Hôm nay (21/5), là ngày truyền thống của lực lượng kiểm lâm Việt Nam. Trong hơn 50 năm qua, lực lượng này đã có nhiều đóng góp quan trọng trong việc bảo vệ rừng và đảm bảo chấp hành pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng. Tuy nhiên, từ thực tiễn hoạt động, cũng đặt ra yêu cầu cần nghiên cứu bổ sung và sửa đổi quy định để nâng cao hiệu quả của lực lượng này.
Mặc dù diện tích rừng chưa đến 10.000 ha nhưng liên quan đến 15 xã vùng đệm, 7 trạm kiểm lâm của Vườn Quốc gia Ba Vì đã cho thấy hiệu quả trong công tác giữ rừng suốt hơn 20 năm qua. Tuy nhiên, theo ông Quách Văn Dũng, Trạm trưởng Trạm Kiểm lâm Vân Hòa, Ba Vì, việc kiểm lâm chỉ có chức danh là viên chức là một hạn chế lớn: "Mấy năm trở lại đây, chúng tôi không được xử lý hành chính mà khi bắt được vụ việc phải bàn giao cho địa phương hay hạt kiểm lâm huyện. Như anh em chúng tôi vào rừng sâu gặp vụ việc phức tạp thì bàn giao là một việc khác, vì người ta có nhìn thấy đâu...".
Theo Nghị định số 01 năm 2019 của Chính phủ, "Kiểm lâm rừng đặc dụng, Kiểm lâm rừng phòng hộ là tổ chức hành chính, thuộc kiểm lâm trung ương do trung ương quản lý; thuộc kiểm lâm cấp tỉnh do địa phương quản lý." Quy định này đã gây khó khăn cho 69 hạt kiểm lâm trong khu rừng đặc dụng trực thuộc ban quản lý rừng.
Ông Nguyễn Hoàng Hảo, Giám đốc Khu Bảo tồn Thiên nhiên Đồng Nai, cho biết: "Năm 2019 khi có nghị định 01, tỉnh chuyển lực lượng kiểm lâm của vườn thành lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách. Tỉnh thu hết vũ khí về chi cục kiểm lâm, chuyển sang chuyên trách thì không được mặc đồng phục kiểm lâm, do đó công tác tuần tra bảo vệ rừng gặp nhiều khó khăn. Khi gặp nạn thì không được chế độ thương binh, liệt sỹ... cái thứ hai là mất hết chế độ...".
Ông Hà Công Tuấn, Chủ tịch Hội Khoa học Kinh tế Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam, nhấn mạnh: "Nếu cần thiết, tôi nghĩ phải trình Quốc hội xem xét công nhận tính đặc thù của lực lượng này, có cả công chức, viên chức. Cũng như trước đây Quốc hội có ý kiến về việc trang bị vũ khí và công cụ hỗ trợ hay không? Chỉ thị của Ban Bí thư đã nêu rất rõ đây là lực lượng đặc thù thì cần có chính sách đặc thù."
Hiện nay, lâm tặc manh động và có vũ khí, trong khi kiểm lâm và lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng của nhiều khu bảo tồn, vườn quốc gia đang phải tay không giữ rừng. Làm việc trong điều kiện hết sức khó khăn, ở vùng sâu, vùng xa, không kể đêm hôm, và thường xuyên đối mặt với nguy hiểm đến tính mạng, những kiểm lâm viên mong chờ một sự điều chỉnh phù hợp về chức danh, quyền hạn và điều kiện làm việc để có thể yên tâm gắn bó với nghề.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!