"Xác suất thống kê" là cụm từ được nhắc đến nhiều nhất trong tuần qua. Lý do là vì trong chương trình giáo dục phổ thông mới sẽ áp dụng từ năm 2020, trẻ sẽ được học nội dung này từ lớp 2. Thông tin này không tránh khỏi những ý kiến trái chiều, nhất là với những bậc phụ huynh đã từng được học môn xác suất thống kê.
Tuy nhiên, phải khẳng định là việc đưa xác suất thống kê vào chương trình học môn Toán là cần thiết và áp dụng càng sớm thì càng tốt cho trẻ. Trên thực tế, nội dung xác suất, thống kê đã xuất hiện trong chương trình giáo dục cũ từ năm 2000, có điều người học học nội dung này muộn hơn. Cụ thể, môn thống kê được học từ năm lớp 7, còn xác suất bắt đầu học từ bậc THPT.
Trong khi đó, ở chương trình giáo dục phổ thông mới, xác suất, thống kê là 1 trong 3 mạch kiến thức chính của môn Toán. Học sinh sẽ bắt đầu học nội dung này từ năm lớp 2 và kéo dài đến lớp 12. Cụ thể, ở bậc tiểu học, nội dung xác suất thống kê chiếm 3% chương trình, sau đó tăng dần, đến bậc THPT chiếm khoảng 17 - 18%. Như vậy, các bậc phụ huynh có thể yên tâm vì việc học xác suất thống kê ở bậc tiểu học không giống với học xác suất thống kê ở bậc đại học, một bên là mạch kiến thức, một bên là môn học. So với chương trình giáo dục cũ hiện hành, xác suất, thống kế xuất hiện trong nôi dụng môn Toán ở chương trình mới rõ nét, mạch lạc và có hệ thống hơn.
Phải khẳng định xác suất, thống kê rất quan trọng không chỉ với khoa học tự nhiên mà với cả môn khoa học xã hội, thậm chí trong đời sống. Dựa vào dữ liệu thống kê, người dân có thể đánh giá khả năng có thể xảy ra để phân tích, đối chiếu, so sánh, qua đó hỗ trợ rất nhiều trong quá trình nghiên cứu khoa học. Nếu như vào năm 2021, học sinh tại Việt Nam mới được học thống kê, xác suất một cách bài bản, ở một số quốc gia trên thế giới, môn học này đã được vào giảng dạy từ rất sớm, thậm chí là từ lớp 1.
Câu hỏi được đặt ra là độ tuổi nào học xác suất thống kê là hợp lý? Nhiều chuyên gia chỉ ra rằng, dạy xác suất thống kê cho trẻ càng sớm thì càng có lợi, thậm chí nên đưa nội dung này vào dạy ở bậc mầm non. Xu hướng giáo dục hiện nay là giúp cho học sinh có kỹ năng giải quyết các vấn đề thực tế trong cuộc sống và để giải quyết vấn đề cần có tư duy thống kê, đánh giá các khả năng có thể xảy ra.
Theo TS. Trần Nam Dũng, Phó Hiệu trưởng trường Phổ thông Năng khiếu, Đại học Quốc gia TP.HCM, khi trẻ biết đếm là đã có thể dạy được thống kê, xác suất. Dạy càng sớm càng có lợi cho trẻ, nhất trong tư duy giải quyết vấn đề. Theo ông, những ồn ào vừa qua liên quan đến nội dung này cũng là do việc chậm đưa xác xuất, thống kê vào giảng dạy ngay từ nhỏ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!