Phiên tòa xét xử phỉ báng giữa hai diễn viên đã kết hôn trước đây là Johnny Depp và Amber Heard đã trở thành một cảnh tượng công khai, một sự kiện được truyền hình trực tiếp bổ sung bằng các thẻ bắt đầu bằng #, sự chế nhạo của đám đông và hàng tỷ chỉnh sửa trên TikTok. Một số chi tiết thân mật nhất trong cuộc sống của Depp và Heard - các cuộc trao đổi, tin nhắn văn bản, ảnh chụp các chất cấm - đang được sử dụng để xây dựng câu chuyện về mối quan hệ đầy sóng gió của họ. Các chuyên gia về bạo lực gia đình cho rằng đây là một vụ án phức tạp, dù mới xét xử chưa được nửa chặng đường nhưng công chúng dường như đã quyết định được ai là người vô tội và ai có tội.
Trên TikTok, hashtag #johnnydeppisinnocent (Johnny Depp vô tội) có 1,4 tỷ lượt xem. Một hashtag tương tự cho Heard chỉ có khoảng 600.000. Các tìm kiếm cho Heard trên nền tảng này cũng hiển thị #amberheardcancelt, #amberheardsucks và #amberheardistrash. Depp đã có 4 buổi đưa ra lập trường của mình cũng như kiểm tra chéo tại toà. Amber Heard vẫn chưa làm chứng.
Phiên tòa bắt nguồn từ một bài báo Amber Heard viết vào năm 2018 cho tờ The Washington Post, trong đó cô tuyên bố mình là "nhân vật của công chúng đại diện cho hành vi lạm dụng gia đình", Depp nói rằng những điều viết trong bài báo đã làm tổn hại danh tiếng và sự nghiệp của anh. Heard nói Depp đã lạm dụng thể chất, tình cảm và tình dục trong cuộc hôn nhân của họ. Depp phủ nhận cáo buộc của Heard và nói rằng Heard là kẻ gây hấn. Vào năm 2020, một thẩm phán ở London đã tìm thấy "bằng chứng áp đảo" rằng Depp đã hành hung Heard trong suốt cuộc hôn nhân.
Các chuyên gia về bạo lực gia đình cho biết lời khai cho thấy cả hai bên đều có hành vi bạo lực, mặc dù động thái của bạo lực đó vẫn còn mù mờ. Họ nói rằng sự kết hợp giữa vị thế ngôi sao của Depp, việc thiếu các chuyên gia về bạo lực gia đình tại phiên tòa và việc Heard vẫn chưa đứng ra bảo vêj lập trường có thể đang ảnh hưởng đến tình cảm của công chúng ủng hộ Depp và điều này có thể dẫn đến việc công chúng từ chối một cơ hội để hiểu tốt hơn các sắc thái của lạm dụng.
Johnny Depp đang nhận được nhiều sự ủng hộ của công chúng. (Ảnh: Reuters)
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, bạo lực thân mật với bạn tình - có thể là về thể chất, tình dục, tình cảm hoặc kinh tế - là một vấn đề sức khỏe cộng đồng ảnh hưởng đến hàng triệu người ở Hoa Kỳ mỗi năm. Khoảng 1/4 phụ nữ và gần 1/10 nam giới đã từng trải qua một số hình thức bạo lực do bạn tình gây ra.
"Tôi nghĩ để mọi người tự động nói "anh ta là nạn nhân thực sự ở đây" và "cô ấy là hung thủ thực sự" là quá sớm vì chúng tôi chưa nghe những lập trường của Amber Heard. Cả hai đều có thể là nạn nhân và là nạn nhân của nhau".
Kellie Lynch, Phó giáo sư tại Khoa Tội phạm học và Tư pháp Hình sự tại Đại học Texas ở San Antonio.
Theo Kellie Lynch, Phó giáo sư tại Khoa Tội phạm học và Tư pháp Hình sự tại Đại học Texas ở San Antonio, người nghiên cứu về bạo lực đối tác thân mật: "Tôi không muốn hạ thấp rằng đàn ông không thể bị bạo lực gia đình, nhưng tôi nghĩ những gì chúng ta đang thấy là quá nhanh để phán xét".
Tại sao nhiều người ủng hộ Johnny Depp?
Các nhà tâm lý học cho biết nhiều người không muốn tin ai đó có những phẩm chất mà họ ngưỡng mộ lại có thể gây hại. Depp đã có một lượng lớn người hâm mộ trong nhiều năm, và sự ủng hộ kiên định của người hâm mộ anh ấy có thể ít liên quan đến sự thật của vụ án mà còn liên quan nhiều hơn đến sự đầu tư của họ vào Depp như một người đàn ông đáng ngưỡng mộ.
