Tạm dừng tuyển lao động sang Hàn Quốc tại một số huyện ở 4 tỉnh
Hàn Quốc là một trong những thị trường xuất khẩu lao động lớn nhất nước ta, xếp thứ 3 chỉ sau Nhật Bản, Đài Loan. Tuy nhiên hiện nay, tỷ lệ lao động Việt Nam bỏ trốn, cư trú bất hợp pháp khi đi làm việc tại Hàn Quốc đang ở mức rất cao, lên đến hơn 30%. Chính vì thế, mới đây, Cục Quản lý lao động ngoài nước đăng tải thông báo tiếp tục dừng tuyển chọn lao động đi làm việc tại Hàn Quốc với một số huyện của 4 tỉnh Hải Dương, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh. Đây là các địa phương có nhiều lao động cư trú bất hợp pháp nhất trên cả nước.
Các địa phương bị dừng tiếp nhận lao động gồm: huyện Nghi Xuân, huyện Cẩm Xuyên thuộc tỉnh Hà Tĩnh; thành phố Chí Linh của tỉnh Hải Dương; thị xã Cửa Lò, huyện Nghi Lộc, huyện Hưng Nguyên của tỉnh Nghệ An; huyện Đông Sơn, huyện Hoằng Hóa của tỉnh Thanh Hóa. Cục Quản lý lao động ngoài nước cho biết, việc tạm dừng tuyển chọn lao động tại các tỉnh này căn cứ theo Bản ghi nhớ về chương trình cấp phép việc làm cho lao động nước ngoài (EPS) với Hàn Quốc; và mục tiêu, lộ trình giảm lao động cư trú bất hợp pháp giai đoạn 2020-2022. Theo Bộ Lao động Thương binh Xã hội, việc tạm dừng tuyển lao động áp dụng với các quận/huyện có số lượng lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc từ 70 người trở lên; và tỉ lệ lao động hết hạn hợp đồng không về nước đúng thời hạn từ 27% trở lên.
Tỉnh Thanh Hóa có hơn 6.000 lao động đang làm việc tại Hàn Quốc, trong đó có tời gần 900 lao động làm việc bất hợp pháp. Hiện Thanh Hóa có hai huyện bị thị trường Hàn Quốc dừng tiếp nhận lao động là Đông Sơn, Hoằng Hóa. Hai địa phương này được yêu cầu khắc phục giảm tỷ lệ lao động cư trú bất hợp pháp thì mới được tiếp nhận lao động trở lại. Lao động bỏ trốn không chỉ ảnh hưởng đến quan hệ hợp tác lao động giữa Việt Nam - Hàn Quốc mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động muốn sang thị trường "tiềm năng" này làm việc.
Hệ lụy do lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc
Xã Hoằng Phụ là địa phương có hàng chục lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc nhiều nhất huyện Hoằng Hóa. Như trường hợp gia đình ông Trương Văn Dũng có con trai đầu đi xuất khẩu Hàn Quốc từ năm 2013 theo chương trình của Bộ LĐTBXH. Hết hạn hợp đồng từ năm 2018 nhưng đến nay vẫn chưa về nước. Gia đình rất lo lắng và mong muốn con sớm trở về.
Huyện Hoằng Hóa và huyện Đông Sơn là hai địa phương có số lượng lao động cư trú bất hợp pháp nhiều nhất tỉnh Thanh Hóa, với trên 400 lao động. Đáng chú ý là hai địa phương này đã bị tạm dừng tiếp nhận lao động sang Hàn Quốc nhiều năm. Việc này khiến cho hàng trăm lao động ở hai huyện đã tham gia học tiếng Hàn Quốc không được dự tuyển đi làm việc tại Hàn Quốc.
Nhu cầu xuất cảnh lao động sang Hàn Quốc tại Thanh Hóa gia tăng những năm trở lại đây. Năm 2023, số lượng đăng ký thi tuyển lao động sang Hàn Quốc tại Thanh Hóa gần 6.000 người. Tuy nhiên, tỷ lệ lao động trái phép như hiện nay đang là rào cản lớn trong hoạt động xuất khẩu lao động sang Hàn Quốc.
Ngăn chặn lao động làm việc, cư trú bất hợp pháp
Về nước được gần 3 năm nhưng anh Lê Văn Điệp (xã Hoằng Phụ, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa vẫn còn nhớ rõ khoảng thời gian lao động trái phép tại Hàn Quốc. Do lao động chui nên anh bị chủ sử dụng lao động cướp lương, lại phải trốn chui lủi do không có giấy tờ hợp pháp. Được sự vận động của gia đình, chính quyền địa phương, anh đã về nước an toàn. Đến nay, cuộc sống gia đình anh đã ổn định hơn với nghề xây dựng.
Để tạo cơ hội cho những lao động khác trên địa bàn có nhu cầu xuất khẩu lao động sang thị trường Hàn Quốc, tỉnh Thanh Hóa đã ban hành nhiều chỉ thị, yêu cầu đề nghị các địa phương triển khai các giải pháp, khắc phục, nhằm giảm tỷ lệ lao động cư trú bất hợp pháp.
Ông Lê Đình Tùng - Phó Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Thanh Hóa - cho biết: "Tỉnh đã chỉ đạo tuyên truyền vận động con em gia đình cư trú bất hợp pháp về nước. Nâng cao chất lượng, tạo cơ hội, kết nối cung cầu lao động, tạo điều kiện cho lao động ở Hàn Quốc sau khi về nước có việc làm để ổn định thu nhập".
Theo Cục Quản lý lao động ngoài nước, việc 4 tỉnh bị tạm dừng xuất cảnh do có tỷ lệ lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc trên 27% được quy định trong thỏa thuận giữa Việt Nam và Hàn Quốc ký năm 2021. Tuy nhiên, việc tạm dừng chỉ quy định trong Chương trình cấp phép việc làm cho lao động nước ngoài đợt 1 chứ không phải hết năm 2023.
Mặt khác, các địa phương tiếp tục tăng cường tuyên truyền, vận động lao động về nước theo quy định. Có cam kết xác định trách nhiệm của gia đình người lao động trong việc vận động người thân trở về nước. Phối hợp với cơ quan chức năng nắm bắt và giải quyết kịp thời những phát sinh trong công tác xuất khẩu lao động nói chung và xuất khẩu lao động đi Hàn Quốc nói riêng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!