Dâng hương tưởng niệm Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác

Tham dự buổi lễ có Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Lê Anh Tuấn; lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam; các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, đại diện Hội đồng họ Lê Việt Nam.

Về phía tỉnh Hà Tĩnh có Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Trung Dũng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Trần Thế Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Trọng Hải, và còn có đại diện lãnh đạo các tỉnh: Bắc Ninh, Ninh Bình, Bình Định, Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị, Thanh Hóa, Thừa Thiên Huế; đại diện Hội đồng họ Lê Hà Tĩnh.

Bày tỏ sự kính ngưỡng, trân trọng bậc Đại danh y, đoàn nguyện hứa tiếp tục kế thừa, bảo tồn và phát triển sự nghiệp mà Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác để lại trong công tác khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe Nhân dân. (Ảnh: Đình Nhất)

Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác, một trong những đại danh y nổi tiếng nhất trong lịch sử y học Việt Nam, được biết đến không chỉ với vai trò là một thầy thuốc tài ba mà còn là một nhà tư tưởng lớn và một danh nhân văn hóa thế giới.

Ông sinh tháng 11 năm 1724 tại làng Liêu Xá, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương (nay là xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên). Lê Hữu Trác xuất thân từ một gia đình truyền thống khoa bảng, nhiều người học giỏi, đỗ cao, làm quan to dưới thời vua Lê chúa Trịnh. Cha của ông là Lê Hữu Mưu, đỗ đệ tam giáp tiến sĩ và làm quan dưới triều Lê Dụ Tôn tới bậc thượng thư. Mẹ ông là Bùi Thị Thường, quê ở xứ Bầu Thượng, xã Tĩnh Diệm, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. Ông là con thứ bảy trong gia đình. Biệt hiệu Hải Thượng do hai chữ đầu tiên tỉnh (Hải Dương) và tên phủ (Thượng Hồng), nhưng cũng có thể do chữ Bầu Thượng là quê mẹ và đây là nơi ông ở lâu nhất (từ năm 26 tuổi đến khi mất). Hải Thượng Lãn Ông nghĩa là ông lười. Lười ở đây là lười với công danh phú quý, nhưng rất chăm chỉ đối với sự nghiệp chữa bệnh cứu người.

Năm 2023, ghi nhận những công lao, đóng góp của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác UNESCO đã vinh danh ông là Danh nhân văn hóa thế giới. Đây là sự kiện lịch sử nhân dịp kỷ niệm 300 năm ngày sinh của ông, nó không chỉ ghi nhận tài năng y học kiệt xuất, những đóng góp to lớn và lâu dài cho y học cổ truyền Việt Nam và thế giới mà còn đánh giá những di sản giá trị văn hóa, tư tưởng vượt thời gian mà ông để lại cho hậu thế. Để hiểu sâu sắc hơn vì sao ông được tôn vinh ở tầm vóc quốc tế, cần phải xem xét toàn diện những khía cạnh về y học, tư tưởng và triết lý nhân sinh mà ông đã cống hiến.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan và Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Hoàng Trung Dũng dâng hoa, dâng hương và bày tỏ lòng tri ân sâu sắc trước những công lao, cống hiến to lớn của Đại danh y đối với nền y học, văn hóa nước nhà và thế giới. (Ảnh: Đình Nhất)

Ngoài những cống hiến lớn lao trong y học, Lê Hữu Trác còn có đóng góp quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc. Ông đã viết nhiều tác phẩm không chỉ về y học mà còn về văn hóa, xã hội và lịch sử. Lê Hữu Trác cũng đóng góp vào việc xây dựng và phát triển ngôn ngữ y học cổ truyền bằng tiếng Việt, giúp phổ biến kiến thức y học đến với người dân rộng rãi hơn. Thay vì chỉ sử dụng các thuật ngữ y học cổ bằng tiếng Hán như nhiều thầy thuốc thời bấy giờ, ông đã sáng tạo nhiều thuật ngữ y học mới, dễ hiểu và phù hợp với người dân Việt Nam. Điều này không chỉ giúp y học cổ truyền phát triển mà còn làm giàu thêm ngôn ngữ và văn hóa dân tộc.

Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác. (Ảnh: Đình Nhất)

Với tầm ảnh hưởng toàn cầu của tư tưởng y học và nhân đạo của ông. UNESCO vinh danh Lê Hữu Trác là Danh nhân văn hóa thế giới vì những giá trị mà ông để lại không chỉ giới hạn trong biên giới Việt Nam mà còn có ý nghĩa toàn cầu. Tư tưởng y học của ông, với trọng tâm là y đức và lòng nhân ái, đã góp phần quan trọng vào sự phát triển của y học cổ truyền không chỉ tại Việt Nam mà còn ở nhiều quốc gia khác, đặc biệt là các nước Á Đông. Hệ thống lý luận và phương pháp chữa bệnh của ông đã trở thành nguồn cảm hứng và tài liệu tham khảo quý giá cho nhiều thế hệ thầy thuốc ở khu vực và trên thế giới.

Tư tưởng của ông về việc chữa bệnh bằng lương tâm và trách nhiệm đã tạo nên một chuẩn mực đạo đức cho nghề y, không chỉ trong y học cổ truyền mà còn trong y học hiện đại. Nhiều nguyên tắc mà ông đề ra, như việc cá nhân hóa điều trị cho từng bệnh nhân hay việc coi trọng phòng ngừa bệnh tật, vẫn được áp dụng rộng rãi và là cơ sở lý luận trong y học hiện đại. Điều này cho thấy sự vượt thời gian và không gian của những giá trị mà Lê Hữu Trác đã xây dựng và để lại cho hậu thế.

Đoàn đại biểu đã tham quan gian trưng bày chuyên đề "Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác - cuộc đời và sự nghiệp" và các gian hàng trưng bày sản phẩm OCOP, sản vật địa phương của huyện Hương Sơn. (Ảnh: Đình Nhất)

Việc UNESCO vinh danh ông là một sự ghi nhận xứng đáng cho những đóng góp vượt bậc của ông trong cả lĩnh vực y học và văn hóa. Đây không chỉ là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam mà còn là sự công nhận của cộng đồng quốc tế đối với một con người đã cống hiến trọn đời cho sự phát triển của y học, văn hóa và nhân loại. Mà còn là sự khẳng định những giá trị về y đức, lòng nhân ái và tri thức y học mà ông đã để lại cho đời sau. Lê Hữu Trác sẽ mãi là nguồn cảm hứng lớn lao cho các thế hệ thầy thuốc và nhà nghiên cứu, không chỉ ở Việt Nam mà còn trên toàn thế giới.

Trong bối cảnh y học hiện đại, mặc dù công nghệ và khoa học đã có những bước phát triển vượt bậc, những giá trị mà Lê Hữu Trác nhấn mạnh vẫn còn nguyên vẹn. Đạo đức y học, tinh thần trách nhiệm với người bệnh và lòng nhân từ của người thầy thuốc vẫn là những phẩm chất quan trọng nhất, giúp duy trì mối quan hệ tốt đẹp giữa thầy thuốc và bệnh nhân. Chính vì vậy, cuộc đời và sự nghiệp của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác vẫn là nguồn cảm hứng vô tận cho các thế hệ thầy thuốc và học giả trong và ngoài nước.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!