Tina có tên khai sinh là Anna Mae Bullock, bà sinh vào năm 1939 trong một gia đình nông dân nghèo gần Nutbush, Tennessee, một cộng đồng nông thôn ở phía bắc Memphis - địa danh sau này đã trở nên nổi tiếng trong bài hát tự truyện của Tina có tên "Nutbush City Limits". Cô bé Anna Mae Bullock đã trải qua những năm đầu đời sống với bà ngoại sau khi cha mẹ chia tay.
Sau cái chết của bà ngoại vào những năm 1950, Turner và chị gái Ruby chuyển đến St. Louis, Missouri để sống với mẹ của mình. Năm đó Tina 16 tuổi. Chính tại St. Louis, cô bắt đầu đến thăm một số câu lạc bộ địa phương và gặp nhạc sĩ Ike Turner, người có ban nhạc Kings of Rhythm nổi tiếng trong vùng. Ike đã tuyển Tina vào band khi bà ở tuổi 17 và hoạt động với tư cách là một ca sĩ.
Tuy nhiên, mối quan hệ này không chỉ mang đến hào quang cho Tina mà nó cũng đầy đau khổ và nước mắt. Cuộc hôn nhân của Tina và Ike đậm tiếng nhạc và cũng đậm tính chất bạo hành.
'Lúc ấy anh ta rất tốt với tôi...'.
Tina Turner.
Tina và Ike năm 1975. (Ảnh: Getty Images)
"Ike phải đến nhà và hỏi mẹ xem tôi có thể hát cùng anh ấy được không. Anh ấy biết tôi có tiềm năng trở thành một ngôi sao" - Turner nói trong cuộc phỏng vấn với Winfrey - "Vào những đêm nghỉ, chúng tôi lái xe quanh thị trấn và anh ấy sẽ kể cho tôi nghe về cuộc đời anh ấy, những giấc mơ của anh ấy. Anh ấy nói với tôi rằng khi anh ấy còn trẻ, mọi người thấy anh ấy không hấp dẫn. Điều đó thực sự làm tổn thương anh ấy. Tôi đã cảm thấy tiếc cho anh ta. Tôi nghĩ, "Tôi sẽ không bao giờ làm tổn thương anh, Ike". Ý tôi là vậy. Lúc đó anh ấy rất tốt với tôi, nhưng tôi đã nhìn thấy mặt khác của anh ấy".
Tina bắt đầu biểu diễn với tên Tina Turner và vào năm 1960, bà và Ike đã thành lập Ike & Tina Turner Revue. Mối quan hệ của họ tiến triển lên một nấc mới và con trai Ronnie của cặp đôi chào đời cùng năm đó. Họ kết hôn vào năm 1962 và có bốn người con, trong đó có hai đứa con từ các mối quan hệ trước của Ike và con trai của Tina, Craig, cũng từ một mối quan hệ trước đó của bà.
Như Turner đã nói trong cuốn tự truyện của bà và trong các cuộc phỏng vấn, việc lạm dụng thể xác gần như bắt đầu ngay từ đầu trong mối quan hệ của bà với Ike. Tina nói Ike Turner sẽ nổi cơn thịnh nộ chỉ với một hành động khiêu khích nhỏ nhất, đồng thời nói thêm rằng người đàn ông này sẽ đánh bà bằng bất cứ thứ gì có sẵn - móc áo, điện thoại, cáng giày bằng gỗ, nắm đấm của anh ta.
Bà nói, Ike thậm chí còn đánh bà trước khi họ lên sân khấu.
"Anh ta đã đánh tôi vào sườn, và sau đó luôn cố gắng trừng phạt tôi" - Turner nói với Winfrey - "Anh ta muốn sự lạm dụng của mình được nhìn thấy. Đó là phần đáng xấu hổ".
