Lượng tiêu thụ thịt đỏ cao hơn mức khuyến nghị
Mất cân đối giữa các chất dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày, làm tăng các bệnh mạn tính liên quan đến dinh dưỡng ở người lớn, tăng tỷ lệ béo phì ở trẻ em. Tình trạng này đang ngày càng phổ biến ở Việt Nam.
Dù cơ cấu bữa ăn của người Việt có sự thay đổi rõ rệt trong 10 năm qua, nhưng tính cân đối của khẩu phần ăn hàng ngày vẫn chưa đảm bảo. Nhiều nơi tiêu thụ quá nhiều đạm động vật, nhất là thịt đỏ như thịt bò, thịt lợn.
Trên cả nước, mức tiêu thụ thịt bình quân là 134g/người/ngày. Trong đó, thịt gia cầm 36,2g, các sản phẩm từ thịt là 4,7g, thịt đỏ là 95,5g trong khi nhu cầu khuyến nghị 70g/người/ngày.
Ở khu vực thành thị, mức tiêu thụ thịt cao hơn là 154g/người/ngày. Riêng thịt đỏ là 155g, gấp đôi mức khuyến nghị.
Ở vùng nông thôn, mức tiêu thụ thịt là 126g và thịt đỏ là 85,8g, cũng cao hơn mức khuyến nghị. Từ đó dẫn tới lipid nguồn động vật nhiều hơn so lipid nguồn thực vật.
Thói quen ăn mất cân đối giữa các chất dinh dưỡng (nhiều thịt, mỡ động vật, ít rau xanh và hoa quả) làm tăng các bệnh mạn tính liên quan dinh dưỡng như thừa cân béo phì, tăng huyết áp, đái tháo đường, gout, rối loạn mỡ máu… Tỷ lệ thừa cân béo phì ở lứa tuổi học đường tăng từ 8,5% năm 2010 lên 19% năm 2020, trong đó khu vực thành thị 26,8%.
Đó là kết quả từ khảo sát, nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng quốc gia mới công bố dịp tổ chức tuần lễ Dinh dưỡng và phát triển vừa qua.
Thịt đỏ chứa các chất dinh dưỡng quan trọng có lợi cho sức khoẻ, điển hình như sắt và kẽm. Tuy nhiên, ăn quá nhiều lại không tốt và gây nhiều nguy cơ với sức khoẻ.
Nỗi niềm của người nội trợ
Trong nhịp sống hối hả, điều tưởng chừng đơn giản nhưng không hề dễ với các gia đình là chọn món cho bữa cơm hàng ngày. Chuẩn bị được bữa cơm ngon, cân bằng dinh dưỡng, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm thường tốn không ít thời gian và công sức của người nội trợ.
Sau những ngày bận rộn, Huyền thường đi chợ vào chủ nhật. Chị vừa muốn làm bữa ngon cuối tuần, vừa chuẩn bị thức ăn cho cả tuần tới để tiết kiệm thời gian. Ra chợ là trong đầu sắp xếp xem mua những gì, nghĩ xem định lượng bao nhiêu, chọn loại nào.
Với những hàng quen như thịt bò, chị chỉ cần nói muốn làm món gì, người bán chọn cho ngay loại phù hợp. Trước đó, chị đã phải dành thời gian nghĩ thực đơn, dựa theo thói quen ăn uống của gia đình để thay đổi mỗi ngày, đảm bảo dinh dưỡng cho cả nhà.
Vào bếp rồi, Huyền vẫn tiếp tục trăn trở để cân đối giữa rau xanh, thịt, tinh bột và cả cách chế biến. Vì các món tốt cho sức khỏe như luộc, hấp thì lại khó ăn hơn đồ chiên rán. Quan trọng là hợp khẩu vị của chồng con.
Việc tìm hiểu chế độ dinh dưỡng với từng lứa tuổi là rất cần thiết
Hầu như gia đình nào cũng vậy, biết rằng bữa sáng quan trọng nhưng nhiều khi chỉ có thể ăn qua loa. Bữa trưa thì tùy nghi di tản, chỉ có mâm cơm buổi tối thường thịnh soạn và ăn lượng nhiều nhất.
Tầm quan trọng và lượng thức ăn giữa các bữa chúng ta đều biết nhưng để thực hiện theo lại khó. Để có nền tảng sức khỏe tốt thì không chỉ khi chúng ta trưởng thành thì mới cần bữa ăn đủ dinh dưỡng. Đặc biệt, giai đoạn 1.000 ngày đầu đời (tính từ khi người mẹ bắt đầu mang thai đến khi trẻ 2 tuổi) vẫn được nhấn mạnh nhất.
Một thông tin cũng đáng lưu tâm, Viện Dinh dưỡng Quốc gia khảo sát học sinh lớp 5 tại một số quận, huyện Hà Nội năm 2023, kết quả 45% - 55% số trẻ ở nội thành thừa cân, béo phì.
Do vậy, việc tìm hiểu chế độ dinh dưỡng với từng lứa tuổi là rất cần thiết chứ không phải là ăn càng nhiều càng cao lớn khi mà có tuổi cũng cần có chế độ riêng để tránh một số bệnh như tiểu đường, gout, tăng huyết áp, bệnh tim mạch... Khi có kiến thức, chúng ta sẽ biết điều tiết trong chế độ ăn và tập luyện mỗi ngày.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!