Tháng 10/2023, Hội An và Đà Lạt là hai thành phố tiếp theo của Việt Nam gia nhập Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO. Trong đó, Đà Lạt là thành phố sáng tạo trong lĩnh vực âm nhạc, còn Hội An là thủ công và nghệ thuật dân gian. Như vậy, sau khi Hà Nội gia nhập Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO vào năm 2019, Việt Nam hiện có 3 thành phố sáng tạo.
Danh hiệu Thành phố sáng tạo mang đến những cơ hội lớn nhưng cũng đòi hỏi những cam kết trách nhiệm quan trọng. Với Hội An, việc lựa chọn lĩnh vực thủ công có mục tiêu vừa bảo tồn, phát huy thế mạnh vốn có vừa thúc đẩy hoạt động giao lưu, từ đó có thể có thêm nhiều giá trị mới.
Trong khi đó, với Đà Lạt, âm nhạc từ lâu đã được xem như một phần bản sắc rất riêng, bởi tại thành phố ngàn hoa này, âm nhạc và thi ca hài hòa với vẻ đẹp thiên nhiên, khí hậu và lối sống thanh lịch của người dân nơi đây. Thế nhưng, trước tốc độ đô thị hóa, thành phố này cũng ít nhiều bị biến đổi bởi những tác động thiếu bền vững. Do đó, việc đưa Đà Lạt trở thành thành phố sáng tạo chuyên nghiệp cũng nhằm để khắc phục những hạn chế tồn tại này.
Tham gia Mạng lưới thành phố sáng tạo của UNESCO, Đà Lạt sẽ có cơ hội tiếp cận những kinh nghiệm hay từ nhiều thành phố sáng tạo trên thế giới, mở ra cơ hội hợp tác, tạo dựng không gian sáng tạo và đổi mới cho địa phương, thúc đẩy hoạt động giao lưu văn hóa nghệ thuật, phát triển công nghiệp văn hóa, hợp tác đầu tư và du lịch.
Tại Hà Nội, kể từ khi tham gia Mạng lưới thành phố sáng tạo của UNESCO, với nền tảng di sản phong phú và sức sáng tạo từ đội ngũ trẻ, năng động, thủ đô đã có những bước đi quan trọng ban đầu trong việc thực hiện sáng kiến cam kết với UNESCO, từ việc tạo ra hành lang phát triển, xây dựng mạng lưới kết nối đi kèm cơ chế để khuyến khích đội ngũ các nhà thiết kế. Đây chính là ví dụ điển hình cho thành công khi phát huy cơ hội từ danh hiệu.
Xu hướng định hình thành phố sáng tạo đang được một số thành phố quan tâm xây dựng, nhận diện mô hình phù hợp cho từng đô thị. Tuy nhiên, câu chuyện này phải tính toán cân nhắc, có cách nhìn khách quan và khoa học ở tầm quốc gia, tránh chạy đua theo danh hiệu hình thức.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!