Phương pháp hiện đại điều trị và phòng ngừa biến chứng thấp khớp

PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa, Trưởng khoa Cơ xương khớp, BVĐK Tâm Anh Hà Nội cho biết, viêm khớp dạng thấp (VKDT) là bệnh liên quan đến rối loạn miễn dịch, gây tổn thương các khớp và toàn thân ở nhiều mức độ khác nhau. Bệnh ảnh hưởng đến khoảng 1% dân số, tỷ lệ mắc bệnh ở nữ cao hơn nam giới khoảng 2 – 3 lần.

Biến chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp là bệnh xảy ra khi hệ thống miễn dịch tấn công nhầm các mô trong cơ thể gây các cơn đau nhức, sưng viêm khớp. Bệnh thường khởi phát ở độ tuổi 35 – 50 tuổi. Biểu hiện đặc trưng của bệnh là viêm đối xứng các khớp ngoại vi như khớp cổ tay, khớp bàn ngón tay, khớp gối… gây sưng đỏ, nóng khớp dẫn đến hủy hoại tiến triển cấu trúc khớp, thường đi kèm với các triệu chứng toàn thân.

PGS Hồng Hoa chia sẻ, khoảng 20 – 30% bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp có viêm khớp đối xứng, cứng khớp buổi sáng sau khi ngủ dậy, có thể kéo dài từ 45 phút tới trên một giờ. Thậm chí dấu hiệu cứng khớp buổi sáng có thể kéo dài trong nhiều giờ làm cho người bệnh bị giảm hoặc mất vận động, trường hợp nặng có thể không tự phục vụ được bản thân. Tình trạng viêm ở người bị VKDT đôi khi có thể gây ra các tổn thương ở các bộ phận khác ngoài khớp như tổn thương tim, phổi, mắt, tâm thần kinh... Phụ nữ mắc VKDT gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng hơn nam giới bao gồm đau đớn, trầm cảm, mắc các nhiễm trùng cơ hội…

Viêm khớp dạng thấp thường gặp ở các khớp ngoại vi, đặc biệt hay gặp ở các khớp bàn tay và khớp gối. Bệnh bùng phát đột ngột, tiến triển nhanh trong 6 năm đầu, nhất là năm đầu tiên và giảm dần gây khó khăn cho việc chẩn đoán. Thăm khám, chẩn đoán bệnh có vai trò quan trọng giúp bác sĩ đưa ra hướng điều trị phù hợp với từng tình trạng bệnh, hạn chế tối đa nguy cơ biến dạng khớp, hạn chế hoặc mất khả năng vận động, tránh biến chứng viêm mạch máu, loãng xương, phổi mạn tính, tổn thương hệ thần kinh…

Phương pháp hiện đại điều trị viêm khớp dạng thấp

Tùy vào triệu chứng và tiến triển của bệnh viêm khớp dạng thấp, bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp như chỉ định điều trị nội khoa, tập vật lý trị liệu hoặc phẫu thuật thay khớp nhân tạo.

PGS Hồng Hoa cho rằng, điều trị viêm khớp dạng thấp bao gồm sự cân bằng về nghỉ ngơi, tập luyện thể dục, chế độ dinh dưỡng. Người bệnh cần thăm khám định kỳ, uống thuốc để hạn chế tiến triển của bệnh, thuốc chống viêm để giảm đau. Gần đây với các tiến bộ về công nghệ sinh học cũng như những hiểu biết sâu sắc hơn về cơ chế bệnh sinh nên đã có nhiều loại thuốc mới được đưa vào sử dụng để điều trị bệnh. Phần lớn các thuốc này được tạo ra bằng công nghệ sinh học và tác động trực tiếp lên các cytokin gây bệnh. Đây là biện pháp điều trị nhắm đích bằng sử dụng các thuốc sinh học. Nhờ được điều trị nhóm thuốc này, nhiều người bệnh giảm tình trạng viêm và đau khớp, cải thiện đáng kể các triệu chứng ngoài khớp.

