Theo thống kê, có hơn 4.200 chủ hộ kinh doanh cá thể tại 54 địa phương đã đóng theo diện hộ kinh doanh cá thể và chưa được tính thời gian đóng để hưởng chế độ, trong đó có những trường hợp đã đóng gần 20 năm.
Sau tai nạn bị gãy xương sườn, sức khỏe ngày càng giảm sút nhưng bà Lộc Thị Ly (TP Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang) vẫn cố làm việc để có tiền trang trải cuộc sống. Bà không dám nghỉ vì tiền kiếm được ngày nào tiêu hết ngày đó. Trước đây, bà nộp Bảo hiểm Xã hội (BHXH) bắt buộc theo diện hộ kinh doanh cá thể tuy nhiên dù đã đóng đủ 20 năm và đủ tuổi về hưu nhưng bà vẫn không được hưởng lương hưu.
Còn trường hợp bà Nguyễn Thị Bích Loan (phường Tân Hà, TP Tuyên Quang), trước đây, bà Loan làm ở công ty thương nghiệp nhà nước, đóng BHXH được 5 năm thì công ty giải thể. Bà chuyển sang đóng tiếp 14 năm với vai trò chủ hộ kinh doanh cá thể và 2 năm tiếp theo bà đóng theo diện người lao động thế nhưng đến nay, dù gần 22 năm, bà Loan cũng chưa được hưởng chế độ hưu.
Vừa là chủ, vừa là thợ, ông Nguyễn Viết Lâm cũng đóng BHXH bắt buộc suốt 15 năm. Đến khi đủ 60, ông vét tiền tiết kiệm cộng với vay mượn cho đủ 269,8 triệu đồng đóng một lần cho gần 5 năm BHXH còn thiếu. Nhưng đã 3 năm qua, ông mòn mỏi chờ được hưởng chế độ hưu trí.
Việc thu BHXH bắt buộc đối với đối tượng chủ hộ kinh doanh cá thể là sai, không có trong Luật BHXH hiện hành. Với các đối tượng này phải thu BHXH tự nguyện. Với hơn 4.200 trường hợp đã thu sai, BHXH Việt Nam cho biết đa số họ không đồng ý nhận lại tiền đã đóng mà mong muốn được giải quyết lương hưu. BHXH Việt Nam đang tích cực xin ý kiến của của các cơ quan có thẩm quyền để giải quyết theo hướng có lợi nhất cho những người này.
Theo quy định của Luật BHXH hiện hành, người lao động đã đóng BHXH 20 năm sẽ không được rút BHXH một lần. Thời gian đóng quá dài, lỗi cũng không thuộc về những người đã nhiều năm đóng BHXH, vì vậy, BHXH Việt Nam và các cơ quan chức năng cần sớm có hướng giải quyết thỏa đáng để đảm bảo quyền lợi cho những người đã đóng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!