Không chỉ những đô thị lớn như TP.HCM, các tỉnh miền Tây cũng đang đối mặt với tình trạng khu dân cư tự phát. Tuy nhiên, việc xử lý các khu dân cư tự phát lại gặp rất nhiều khó khăn. Quá trình đô thị hóa đã khiến nhu cầu về nhà ở tại các đô thị vùng ĐBSCL tăng cao, từ đây xuất hiện nhiều khu dân cư tự phát, nằm ngoài quy hoạch sử dụng đất của chính quyền địa phương. Tại thành phố Cần Thơ, hiện có hàng trăm khu dân cư tự phát mọc lên trên đất nông nghiệp.
Theo UBND thành phố Cần Thơ, việc hình thành các khu dân cư tự phát, cơ sở hạ tầng chất lượng thấp ảnh hưởng đến Đề án khai thác quỹ đất thành phố giai đoạn 2017 - 2021. Thiệt hại cho Nhà nước là rất lớn do phải bồi thường bằng giá đất thổ cư và phải lo tái định cư, có khả năng hình thành "điểm nóng" trong giải quyết khiếu nại về sau.
Kề bên thành phố Cần Thơ, ở tỉnh Vĩnh Long cũng có hàng chục khu dân cư tự phát, chỉ riêng tại thành phố Vĩnh Long đã có tới 23 khu. Thậm chí, một số đối tượng còn "tự tung tự tác" lập khu dân cư trái phép cạnh Quốc lộ 1A, treo bảng quảng cáo công khai, rầm rộ.
Các khu dân cư tự phát không chỉ phá vỡ quy hoạch sử dụng đất mà còn gây áp lực lên hạ tầng đô thị. Vì vậy, các địa phương đã đưa ra nhiều giải pháp quyết liệt nhằm chấn chỉnh tình trạng này. Ở tỉnh Vĩnh Long, UBND tỉnh đã ra Chỉ thị 03 ngày 1/3/2019. Theo đó, Chủ tịch UBND các huyện - thị - thành dừng ngay việc tiếp nhận hồ sơ đề nghị của tổ chức, cá nhân về việc tách thửa đất, hợp thửa đất với mục đích phân lô, chuyển nhượng quyền sử dụng đất để xây dựng nhà ở khi chưa đầu tư hoàn thành cơ sở hạ tầng kỹ thuật. Những trường hợp đã tách thửa, phân lô mà chưa đầu tư hoàn thành cơ sở hạ tầng kỹ thuật theo quy định sẽ bị tạm dừng thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
Còn tại thành phố Cần Thơ, năm 2018, UBND thành phố đã yêu cầu UBND quận Bình Thủy tạm ngừng thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất tại các khu dân cư tự phát. Các khu dân cư chưa đảm bảo cơ sở hạ tầng dù đã có kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt từ năm 2017 trở về trước cũng tạm dừng cho chuyển mục đích sử dụng đất.
Nói một cách dễ hiểu hơn, việc tạm dừng chuyển đổi mục đích sử dụng đất có nghĩa là các khu dân cư trái phép hình thành trên đất nông nghiệp sẽ không thể chuyển mục đích sử dụng lên thổ cư. Người dân cũng không thể xây nhà trên phần đất này. Đây là một thông tin đáng lo cho những ai đã trót mua ở những khu dân cư tự phát.
Không dừng ở đó, mới đây thành phố Cần Thơ đã có những động thái mạnh tay hơn. Đối với một số cán bộ cố ý làm sai quy định, thành phố quyết xử lý nghiêm. Hiện Công an thành phố Cần Thơ đã khởi tố vụ sai phạm đất đai ở quận Bình Thủy. Cá nhân Chủ tịch và Phó Chủ tịch quận này đã bị điều chuyển công tác sau những sai phạm nghiêm trọng về quản lý đất đai và các khu dân cư trên địa bàn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
