Những tháng qua, tôm hùm, cá nuôi trong nhiều lồng bè ở vùng biển hai tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên đã chết hàng loạt. Người nuôi thủy sản, một lần nữa rơi vào cảnh lao đao. Không khó để nhận ra đâu là nguyên nhân. Môi trường ở hầu hết vùng nuôi các tỉnh Nam Trung Bộ đã ở mức báo động.
Tại vùng biển phía trước làng biển Đầm Môn, xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa, năm 2023, gia đình anh Nghĩa nuôi đến 10.000 con cá trong lồng nhưng giờ đành phải ''treo'' lồng sau sự cố cá chết hồi đầu năm. Tôm hùm, cá nuôi trong lồng bè chết hàng loạt, nhiều người cho rằng đây là kết cục được báo trước bởi hầu như năm nay cũng xảy ra thủy sản nuôi trong lồng bè bị chết.
''Nuôi nhiều thì ô nhiễm, lượng thức ăn hàng ngày nhiều lắm'', anh Nghĩa cho biết.
Thức ăn thừa cùng chất thải từ các lồng bè là nguyên nhân đầu tiên khiến môi trường nước ô nhiễm. Ô nhiễm càng trầm trọng hơn khi số lượng lồng nuôi vượt ngưỡng.
Vịnh Vân Phong, tỉnh Khánh Hòa là một trong những vùng nuôi biển chủ lực của cả nước. Trong 42.000 lồng nuôi tôm hùm, cá biển thì đã có gần 36.000 lồng nuôi ngoài vùng quy định, chiếm đến 85%. Cho đến nay, việc giao mặt nước cho hộ nuôi thủy sản chưa thực hiện được nên cứ khu vực nào phù hợp thì người nuôi tìm đến.
Theo PGS.TS. Võ Văn Nha, Viện trưởng Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản III: ''Con tôm, con cá có giá trị ở vụ nuôi này, mùa này thì lập tức người nuôi tăng số lượng lồng bè, dần dần hình thành hình thành vùng nuôi, từ vùng nuôi chỉ có khả năng chứa 60 lồng bè/ha thì giờ tăng lên rất nhiều''.
Sau trận bão Damrey năm 2017 làm tan hoang vùng nuôi thủy sản Khánh Hòa, Phú Yên, nhiều người thiệt mạng, việc kiểm soát nuôi biển được đặt ra. Nhưng cho đến lúc này, chính quyền địa phương chỉ quản lý được số hộ nuôi thủy sản trên biển. Còn việc những hộ này nuôi ở khu vực ngoài quy định, nuôi mà không được cấp phép thì chưa địa phương nào xử lý được.
Nếu chuyện nuôi tràn lan ngoài vùng quy hoạch còn kéo dài thì sẽ còn tiếp diễn những rủi ro trong nuôi thủy sản, chưa kể những chồng lấn trong sử dụng mặt nước, gây ảnh hưởng đến thực hiện quy hoạch sau này.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!