10 năm qua, hơn 1 triệu lao động được đưa đi làm việc tại nước ngoài theo các hiệp định ký giữa Việt Nam và các nước, đã mang về gần 4 tỷ USD mỗi năm. Chính vì xác định đây là một trong những giải pháp tạo việc làm cho người lao động và giúp họ thoát nghèo nhanh, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách tạo hành lang pháp lý thuận lợi. Đánh giá lại giai đoạn 10 năm qua để đưa ra những chiến lược mới phù hợp cho công tác này sẽ là nội dung của hội nghị do Ban Kinh tế Trung ương tổ chức vào ngày mai (24/8).
Ảnh minh họa. Ảnh: Chinhphu.vn
Trước hết cần phải khẳng định rằng bộ mặt nhiều làng quê đã thay đổi nhờ những chương trình chính thức đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài.
Sự chuyển biến của những làng quê
Xã Đông Ninh, huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa có hơn 400 lao động đang làm việc tại nước ngoài. Số tiền mỗi tháng những lao động này gửi về ít nhất là 2 tỷ đồng khiến bộ mặt làng quê thay đổi rất nhiều so với trước.
Tại Thanh Hóa có những làng nhà nào cũng có người đi làm việc ở nước ngoài, chủ yếu là Nhật Bản và Hàn Quốc. Những lao động này khi trở về đều có cuộc sống tốt hơn, kinh tế được cải thiện rõ rệt.
Nhưng điều quan trọng hơn cả với nhiều địa phương là khi kết thúc lao động ở nước ngoài, có một số ít lao động Việt Nam đã tiếp tục giữ được nghề.
Anh Lê Văn Thiện (Đông Minh, huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa) đã có 3 năm làm việc tại Nhật với công việc trang trí nội thất. Trở về quê, vẫn tiếp tục theo nghề, anh đã có vốn để mở xưởng riêng.
Những kiến thức học được đi làm nông nghiệp ở Đài Loan được anh Bùi Văn Hiền (xã Cẩm Tâm, huyện Cẩm Thủy, Thanh Hóa) áp dụng vào 1,3 ha vườn nhà. Với kỹ thuật tưới nhỏ giọt học từ nước bạn, anh đã làm cho vùng đất khô cằn này trồng được các loại quả có múi với năng suất cao và chất lượng tốt.
Học tập nâng cao tay nghề, tiếp thu KHKT hiện đại để thoát nghèo bền vững, đây chính là sự thay đổi cả về chất và lượng của công tác lao động nước ngoài mà Việt Nam cần hướng tới.
Đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài cần có chiến lược mới
Câu chuyện của hai người lao động vừa rồi cho thấy sẽ có lợi ích lâu dài hơn, nếu người lao động không chỉ làm việc kiếm tiền mà còn học được nghề, học được kỹ năng giúp ích cho công việc sau này. Như vậy, việc đưa người đi lao động ở nước ngoài cần có chiến lược mới.
Đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài cần có chiến lược mới
Mười năm trước, đưa người đi làm việc ở nước ngoài với mục tiêu xóa đói giảm nghèo còn hiện nay, khi trong nước còn thiếu lao động thì cần xác định mục đích là đưa người đi làm việc để nâng cao tay nghề, quay về làm việc trong các nhà máy lớn.
Bản thân các nước tiếp nhận lao động Việt Nam cũng có lợi ích khi giúp Việt Nam đào tạo lao động có tay nghề.
Đi làm việc ở nước ngoài để học tập và nâng cao trình độ
100 học viên tại lớp học nghề ô tô này sau khi ra trường sẽ được đối tác đón sang Nhật làm việc tại nhà máy của Tập đoàn Mitsubisi hoặc Toyota với thời hạn làm việc 5 năm. Mức lương của các lao động đã qua đào tạo nghề này ở Nhật cao hơn lao động phổ thông rất nhiều, khởi điểm gần 30 triệu đồng chưa kể tăng ca.
"Chúng em học ở đây vừa học tiếng và học nghề, sau khi học xong em đã thi đỗ vào nhà máy ở Nhật với mức lương trong hợp đồng là từ 25 đến 30 triệu, sau khi học xong em về làm việc tại nhà máy của tập đoàn tại Việt Nam" - học viên Hoàng Tiến Mạnh (huyện Mỹ Đức, Hà Nội) chia sẻ.
"Em vào đây xác định là sang Nhật làm việc, học phí 6 triệu đồng kỳ và khi sang Nhật là không mất chi phí" - học viên Trần Mạnh Hùng (huyện Sóc Sơn, Hà Nội) chia sẻ.
Những lao động lành nghề này khi trở về nước thường được các công ty tuyển dụng săn đón vì ngoài tay nghề đã được rèn luyện, họ còn quen với tác phong công nghiệp.
Ông Ken Arai - Giám đốc điều hành Công ty Hải Phong - cho biết: "Chúng tôi chỉ tuyển lao động từ cao đẳng trở lên sang Nhật làm đúng ngành nghề, sau khi về chúng tôi giới thiệu vào các công ty của Nhật tại Việt Nam với cấp bậc quản lý sản xuất trở lên".
Các nhà tuyển dụng Nhật Bản sẵn sàng cho học viên vay tiền ăn học không tính lãi. Rõ ràng họ nhìn thấy lợi ích nhất định.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!