Trong suốt những năm tháng gắn kết với Ike - trong cả hôn nhân lẫn sự nghiệp - Tina hát chính trong hầu hết các bài hát của họ với sự trợ giúp của các nữ ca sĩ dự bị. Trong khi đó, Ike sẽ ở phía sau và chơi nhạc, thường là chơi guitar. Bất chấp sự đánh đập và bạo hành với đời sống hôn nhân đầy tổn thương về cả tinh thần lẫn thể xác, sự hợp tác âm nhạc của Tina và Ike đã mang lại một loạt các bản hit R&B, bao gồm "A Fool In Love", "Nutbush City Limits" và "Proud Mary". Bản cover năm 1971 của họ về bài hát Creedence Clearwater Revival đạt vị trí thứ 4 trên bảng xếp hạng nhạc pop và giành chiến thắng họ một giải Grammy.
Nhưng ngoài sân khấu, cuộc hôn nhân của họ vẫn đầy sóng gió, một phần là do chứng nghiện cocaine của Ike Turner.
"Một đêm khác, chúng tôi cãi nhau trong phòng thay đồ, và khi tôi bước lên sân khấu, mặt tôi sưng vù" - Tina nói với Winfrey - "Tôi nghĩ rằng mũi của tôi đã bị gãy vì máu trào vào miệng khi tôi hát. Trước đây, tôi đã có thể che giấu dưới lớp trang điểm. Nhưng bạn không thể che giấu sự sưng tấy".
Tina gắn bó với Ike Turner hơn một thập kỷ, khiếp sợ tính khí nóng nảy của người đàn ông này nhưng bà vẫn quyết tâm không bỏ rơi anh như những người khác.
Nhưng mọi thứ trở nên tồi tệ vào tháng 7 năm 1976 khi họ bay đến Dallas để biểu diễn. Turner đã viết trong cuốn sách của mình rằng sau một chuyến bay trên máy bay, chồng cô bắt đầu đánh cô trong ô tô trên đường đến khách sạn của họ. Trong khi anh ta ngủ, Tina đã lẻn ra khỏi phòng của họ, chỉ mang theo một thẻ tín dụng Mobil và 36 xu - "một phần tư, một xu và một xu".
Tina chạy trốn qua một đường cao tốc đông đúc đến một nhà nghỉ, nơi một nhân viên tỏ ra thông cảm nhìn thấy khuôn mặt đầy máu của cô và cho cô một phòng. Sau đó, cô ấy gọi cho một luật sư mà cô biết, người này đã sắp xếp cho một người bạn đến đón Tina và đưa cô lên máy bay trở về Los Angeles.
"Sau khi máy bay của tôi hạ cánh xuống California, trái tim tôi như vỡ ra. Tôi sợ Ike sẽ ở đó bởi vì trước đây khi tôi rời đi, anh ấy đã theo dõi tôi trên một chiếc xe buýt…" - Tina nói với Oprah - "Vì vậy, khi tôi xuống máy bay đó, tôi đã chạy như điên".
'Tôi tự nhủ: 'Nếu anh ta ở đây, mình sẽ hét gọi cảnh sát. Và tôi đã niệm một câu trong đầu: ‘Tôi sẽ chết trước khi quay trở lại''.
Tina Turner.
Lúc đó, một người bạn đã giới thiệu cho Turner biết về Phật giáo và việc thực hành tụng kinh, điều mà bà tin rằng đã mang lại cho bà sức mạnh để rời bỏ chồng. Lớn lên theo đạo Baptist, Turner hết lòng theo đạo Phật ở tuổi trung niên và nói rằng những lời dạy của nó đã thay đổi cuộc đời mình.
"Tôi hiểu ra rằng mọi thành tựu đều bắt nguồn từ sự thay đổi bên trong" - Tina Turner nói với trong cuộc trò chuyện Harvard Business Review - "Càng nghiên cứu các nguyên tắc Phật giáo, tôi càng đào sâu vào bản thân mình và loại bỏ bất kỳ thái độ hay thói quen nào đang cản đường tôi".
Tina và Ike chính thức ly hôn vào năm 1978 sau một cuộc chiến pháp lý kéo dài. Bà viết trong cuốn sách của mình rằng chồng cũ giữ lại phần lớn thu nhập và tài sản mà họ kiếm được khi còn là một cặp vợ chồng, trong khi Tina chăm sóc bốn đứa con trai của họ. Cuộc ly hôn gần như hủy hoại tài chính của Tina Turner và trong vài năm sau đó, bà đã biểu diễn trên nhiều các chương trình truyền hình đặc biệt và ở Las Vegas khi Tina đấu tranh để xây dựng lại sự nghiệp của mình.
