"Hôn nhân không ràng buộc" là những khái niệm đến giờ vẫn chưa có định nghĩa rõ ràng hay được pháp luật công nhận. Theo những người trong cuộc, họ ngầm hiểu rằng đó là cuộc hôn nhân không phụ thuộc vào những ràng buộc pháp lý và thông lệ, chẳng cần đến tờ giấy đăng ký kết hôn. Vẫn tổ chức đám cưới, báo hỷ, nhưng cũng có thể chẳng có một động thái công bố nào. Cứ thế mà góp gạo, chung nhà. Tài sản có thể cùng hùn tiền sắm chung, không thì ai có gì dùng nấy. Con cái có thể sinh 1-2 đứa, nhưng cũng có thể làm "vợ chồng son dài hạn".
Không ít các cặp đôi trẻ đang lựa chọn mối quan hệ này, bởi với họ, hạnh phúc không được ấn định từ khi hai người cùng đặt bút ký vào một tờ giấy mà dù có nó hay không, họ vẫn hạnh phúc và vẫn được tự do vùng vẫy trong khoảng trời riêng của chính mình…
Hôn nhân không ràng buộc có gì vui?
"Cần gì nến và hoa, khi chính em là một món quà…" Cần gì đám cưới linh đình hay tờ đăng ký kết hôn, khi đã muốn coi nhau là vợ chồng. Ở thời đại, hôn nhân mỏng manh, ly hôn chóng vánh, nhiều người chọn cách chỉ cần hạnh phúc là đủ.
Với nhiều bạn trẻ ngày nay, cưới trước, đăng ký kết hôn sau hoặc lần nữa đăng ký kết hôn, không phải do bận mà là "thủ thế" phòng khi chán nhau. Kể cả khi đám cưới diễn ra, cặp vợ chồng này vẫn chưa cảm thấy đủ tự tin đăng ký kết hôn vì chưa kịp sống chung một ngày nào. Vậy là lời hứa sống thử với nhau đến khi có con ra đời…
Nhưng nếu không có sự xuất hiện của những đứa trẻ, nhiều người lựa chọn kéo dài những cuộc hôn nhân không ràng buộc vô thời hạn. Năm năm chung sống, thứ ràng buộc duy nhất với cặp đôi này không phải tờ giấy đăng ký kết hôn mà là những bản hợp đồng phân định tài sản chung rõ ràng.
Đó là thực trạng của xã hội. Nếu như trước đây, trong quan niệm truyền thống, gia đình và hôn nhân được xem là mối quan hệ bền chặt, vĩnh cửu thì trong xã hội hiện đại, quan niệm hôn nhân đã dần bị thay đổi. Những mối quan hệ kiểu "vui thì ở, dở thì đi" không ràng buộc nhau bởi bất cứ lý do gì một phần là do quan niệm về tình yêu đã thoáng hơn trước. Khi chỉ cần yêu thương, hạnh phúc là đủ nên không cần phải ràng buộc nhau bằng tờ giấy kết hôn…
Điều này có thể đến từ ảnh hưởng bởi nhiều quốc gia phát triển trên thế giới, khi việc sinh con mà không cần hôn thú dần trở thành "điều bình thường". Quỹ dân số Liên Hiệp Quốc (UNFPA) vừa công bố báo cáo về xu hướng sinh con tại Mỹ, châu Âu và Nhật Bản. Báo cáo chỉ ra rằng: 40% trẻ sinh tại Mỹ là con của những cặp đôi chưa đăng ký kết hôn, tỉ lệ này thậm chí còn cao hơn tại Liên minh châu Âu (EU), nơi mà thậm chí đã tăng lên 60% ở một số quốc gia thành viên.
Nhưng liệu những cuộc hôn nhân như vậy có tồn tại lâu bền khi không có bất kỳ trách nhiệm hay sự ràng buộc nào hay không?
Bất an với cuộc hôn nhân không ràng buộc
Gần 7 năm chung sống như vợ chồng nhưng không đăng kí kết hôn, một người phụ nữ tưởng chừng lựa chọn đấy của mình sẽ khiến việc chia tay trở nên dễ dàng nhưng lại bị trói buộc với nhiều cay đắng.
Khi nhận ra mình đã chọn nhầm bạn đời nhưng lại không thể nào thoát ra khỏi cuộc hôn nhân ác mộng đó. Chỉ khi chấp nhận với yêu cầu tài sản được phân chia thì người phụ nữ này mới tìm được lối thoát cho riêng mình.
Với hôn nhân không hôn thú, không phải lúc nào người trong cuộc cũng dễ dàng rời đi. Không được pháp luật bảo hộ, rất nhiều trường hợp đã không thể chia tay trong êm đẹp. Khi dù công nhận hay không, thì những tranh chấp về tài sản, con cái hay nhân thân đều là những ràng buộc vô hình không thể chối bỏ.
Hôn nhân không phải lúc nào cũng "màu hồng", nếu đặt kì vọng quá cao thì việc vỡ mộng chỉ là sớm hay muộn. "Ràng buộc" đôi khi là cái giá cần phải trả cho hạnh phúc hôn nhân. Ta luôn có lựa chọn nắm hay buông, nhưng đó là trước khi kết hôn, còn sau đó, ta phải có thêm một điều nữa chính là trách nhiệm.
Rõ ràng ở độ tuổi nào, mỗi người trong chúng ta đều tồn tại những nỗi lo lắng riêng. Việc lựa chọn yêu không ràng buộc, sống độc thân cả đời, chỉ yêu không kết hôn, hay kết hôn không sinh con suy cho cùng cũng là quan điểm sống của mỗi người. Không có lựa chọn nào là đúng, lựa chọn nào là sai, nhưng đi kèm với đó chắc chắn sẽ có những rủi ro tiềm ẩn… Chi bằng việc chưa đăng kí kết hôn chỉ nên được hiểu là cần sự chuẩn bị, là bước đệm để có một hôn nhân hạnh phúc thay vì đặt mục tiêu ngay từ ban đầu là khi đổ vỡ thì chia tay có thể dễ dàng hơn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!