Tuy nhiên, vẫn còn một tỷ lệ không nhỏ những người mắc bệnh viêm khớp dạng thấp bị biến dạng khớp, thậm chí bị tàn phế do hậu quả của bệnh gây ra hoặc do điều trị ở giai đoạn muộn. Đối với nhóm người bệnh này, cần kết hợp điều trị thuốc nội khoa với phẫu thuật thay khớp nhân tạo và tập phục hồi chức năng.

TS.BS Tăng Hà Nam Anh, Giám đốc Trung tâm CTCH, Hệ thống BVĐK Tâm Anh cho biết, thay khớp nhân tạo là một trong những phương pháp hiệu quả trong điều trị thoái hóa khớp nặng do viêm khớp dạng thấp. Người bệnh đau khớp dẫn đến hạn chế khi vận động, đau liên tục mọi lúc, cứng khớp gây hạn chế khả năng di chuyển, nâng chân, sử dụng thuốc hoặc dụng cụ hỗ trợ không có nhiều tác dụng… sẽ được bác sĩ cân nhắc thay khớp nhân tạo. Với bệnh nhân viêm khớp dạng thấp trong một thời gian dài, tùy vào mức độ thoái hóa khớp và tình trạng sức khỏe để bác sĩ chỉ định thay bán phần hoặc toàn bộ khớp bằng khớp nhân tạo. Phẫu thuật thay khớp gối sẽ thay thế sụn và xương dưới sụn bị hỏng bằng vật liệu nhân tạo, điều chỉnh lại trục của xương, chi, cân bằng phần mềm như dây chằng, gân, cơ… Phẫu thuật thay khớp nhân tạo mang lại nhiều lợi ích như giảm đau, khôi phục khả năng vận động, cải thiện sự linh hoạt của khớp, nâng cao chất lượng sống, giảm nguy cơ mắc các vấn đề liên quan tới bệnh mạn tính như đái tháo đường, suy tim, trầm cảm…Tại Hệ thống BVĐK Tâm Anh, với sự đầu tư thiết bị máy móc hiện đại như công nghệ kính thực tế ảo Knee, máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot phòng mổ Artis Pheno, kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… hỗ trợ bác sĩ thực hiện thao tác kỹ thuật chính xác, điều trị hiệu quả các bệnh lý cơ xương khớp.

ThS.BS Nguyễn Quang Tôn Quyền, Phó trưởng khoa Chấn thương chỉnh hình, BVĐK Tâm Anh Hà Nội khuyến cáo, kỹ thuật thay khớp chỉ nên thực hiện ở người bệnh trên 60 tuổi. Trong độ tuổi 40 – 60 cần cân nhắc do còn lao động và chơi nhiều môn thể thao. Chỉ định phẫu thuật thay khớp gối khi tình trạng thoái hóa khớp nặng, thực hiện các điều trị nội khoa không hiệu quả. Bệnh nhân sau khi thay khớp gối nên sinh hoạt điều độ, chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập phục hồi chức năng theo hướng dẫn của bác sĩ, kiểm tra khớp định kỳ để kịp thời phát hiện hao mòn, hỏng hóc để xử trí, đảm bảo chất lượng cuộc sống.

Lúc 20h ngày 25/11, trong chương trình Tư vấn sức khỏe trực tuyến “Viêm khớp dạng thấp & Thay khớp cho bệnh nhân thấp khớp”, các chuyên gia cơ xương khớp và chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh sẽ trực tiếp giải đáp thắc mắc về bệnh viêm khớp dạng thấp, triệu chứng dễ nhận biết, các phương pháp điều trị hiệu quả bao gồm nội khoa và thay khớp nhân tạo, giúp người bệnh tránh các biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe và nâng cao chất lượng sống.

Chương trình do Hệ thống BVĐK Tâm Anh tổ chức, phát trên fanpage báo điện tử VnExpress. Độc giả có thể gửi câu hỏi tại đây để được chuyên gia giải đáp.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!