"Anh ấy là một người nổi tiếng lớn. Anh ấy rất lôi cuốn ... Tôi nghĩ có lẽ có một cảm giác cố hữu là muốn thích anh ấy và tin anh ấy" - Lynch nói.
Lynch cũng cho biết Amber Heard có thể đang rơi vào một cái bẫy. Nghiên cứu cho thấy những phụ nữ chống lại, thiết lập ranh giới và cư xử có thẩm quyền có thể được coi là "không thể chấp nhận được".
Lynch cho biết phiên tòa xét xử Depp cũng phơi bày thói đạo đức giả xung quanh việc ủy thác bất công rằng nạn nhân của bạo lực tình dục hoặc gia đình "phải hoàn hảo". Nạn nhân trong những trường hợp này thường được coi là một tiêu chuẩn cao, cần phải có phẩm chất đạo đức để được tin cậy. Những nạn nhân này thường không thể đấu tranh với những thứ như nghiện ngập. Nhưng có vẻ như trong trường hợp này, cuộc đấu tranh của Depp với việc lạm dụng chất kích thích đang thực sự gây được thiện cảm.
"Chúng ta không thấy anh ta có cùng tiêu chuẩn trở thành nạn nhân hoàn hảo này. Và rõ ràng là chúng ta không nên dùng điều đó để chống lại anh ta, nhưng chúng ta không thực sự thấy điều đó với các nạn nhân nữ" - Lynch nói.
Các chuyên gia về bạo lực gia đình tại phiên tòa xét xử Johnny Depp, Amber Heard ở đâu?
Ruth Glenn, chủ tịch của Liên minh Quốc gia Chống Bạo lực Gia đình, nói rằng điều đáng chú ý là bồi thẩm đoàn vẫn chưa nhận được phản hồi từ một chuyên gia về bạo lực gia đình, điều này cũng có thể thúc đẩy nhận thức sai lầm về mối quan hệ.
"Chuyên gia đó có thể đưa ra một cuộc bạo hành gia đình từ khán đài một cách thực sự nhanh chóng để mọi người trong phòng xử án hiểu được những động thái đó" - cô nói - "Các vấn đề tâm thần có thể góp phần vào yếu tố nguy cơ, nhưng khi bạn đang nói về lạm dụng, thì bạn sẽ nói chuyện với các chuyên gia về lạm dụng đó".
Ví dụ, Laurel Anderson, người cố vấn hôn nhân của Depp và Heard, nói rằng cô thấy "sự lạm dụng lẫn nhau" trong mối quan hệ. Glenn cho biết Liên minh Quốc gia Chống Bạo lực Gia đình có vấn đề với điều khoản đó.
Glenn nói: "Lạm dụng là về sự mất cân bằng quyền lực. Trong một mối quan hệ có lạm dụng gia đình, một người có xu hướng trở thành kẻ xâm lược chính vì họ có nhiều quyền lực hơn, quyền lực mà họ có thể sở hữu do địa vị văn hóa hoặc khả năng tiếp cận của cải".
Các nhà nghiên cứu cho biết có những loại bạo lực khác có thể xảy ra trong một mối quan hệ không liên quan đến quyền lực hoặc sự kiểm soát cưỡng chế, nhưng sự vắng mặt của các chuyên gia về bạo lực gia đình tại phiên tòa khiến công chúng không có cơ hội hiểu rõ hơn về những khác biệt quan trọng.
Lynch cho biết có thể trường hợp này là một ví dụ về "bạo lực hai chiều". Các nhà nghiên cứu sử dụng thuật ngữ này nói rằng không giống như lạm dụng gia đình, hình thức bạo lực này không phải là để giành quyền hoặc kiểm soát người kia mà phát sinh từ sự leo thang của các cuộc xung đột cụ thể.
Lynch cho biết đặc biệt là trong những bộ đồ dân sự, cuộc sống của mọi người đều bị soi xét rất kỹ lưỡng. Điều quan trọng là phải công nhận các luật sư đang tạo ra những câu chuyện có lợi cho khách hàng của họ một cách chiến lược.
Trong khi mọi người theo dõi phiên tòa xét xử người nổi tiếng, họ nên thử thách bản thân để loại bỏ ống kính của người nổi tiếng. Đây là hai người, và một trong số họ đang nói rằng người kia đã có hành vi phỉ báng, nhưng cả hai đều nói rằng có sự lạm dụng trong mối quan hệ.
Ruth Glenn, chủ tịch của Liên minh Quốc gia Chống Bạo lực Gia đình.
"Đó là cơ hội để chúng ta nói về bạo lực gia đình và điều đó có nghĩa là gì" - Glenn nói - "Nhưng chúng ta không thể làm điều đó cho đến khi chúng ta lắng nghe những gì Amber Heard nói".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!