nhiên sau một thời gian tạm lắng do COVID-19, vài tháng trở lại đây, máy kích xung điện lại xuất hiện tràn lan ở các tỉnh phía Bắc, cày nát các diện tích đất nông nghiệp để tận diệt giun cho các thương lái nước ngoài mang về bên kia biên giới.
Hàng chục chiếc máy kích giun bị lực lượng Công an xã Thu Phong, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình thu giữ chỉ trong vòng vài tháng qua. Có nhiều chủng loại máy khác nhau, từ đơn giản, rẻ tiền, cho đến hiện đại, công suất cao, có cả màn hình hiển thị thông số làm việc. Dù khác nhau về hình thức, nhưng tất cả đều có một đặc điểm chung là do nước ngoài sản xuất và áp dụng nguyên lý xung điện để nâng hiệu điện thế từ 12 V lên đến hàng nghìn vôn.
Sau một thời gian tạm lắng do COVID-19, vài tháng trở lại đây, máy kích xung điện lại xuất hiện tràn lan ở các tỉnh phía Bắc, cày nát các diện tích đất nông nghiệp để tận diệt giun cho các thương lái nước ngoài.
Theo ghi nhận trên bao bì, công suất của chiếc máy là 888.000 W. Có thể thấy, những chiếc máy này tạo ra một hiệu điện thế rất lớn, khiến những con giun dưới đất phải chui lên. Vì tạo ra hiệu điện thế lớn nên người sử dụng những chiếc máy này cũng có nguy cơ bị điện giật, nhất là vào thời điểm trời mưa. Chính vì vậy, nhà sản xuất còn trang bị cả điều khiển từ xa.
Vì lợi ích trước mắt, không ích người dân ngày ngày vẫn mang máy kích điện đi cày nát những thửa đất nông nghiệp để bắt giun. Dù tất cả các địa phương đều đã nhận được chỉ đạo của Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn phải ngăn chặn triệt để tình trạng này. Tuy nhiên, vì chưa có chế tài xử phạt cụ thể nên các cơ quan chức năng cũng chỉ dừng lại ở việc thu giữ máy kích giun. Trong khi đó, mất máy này chủ các cơ sở thu mua lập tức cung cấp máy khác cho người dân đi đánh bắt.
"Sử dụng xung kích điện để đánh bắt giun chưa có chế tài phù hợp để xử lý. Hiện tại anh em công an xã mới chỉ bắt quả tang, chưa lập biên bản, xử lý hành chính hay hình sự về vấn đề này", Đại úy Trịnh Trung Hưng, Phó trưởng Công an xã Thu Phong, huyện Cao Phong, Hòa Bình, cho biết.
Cũng giống như việc thu gom đỉa, móng trâu, rễ hồi… ở nhiều địa phương trước đây, không ai biết khi nào những thương lái nước ngoài sẽ bất ngờ bặt vô âm tín, bỏ lại người dân với hàng tấn giun khô. Tuy nhiên vì hám lợi trước mắt, mỗi ngày những luồng điện cao thế vẫn liên tục phóng xuống đất, tàn sát nốt những con giun cuối cùng còn sót lại.
Sau COVID-19, hiện tình trạng kích giun đang xuất hiện trở lại ở các địa phương như: Hòa Bình, Thanh Hóa, Sơn La, Tuyên Quang…. Với tình trạng kích giun tràn lan như hiện nay, không ai nói trước được khi nào những thửa đất này sẽ trở nên bạc màu, không thể canh tác.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!