Đại biểu Thạch Phước Bình (tỉnh Trà Vinh) cho rằng, chính sách tiền lương, đãi ngộ đối với nhà giáo vẫn chưa tạo động lực mạnh mẽ, chưa phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
Về Điều 27 về chính sách tiền lương, đại biểu đánh giá quy định lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang, bậc lương hành chính sự nghiệp là chưa rõ ràng, dễ dẫn đến cách hiểu và áp dụng khác nhau; các phụ cấp ưu đãi nghề chưa đủ hấp dẫn, đặc biệt đối nhà giáo công tác ở vùng sâu, vùng xa, nơi có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn. Việc ưu tiên nhà giáo ở các ngành nghề đặc thù còn thiếu cơ chế cụ thể về mức độ ưu tiên, khiến chính sách khó thực thi đồng bộ.
"Nhà giáo không cảm thấy được đảm bảo về thu nhập, đặc biệt ở các vùng khó khăn dẫn đến tình trạng thiếu hụt giáo viên ở những nơi này" – đại biểu tỉnh Trà Vinh phân tích.
Từ đó, đại biểu đề nghị xây dựng bảng lương riêng cho nhà giáo, đảm bảo mức lương cao hơn rõ ràng so với các ngành khác trong khối hành chính sự nghiệp. Tăng phụ cấp ưu đãi nghề đặc biệt ở các khu vực khó khăn, với tỷ lệ phụ cấp từ 50 đến 100% tùy theo mức độ đặc thù của từng địa phương. Quy định rõ mức độ ưu tiên và cơ chế thực thi cho nhà giáo ngành nghề đặc thù, đảm bảo công bằng, hiệu quả.
Về chế độ nghỉ hưu và kéo dài thời gian làm việc tại Điều 30 và Điều 31, đại biểu Thạch Phước Bình cho rằng, chính sách nghỉ hưu sớm không bị trừ tỷ lệ lương hưu chỉ áp dụng cho một số đối tượng có thể tạo ra sự bất bình đẳng trong đội ngũ nhà giáo. Quy định về kéo dài thời gian làm việc, mà chưa xem xét đầy đủ nhu cầu và nguyện vọng của nhà giáo ở các bậc học khác nhau ngoài đại học. Từ đó một số nhà giáo giỏi không có cơ hội cống hiến thêm, trong khi đội ngũ kế cận chưa được chuẩn bị tốt.
Đại biểu đề nghị mở rộng đối tượng áp dụng chính sách nghỉ hưu trước tuổi mà không bị trừ tỷ lệ lương hưu, bao gồm nhà giáo ở tất cả các bậc học và vùng khó khăn. Xem xét kéo dài thời gian làm việc không chỉ cho giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, mà còn cho những nhà giáo có thành tích đặc biệt xuất sắc trong công tác giảng dạy.
Đại biểu, Thượng tọa Thích Thanh Quyết (tỉnh Quảng Ninh) cũng đề nghị lương của nhà giáo phải được tính toán, sắp xếp để dù ở khối trường công hay trường tư, ở thành thị, nông thôn hay miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số cũng phải có mức lương tương xứng, đủ sống mới phát huy được chuyên môn, tâm huyết, sở trưởng của mình.
Đại biểu, Thượng tọa Thích Thanh Quyết (tỉnh Quảng Ninh)
Đại biểu đề nghị giao cho Chính phủ quy định cụ thể về vấn đề tiền lương của nhà giáo, đảm bảo cao nhất trong khối các cơ quan hành chính sự nghiệp. Luật cũng có định hướng về nguyên tắc để Chính phủ xây dựng chính sách tiền lương, tốt nhất có một thang, bảng lương riêng để nhà giáo để cụ thể hóa các quan điểm của Đảng và của Quốc hội.
Cùng quan điểm với các ý kiến trên, đại biểu Hoàng Văn Cường (TP Hà Nội) cho biết, đội ngũ nhà giáo chiếm 70% số lượng viên chức, trong khi hiện đang áp bảng lương đội ngũ viên chức cho đội ngũ nhà giáo. Theo đại biểu, kể cả có nâng thành mức cao nhất trong bảng thì vẫn là không phù hợp. Vì vậy, cần xây dựng bảng lương riêng để phù hợp với đặc điểm, vị trí công việc của nhà giáo.
Đại biểu Hoàng Văn Cường (TP Hà Nội)
"Cần quy định nhà giáo là đối tượng được mua nhà ở xã hội như đối với sĩ quan trong quân đội. Chế độ tiền lương cần bù đắp thỏa đáng hao phí lao động, để nhà giáo yên tâm công tác" – ông Cường đề nghị.
Về quyền và nghĩa vụ của nhà giáo, đại biểu cho rằng cần bổ sung, nhà giáo không chỉ nêu gương trong hoạt động nghề nghiệp, mà phải mẫu mực trong sinh hoạt cộng đồng, chuẩn mực trong các hành vi ứng xử xã hội. Đồng thời, cần quy định nhà giáo được ưu tiên trong các hoạt động xã hội. Phải cấm các hành vi, lời nói xúc phạm đến nhà giáo trong mọi trường hợp. Nhà giáo phải được tôn trọng, bảo vệ nhân phẩm, danh dự, không chỉ trong hoạt động chuyên môn, nghề nghiệp, mà phải được tôn trọng mọi nơi, mọi lúc.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!