Chủ nhiệm Ủy ban xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi).
Không quy định trong Luật việc phân phối kinh phí công đoàn
Sáng 24/10, tại Nhà Quốc hội, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Chủ nhiệm Ủy ban xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi).
Liên quan quản lý, sử dụng tài chính công đoàn, bà Nguyễn Thúy Anh cho biết, trên cơ sở ý kiến của cấp có thẩm quyền và tiếp thu ý kiến đại biểu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo chỉnh lý theo hướng: Bổ sung quy định về nguyên tắc quản lý, sử dụng tài chính công đoàn; rà soát nhiệm vụ chi kinh phí công đoàn bảo đảm bao quát và đầy đủ hơn; không quy định trong Luật việc phân phối kinh phí công đoàn khi có nhiều tổ chức đại diện của người lao động để bảo đảm linh hoạt, hài hòa.
Bổ sung quy định "Sau khi thống nhất với Chính phủ, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam quy định tiêu chuẩn, định mức, chế độ chi tiêu, phân cấp thu, phân phối và quản lý, sử dụng tài chính công đoàn phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của công đoàn"; giao Chính phủ quy định chi tiết việc quản lý, sử dụng kinh phí công đoàn của tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp.
Về bảo đảm tổ chức bộ máy, cán bộ công đoàn, trên cơ sở ý kiến của đại biểu Quốc hội và ý kiến chỉ đạo của cấp có thẩm quyền, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo chỉnh lý theo hướng giữ như quy định tại Điều 23 của Luật Công đoàn hiện hành và thể hiện tại Điều 26 của dự thảo Luật.
Đồng thời, thể chế hóa nhiệm vụ "Nghiên cứu, ban hành chính sách phù hợp để tuyển dụng cán bộ trưởng thành từ công đoàn cơ sở, trong phong trào công nhân; thu hút, tạo động lực cho cán bộ công đoàn" được xác định tại Nghị quyết số 02 vào Khoản 5 Điều 23 của dự thảo Luật về trách nhiệm của Nhà nước đối với Công đoàn.
Về việc gia nhập và hoạt động công đoàn của người lao động là người nước ngoài, tiếp thu ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội và ý kiến của cấp có thẩm quyền, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng quy định "người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên thì có quyền gia nhập công đoàn, hoạt động tại công đoàn cơ sở"; bổ sung cụm từ "và thôi tham gia", thể hiện tại tên điều (thành "Quyền thành lập, gia nhập, hoạt động và thôi tham gia công đoàn") và Khoản 4 Điều 5.
Ngoài ra, Khoản 5 Điều 4 của dự thảo Luật đã quy định cán bộ công đoàn là công dân Việt Nam, do đó, người lao động là người nước ngoài không thể trở thành cán bộ công đoàn.
Bà Nguyễn Thị Thúy Anh cho hay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo nghiên cứu, tiếp thu tối đa ý kiến đại biểu, ý kiến các cơ quan, một số quy định của dự thảo Luật đã được chỉnh sửa, trong đó bổ sung các quy định để công đoàn độc lập hơn với người sử dụng lao động; quy định cụ thể hành vi bị nghiêm cấm về phân biệt đối xử với cán bộ công đoàn vì lý do thành lập, gia nhập hoặc hoạt động công đoàn; bổ sung, làm rõ hơn các quy định về quyền, trách nhiệm của công đoàn; bổ sung quy định định kỳ 2 năm, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam báo cáo Quốc hội về tình hình thu, chi và quản lý, sử dụng tài chính công đoàn…
Sau chỉnh lý, dự thảo Luật gồm có 6 chương với 37 điều (giữ nguyên số chương, bổ sung 1 điều và chỉnh lý tại 34 điều so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 7).
