Báo chí giải pháp sẽ là xu hướng của ngành truyền thông

Trong bối cảnh báo chí truyền thống gặp nhiều thách thức từ mạng xã hội và các kênh truyền thông khác, báo chí giải pháp đang nổi lên như một hướng đi mới đầy triển vọng. Thay vì chỉ tập trung vào việc đưa tin tiêu cực, báo chí hiện nay ngày càng hướng tới những giải pháp cụ thể nhằm giải quyết các vấn đề xã hội một cách hiệu quả và bền vững. Đây là ý kiến mà nhiều đại biển đưa ra tại Diễn đàn "Tổng biên tập 2024: Hướng đi cho báo chí truyền thống" do Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp với Báo Nhà báo và Công luận vừa tổ chức. 

Trong những năm gần đây, mô hình báo chí giải pháp đã trở thành một xu hướng đáng chú ý trong ngành truyền thông. Đây là một cách tiếp cận mới, không chỉ dừng lại ở việc phản ánh các vấn đề xã hội mà còn tập trung tìm kiếm, phân tích và đưa ra các giải pháp khả thi. Thay vì bị cuốn vào vòng xoáy của tin tức tiêu cực (tin về thảm họa, xung đột hay khủng hoảng) báo chí giải pháp mang đến cho độc giả những câu chuyện tích cực, khơi dậy niềm hy vọng và hướng đến việc kiến tạo giá trị cho xã hội.

Tại Diễn đàn "Tổng biên tập 2024", ông Lê Quốc Minh, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh: Báo chí cần thay đổi để thích ứng với sự phát triển mạnh mẽ của AI và các công nghệ số. 

Ông Lê Quốc Minh cho rằng: "Báo chí cần thay đổi để phù hợp với xu thế AI, đồng thời không thể chỉ đưa tin tiêu cực mà phải mang lại hy vọng và giải pháp cho độc giả." Điều này cho thấy sự cần thiết của báo chí trong việc tìm kiếm giải pháp tích cực, không chỉ đơn thuần phản ánh các vấn đề mà còn đưa ra những hướng đi mới để giải quyết các thách thức xã hội.

Nhiều hãng thông tấn lớn trên thế giới đã áp dụng báo chí giải pháp vào các chuyên mục và chương trình của mình. Họ không chỉ tập trung vào các vấn đề nổi cộm mà còn dành thời gian tìm kiếm các giải pháp sáng tạo đã được thử nghiệm thành công ở các cộng đồng và quốc gia khác nhau. Các bài viết này thường phân tích sâu sắc nguyên nhân của vấn đề và đưa ra những cách giải quyết đã chứng minh hiệu quả trong thực tế, từ đó khuyến khích sự thay đổi tích cực.

Phát biểu tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm, cũng cho rằng, báo chí giải pháp không chỉ là phương thức mới mà còn là chìa khóa để cải thiện chất lượng và uy tín của báo chí truyền thống. Điều này đồng nghĩa với việc các cơ quan báo chí phải đổi mới từ bên trong, từ việc đào tạo lại đội ngũ phóng viên, đến thay đổi cách thức tiếp cận thông tin và phục vụ nhu cầu độc giả.

Một chuyên gia có thâm niên trong ngành truyền thông cũng cho biết, cách làm phổ biến của báo chí giải pháp hiện nay là bắt đầu từ việc thu thập dữ liệu khách quan, sau đó sử dụng các phương pháp tư duy khoa học để phân tích vấn đề. Các bài viết không chỉ trình bày thông tin mà còn giúp người đọc hiểu rõ hơn về các giải pháp tiềm năng. Những giải pháp này không chỉ là các biện pháp tạm thời mà có thể mang lại tác động dài hạn, bền vững, giúp giải quyết các vấn đề như môi trường, giáo dục, y tế và phát triển kinh tế.

Một số hãng truyền thông còn triển khai các bài báo dữ liệu, trong đó họ bắt đầu từ giả thuyết, sau đó tìm kiếm câu trả lời qua nghiên cứu thực địa và phỏng vấn chuyên gia. Cách làm này không chỉ giúp làm rõ vấn đề mà còn tạo ra những bài báo đầy đủ, sâu sắc và có sức ảnh hưởng đến độc giả. Các bài viết không chỉ dừng lại ở việc phản ánh hiện trạng mà còn cung cấp những giải pháp cụ thể, giúp định hướng độc giả cách thức giải quyết vấn đề một cách có hệ thống và khoa học.

Ngoài ra, các hãng truyền thông quốc tế còn chú trọng đến việc sử dụng phương tiện đa nền tảng để truyền tải thông tin, từ báo in, báo điện tử đến các nền tảng mạng xã hội. Mục tiêu là tiếp cận độc giả ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là thế hệ trẻ - những người tiêu thụ thông tin qua các nền tảng kỹ thuật số. Báo chí giải pháp với phương pháp truyền thông đa phương tiện không chỉ giúp thông tin lan tỏa nhanh hơn mà còn giúp nội dung trở nên sinh động, dễ tiếp cận và hấp dẫn hơn.

Xu hướng này không chỉ được đón nhận tích cực từ công chúng mà còn nhận được sự quan tâm của nhiều cơ quan quản lý và tổ chức xã hội. Báo chí giải pháp đang dần trở thành một kênh thông tin hữu ích cho xã hội, nơi các vấn đề được phản ánh không chỉ dưới lăng kính phê phán mà còn kèm theo các đề xuất, giải pháp khả thi, mang lại giá trị tích cực.

Trong bối cảnh độc giả ngày càng né tránh tin tức tiêu cực, báo chí giải pháp là một hướng đi sáng tạo, giúp khôi phục lại lòng tin của công chúng vào báo chí. Không chỉ giúp độc giả tiếp cận thông tin một cách tích cực, báo chí giải pháp còn mang đến hy vọng và cảm hứng cho những ai đang tìm kiếm cách giải quyết các vấn đề khó khăn trong cuộc sống hàng ngày.

Khi ngành truyền thông toàn cầu tiếp tục đối mặt với sự thay đổi nhanh chóng từ công nghệ và thói quen tiêu thụ thông tin của người dùng, báo chí giải pháp đang trở thành một trong những phương thức quan trọng để các hãng thông tấn duy trì vai trò của mình trong việc cung cấp thông tin, định hướng dư luận và góp phần giải quyết các vấn đề xã hội.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!