Đứng dậy sau hôn nhân đổ vỡ...
Sự trở lại của Tina Turner đã đạt được động lực sau khi bà thuê người quản lý người Úc Roger Davies vào năm 1979. Rod Stewart mời bà biểu diễn "Hot Legs" cùng ông trên "Saturday Night Live" hai năm sau đó, và vào năm 1983, Tina cover bài hát "Let's Stay Together" của Al Green. đã trở thành một hit ở Anh.
Sau đó là "Private Dancer", đã tạo ra ba bản hit trong Top 10, giành được ba giải Grammy và cuối cùng đã bán được hơn 10 triệu bản. Mặc dù ban đầu Tina không thích bài hát và phải thu âm nó, nhưng "What's Love Got to Do With It" đã khiến bà, ở tuổi 44, trở thành nữ nghệ sĩ lớn tuổi nhất đạt được vị trí quán quân.
Turner ẵm giải tại Grammy 1985. (Ảnh: Getty Images)
Năm 1985, khi đang ở đỉnh cao quyền lực, Tina đã hát trong đĩa đơn từ thiện toàn sao "We Are the World", biểu diễn cùng Mick Jagger tại các buổi hòa nhạc Live Aid lịch sử và đóng chung trong bộ phim hậu tận thế “Mad Max Beyond Thunderdome" của Mel Gibson, ghi một hit khác với "We Don't Need Another Hero" một bài hát trong phim.
Năm sau, Turner đã ghi lại thời gian đầu sự nghiệp và cuộc hôn nhân bị bạo hành của mình trong cuốn hồi ký bán chạy nhất, "I, Tina", được chuyển thể thành bộ phim ăn khách năm 1993, "What's Love Got To Do With It" với sự tham gia của Angela Bassett.
Các album, đĩa đơn ăn khách và các buổi hòa nhạc cháy vé tiếp tục diễn ra trong suốt cuối những năm 80 và 90, và Turner vẫn là một nghệ sĩ biểu diễn trực tiếp nổi tiếng trong thiên niên kỷ mới - đặc biệt là ở Anh.
Turner chuyển đến Thụy Sĩ vào những năm 1990 với bạn trai người Đức Erwin Bach, giám đốc điều hành công ty thu âm của cô. Bach trẻ hơn bà 16 tuổi. Cặp đôi kết hôn vào năm 2013 sau mối quan hệ lãng mạn kéo dài 27 năm và vào năm 2022 đã mua một bất động sản trị giá 76 triệu USD trên Hồ Zurich.
"Tôi đóng thuế ở đây (ở Mỹ). Gia đình tôi ở đây" - Tina nói với Larry King của CNN vào năm 1997 - "Tôi rời Mỹ vì thành công lớn nhất của tôi là ở một quốc gia khác và bạn trai của tôi ở một quốc gia khác. Châu Âu đã rất ủng hộ âm nhạc của tôi".
Tina Turner và Erwin Bach. (Ảnh: Getty)
Tina nói với NBC's Today Show vào năm 2021: "Một số khoảnh khắc hạnh phúc nhất trong cuộc đời tôi là sự ra đời của hai cậu con trai xinh đẹp Craig và Ronnie cũng như kết hôn với người bạn đời và người bạn tâm giao của tôi, Erwin Bach".
Tina cũng nói, về mặt chuyên môn, khoảnh khắc hạnh phúc nhất của bà chính là những lúc được biểu diễn trực tiếp trước khán giả. Bà nói với NBC: "Một trong những mục tiêu ban đầu trong sự nghiệp của tôi là trở thành người phụ nữ da đen đầu tiên lấp đầy các sân vận động trên khắp thế giới. Vào thời điểm đó, điều đó dường như là không thể. Nhưng tôi chưa bao giờ bỏ cuộc, và tôi rất hạnh phúc vì đã biến giấc mơ đó thành hiện thực".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!