Quy định chi tiết việc đầu tư nhà ở xã hội, công trình văn hóa, thể thao
Đóng góp ý kiến vào Dự thảo Công đoàn (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương cho biết, hiện nay mức phụ cấp cho cán bộ Công đoàn cấp cơ sở là rất thấp, gây khó khăn cho hoạt động và khó thu hút nhân lực tham gia tổ chức Công đoàn cấp cơ sở.
Theo đại biểu, tuy dự thảo luật không quy định cụ thể tiêu chuẩn, định mức, chế độ chi tiêu tài chính Công đoàn nhưng đề nghị Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam quan tâm, nâng mức phụ cấp cho cán bộ Công đoàn cơ sở để phù hợp với trách nhiệm và tình hình hiện tại.
Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương.
Về bảo đảm hoạt động của Công đoàn, đại biểu Trần Kim Yến - Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh cho biết, các điều khoản trong dự thảo luật đã quy định về tổ chức, bộ máy, cán bộ, điều kiện cơ sở vật chất và tài chính. Đây là những điều kiện cần thiết để đảm bảo cho hoạt động của tổ chức Công đoàn.
Theo đại biểu, một số nội dung này trong dự thảo luật chưa bao quát hết và nên phân chia rõ về tổ chức bộ máy Công đoàn và tài chính, tài sản Công đoàn.
Về cán bộ Công đoàn chuyên trách, đại biểu cho biết có quy định cán bộ Công đoàn chuyên trách do Công đoàn trả lương từ nguồn tài chính Công đoàn. Trong đó cần có quy định sự chủ động về biên chế, số lượng cán bộ công đoàn chuyên trách theo số lượng công đoàn cơ sở, đoàn viên công đoàn và khả năng chi trả lương từ nguồn tài chính công đoàn.
Đại biểu Trần Kim Yến - Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh
Đại biểu dẫn chứng có Công đoàn cấp huyện quản lý hơn 2.000 Công đoàn cơ sở và gần 150.000 đoàn viên Công đoàn nhưng chỉ có 13 cán bộ Công đoàn thì sẽ rất khó cho hoạt động và chất lượng.
Đại biểu cho biết, dự thảo luật quy định với việc đầu tư nhà ở xã hội, công trình văn hóa thể thao, hạ tầng kỹ thuật có liên quan để phục vụ cho đoàn viên Công đoàn và người lao động. Đây là một nội dung mới mà Quốc hội, Chính phủ giao cho Công đoàn.
Tuy nhiên, theo đại biểu, nếu chỉ ghi ngắn gọn như vậy trong dự thảo luật và không được cụ thể hóa chi tiết rõ ràng hơn thì sẽ rất khó cho tổ chức Công đoàn khi triển khai thực hiện. "Như vậy nếu lúc làm sẽ phải đi xin các bộ, ngành làm kéo dài thời gian, chậm tiến độ thực hiện", đại biểu nói.
Đại biểu Dương Văn Phước - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam cho rằng hiện nay số lượng biên chế được giao cho Công đoàn ít, trong khi đoàn viên Công đoàn, viên chức, lao động liên tục tăng, các liên đoàn lao động tiếp tục phát triển. Như vậy việc quản lý không đảm bảo, không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ nếu không bố trí thêm cán bộ Công đoàn chuyên trách.
Đại biểu đề nghị dự thảo luật giữ quy định giao Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam được quyền quyết định số lượng cán bộ Công đoàn chuyên trách là người làm việc theo hợp đồng lao động trong các cơ quan chuyên trách của Công đoàn và Công đoàn cơ sở.
Đại biểu Dương Văn Phước - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam.
Nói về quyền của đoàn viên Công đoàn, đại biểu Dương Văn Phước cho rằng dự thảo chưa quy định về quyền của đoàn viên được hưởng các thiết chế văn hóa thể thao, hạ tầng kỹ thuật.
Đại biểu đề nghị bổ sung quyền này và viết theo hướng đoàn viên được hưởng chính sách chăm lo, phúc lợi, thuê nhà ở, các thiết chế văn hóa thể thao có liên quan.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!