Không lạm dụng tầm soát ung thư
Thời gian qua nở rộ quảng cáo các gói tầm soát ung thư như "chỉ một xét nghiệm ra nhiều bệnh", "tầm soát ung thư từ đầu đến chân, từ trong ra ngoài chỉ với một gói khám", chi phí lên tới hàng chục triệu đồng. Nhưng nhiều người rơi vào tình cảnh tiền mất, mà bệnh thì bị chẩn đoán nhầm.
Mỗi năm Việt Nam có hơn 180.000 ca mắc mới, trên 120.000 người tử vong do ung thư, gấp 18 lần tử vong vì tai nạn giao thông. Nếu phát hiện và điều trị sớm thì khả năng sống trên 5 năm của một số loại ung thư lên tới 90%. Vì vậy, các bác sĩ thường khuyến cáo người dân nên đi khám và tầm soát ung thư hàng năm để quá trình điều trị dễ dàng và hiệu quả hơn.
Lợi dụng vào đó, nhiều cơ sở tư nhân đã quảng cáo rầm rộ các gói tấm soát ung thư. Không chỉ "trăm hoa đua nở" các gói tầm soát ung thư, kèm đó là hàng loạt các quảng cáo quá sự thật, thậm chí là sai lệch như "chỉ một xét nghiệm ra nhiều bệnh", "tầm soát ung thư đa điểm, từ đầu đến chân, từ trong ra ngoài chỉ với một gói khám trong vòng một ngày"... đã khiến không ít người dân tiền mất, tật mang.
Nhiều cơ sở tư nhân đã quảng cáo rầm rộ các gói tấm soát ung thư
Nhanh chóng, đơn giản, hiệu quả và ít xâm lấn là lời hứa hẹn về các gói tầm soát ung thư được một số cơ sở y tế tư nhân đưa ra. Người dân có thể lựa chọn gói xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu và gần đây nhất là xét nghiệm qua nước bọt. Các cơ sở này cam kết có thể phát hiện các loại bệnh như ung thư khoang miệng, ung thư vú, ung thư tụy, ung thư đại tràng, ung thư phổi với độ chính xác cao Và đương nhiên cái giá phải trả cho gói dịch vụ này là không rẻ.
Các chuyên gia cho biết, trong cơ thể người bệnh ung thư, khối u có thể tiết ra một số chất đặc trưng đủ cao để đo được. Nhưng những chỉ số này không thật sự đặc hiệu cho một loại ung thư nào. Thậm chí một số chỉ số có thể tăng khi người bệnh mắc một số bệnh mãn tính.
Các gói tầm soát này thường dựa vào việc xét nghiệm phát hiện các chất chỉ điểm khối u thông qua việc xét nghiệm màu, nước bọt.
Tầm soát và phát hiện sớm ung thư là yếu tố quan trọng và quyết định tỷ lệ điều trị bệnh thành công. Tuy nhiên, người dân cần hết sức tỉnh táo, lựa chọn những cơ sơ y tế có uy tín để thực hiện để tránh tiền mất tật mang
Người Việt chi tiêu cao cho dịch vụ chăm sóc sức khỏe
Sức khỏe là mối quan tâm hàng đầu của người Việt Nam. Theo 1 khảo sát thực hiện năm 2019 do The Conference Board và Nielsen thực hiện, Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ cao nhất trên toàn cầu về việc chi tiêu cho các gói bảo hiểm sức khỏe cao cấp, vượt cả Thụy Sĩ, Indonesia và Trung Quốc.
Báo cáo dựa trên kết quả khảo sát trực tuyến tại 64 quốc gia ở châu Á - Thái Bình Dương, châu Âu, châu Mỹ Latinh, Trung Đông, châu Phi và khu vực Bắc Mỹ. Theo báo cáo này tỷ lệ người tiêu dùng Việt Nam chi gói bảo hiểm sức khỏe cao cấp cao nhất trên toàn cầu với 38%, hơn người tiêu dùng tại Thụy Sĩ, Indonesia 3% và 5% so với Trung Quốc.
Trong những năm gần đây, Việt Nam có tổng chi tiêu cho chăm sóc sức khỏe tính theo phần trăm GDP cao thứ hai trong khu vực Đông Nam Á, chỉ sau Campuchia.
Vụ Bảo hiểm y tế (Bộ Y tế) cho biết hiện chi phí y tế từ tiền túi hộ gia đình vẫn chiếm 43%, trong khi theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới là khoảng 20%. Chi tiền túi cao khiến nhiều gia đình bị nghèo hóa hoặc tái nghèo sau khi điều trị. Mục tiêu của Việt Nam là giảm tỉ lệ chi trả chi phí y tế từ tiền túi của người sử dụng dịch vụ xuống còn 35% vào năm 2025 và 30% vào năm 2030, song đây là thách thức rất lớn
Tầm soát ung thư giúp phát hiện những tổn thương tiền ung thư trong giai đoạn sớm, nhằm can thiệp kịp thời và tăng khả năng điều trị thành công. Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO, khoảng 1/3 các bệnh ung thư có thể chữa khỏi nếu được phát hiện và điều trị sớm. Do đó việc kiểm tra sức khỏe, tầm soát phát hiện sớm ung thư rất quan trọng. Nhưng mỗi loại ung thư yêu cầu tầm soát ở các độ tuổi, giới tính, hoàn cảnh khác nhau, chứ không phải ai cũng cần tầm soát tất cả các nguy cơ ung thư.
Tại Việt Nam, số ca mắc ung thư phổi và ung thư gan cao nhất trong các bệnh lý ác tính, với gần 15%.
Trong cuộc chiến chống ung thư, thắng hay thua nằm ở hai chữ "sớm - muộn". Chủ động tầm soát ung thư sớm là cực kỳ quan trọng, bởi tầm soát phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu mang lại hiệu quả điều trị cao, giúp kéo dài thời gian sống và thậm chí có thể khỏi bệnh hoàn toàn, giảm thiểu thời gian điều trị, từ đó, chi phí điều trị đỡ tốn kém hơn rất nhiều.
Tuy nhiên, tầm soát phải đúng phương pháp, và đặc biệt người dân nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín, bác sĩ đúng chuyên ngành. Tuyệt đối không tin vào các chiêu trò quảng cáo tràn lan trên mạng, nhất là với bệnh nan y như ung thư, vừa mất tiền vừa khiến bệnh nặng thêm khi không được điều trị kịp thời.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!